Krosno
| |||||
| |||||
Krosno Parva Cracovia „Mały Kraków” – panorama miasta | |||||
| |||||
Dewiza: Niepowtarzalne miasto w wyjątkowym miejscu | |||||
Państwo | Polska | ||||
Województwo | podkarpackie | ||||
Prawa miejskie | około 1348 | ||||
Prezydent | Piotr Przytocki | ||||
Powierzchnia | 43,48 km² | ||||
Wysokość | 260 m n.p.m. | ||||
Populacja (22.03.2018) • liczba ludności • gęstość | 46 600 1049,1 os./km² | ||||
Strefa numeracyjna | 13 | ||||
Kod pocztowy | 38-400 | ||||
Tablice rejestracyjne | RK | ||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Krosno | |||||
Położenie na mapie Polski Krosno | |||||
49°40′56″N 21°45′57″E/49,682222 21,765833 | |||||
TERC (TERYT) | 1861011 | ||||
SIMC | 0952410 | ||||
Hasło promocyjne: Krosno – Miasto Szkła | |||||
Urząd miejski ul. Lwowska 28a, ul. Staszica 238-400 Krosno | |||||
Strona internetowa | |||||
BIP |
Krosno – miasto na prawach powiatu w województwie podkarpackim, siedziba władz powiatu krośnieńskiego.
Ośrodek o znaczeniu regionalnym i subregionalnym. MOF(Miejski obszar funkcjonalny) Krosno ma ponad 115 000 mieszkańców[1]. Siedziba wielu instytucji o zasięgu ponadlokalnym: Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii, Okręgowej Komisji Wyborczej, Sądu i Prokuratury Okręgowej, Okręgowego Urzędu Górniczego, Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego, Wojewódzkiego Szpitala Podkarpackiego, Podkarpackiego Centrum Edukacji Nauczycieli, Urzędu Celnego, Instytutu Nafty i Gazu oraz RTCN Sucha Góra.
Stolica województwa krośnieńskiego od 1 czerwca 1975 do 31 grudnia 1998 r.
Znajduje się w Euroregionie Karpackim, w skład którego wchodzą przygraniczne tereny Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier i Rumunii.
Krosno uzyskało lokację miejską około 1348 roku[2].
Spis treści
1 Geografia
2 Historia
3 Turystyka
3.1 Zabytkowe kościoły
3.2 Inne atrakcje
3.3 Sztandarowe imprezy
4 Administracja
5 Demografia
5.1 Ludność Krosna
6 Gospodarka
7 Transport
7.1 Transport drogowy
7.2 Transport lotniczy
7.2.1 Lotnisko w Krośnie
7.2.2 Lądowisko Krosno-Szpital
7.2.3 Lotnisko Iwonicz
7.2.4 Międzynarodowy Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka
7.3 Transport zbiorowy
7.4 Transport kolejowy
8 Edukacja
8.1 Przedszkola
8.2 Szkoły podstawowe
8.3 Gimnazja
8.4 Szkoły ponadgimnazjalne
8.5 Szkoły dla dorosłych i policealne uzupełniające
8.6 Szkolnictwo wyższe
9 Kultura
10 Media
11 Religia
11.1 Restoracjonizm
12 Sport i rekreacja
12.1 Obiekty sportowe
12.2 Kluby sportowe
13 Osoby związane z Krosnem
13.1 Honorowi obywatele miasta Krosna
13.2 Związani z kolegium w Krośnie
14 Współpraca międzynarodowa
14.1 Miasta partnerskie
14.1.1 Byłe miasta partnerskie
14.2 Miasta zaprzyjaźnione
15 Zobacz też
16 Przypisy
17 Bibliografia
18 Linki zewnętrzne
Geografia |
Krosno leży w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim, przy ujściu potoku Lubatówki do Wisłoka, na obszarze Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej, wchodzącej w skład Pogórza Środkowobeskidzkiego. Krosno określano jako „parva Cracovia” – czyli „mały Kraków”, dlatego, że krośnieński Rynek z renesansowymi sukiennicami kojarzył się z krakowskim Starym Miastem, a także ze względu na wysoki poziom życia umysłowego miasta. O celowości porównywania do Krakowa świadczy umieszczenie widoku Krosna w miedziorycie Georga Brauna (1541–1622) i Fransa Hogenberga (ok. 1535–1590), w dziele Civitates orbis terrarum (Miasta świata wydanym w 1617 r. w Kolonii) w towarzystwie m.in. Krakowa, Poznania, Warszawy czy Zamościa, oraz w dziele Andreasa Cellariusa (1596–1665) z 1659 r. Regni Poloniae Magnique Ducatus Lithuanie Novissima Descriptio, wydanym w Amsterdamie.
Kotlina Krośnieńska od zachodu graniczy z doliną Jasiołki i niewielkimi przełęczami, z Kotliną Jasielską, a na wschodzie łączy się doliną Wisłoka i z Kotliną Zarszynską. Nad Krosnem wznosi się od północy tzw. Pasmo Odrzykońskie, z wyróżniającymi się kulminacjami Królewskiej Góry (554 m n.p.m.) i Suchej Góry (585 m n.p.m.). U podnóża pierwszej, znajduje się Zamek „Kamieniec”, a na szczycie drugiej wieża przekaźnikowa stacji telewizyjnej. Do krośnieńskiego bogactwa oprócz ropy naftowej, piaskowca, glinek, zaliczamy źródła mineralne, które występują w dzielnicy Białobrzegi, jako siarkowo-wodorowe, na Zawodziu siarczany i solanki o dużym stężeniu, oraz w innych dzielnicach solanki o różnym składzie chemicznym.
Krosno – w widłach Wisłoka i Lubatówki, stanowiło regularny, zwarty układ urbanistyczny z czworokątnym Rynkiem i wychodzącą z niego rozplanowaną siecią ulic. Z Rynku wybiegały symetrycznie w kierunkach na południe i północ po trzy ulice, które zbiegały się przy bramach miejskich.
Krosno jest pełne średniowiecznych kościołów i zabytkowych kamieniczek, usytuowanych głównie w obrębie Rynku, który mieści się na wzniesieniu ok. 277 m n.p.m. Miasto należy do Zagłębia Naftowego Jasielsko-Krośnieńskiego, słynie również z hut szkła i z lotnictwa.
Historia |
Krosno uzyskało prawo składu w 1464 roku[3].
Turystyka |
W 2016 r. władze miasta uruchomiły portal informacyjny dla turystów: visitkrosno[4].
Zabytkowe kościoły |
- Kościół Farny św. Trójcy (bazylika kolegiacka)
- Kościół i Klasztor oo. Franciszkanów
- Kościół św. Wojciecha
- Kościół i Klasztor oo. Kapucynów
- Kaplica Emaus przy ul. Kletówka.
- Kościół NMP Królowej Polski
- Klasztor Jezuitów – wzniesiony w latach 1660–1667, w wyniku fundacji Stanisława Zaremby, Bobolów i Balów. Częściowo wykorzystano fortyfikację miejska nad rzeką Lubatówką. Przez stulecie mieścił uczelnię jezuicką o wysokim poziomem nauczania. Czworobok dziedzińca zamykał od północy zburzony w roku 1807 kościół jezuitów pw. Niepokalanego Poczęcia N.P. Marii – jedna z 7 świątyń w mieście do połowy XVII wieku. Po kasacie zakonu przez zaborcę, w roku 1773, mieściła się tu szkoła, a potem szpital wojskowy. Po pożarze w roku 1849 odbudowany w XIX wieku. Teraz siedziba Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Krośnie.
Inne atrakcje |
- Stare miasto z Rynkiem i Wieżą Farną[6]
- Centrum Dziedzictwa Szkła[7][8]
- Zabytkowe pałace i kamienice Krosna
- Zabytkowe cmentarze Krosna
- Muzeum Podkarpackie w Krośnie
- Muzeum Rzemiosła w Krośnie
- Muzeum Misyjne w Krośnie
Ciekawe miejsca w najbliższej okolicy:
Zamek Kamieniec w Odrzykoniu, którego historia zainspirowała Aleksandra Fredrę do napisania Zemsty
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Haczowie - późnogotycki drewniany kościół usytuowany w miejscowości Haczów pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła, znajdujący się wraz z innymi drewnianymi kościołami południowej Małopolski i Podkarpacia na liście światowego dziedzictwa UNESCO- miasteczko uzdrowiskowe Iwonicz-Zdrój
Kopalnia ropy naftowej w Bóbrce, obecnie Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza- dworek mieszczący Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu
Sztandarowe imprezy |
- Maj – Balony nad Krosnem[9]
- Czerwiec – Dni Krosna[9]
- Czerwiec – Szklany Festiwal – Glass Festival[9]
- Lipiec – Young Arts Festival, Świet(l)ne Miasto[9]
- Sierpień – Karpackie Klimaty[9]
- Wrzesień - Festiwal Sztuk Alternatywnych Nocne Teatralia Strachy
Administracja |
Krosno posiada dwa rodzaje jednostek pomocniczych gminy. Miasto jest podzielone administracyjnie na 6 dzielnic: Białobrzegi, Krościenko Niżne, Suchodół, Polanka (Krosno), Śródmieście, Zawodzie i 6 osiedli: Stefana Grota-Roweckiego, Ks. Bronisława Markiewicza, Południe, Traugutta, Turaszówka, Tysiąclecia[10][11].
Demografia |
Ludność Krosna |
Piramida wieku mieszkańców Krosna w 2014 roku.
Gospodarka |
Według danych GUS za rok 2005 dochód na jednego mieszkańca w Krośnie wynosił 3100,30 zł co daje 105,30% średniej krajowej w 2005 roku.
W tym samym czasie stopa bezrobocia wynosiła 6,5%[12].
W mieście działają centra handlowe[13], dyskonty spożywcze[14], jak również markety budowlane[15].
Transport |
Transport drogowy |
- ; Przez Krosno przebiegają:
28 (Zator – Medyka), która w Miejscu Piastowym 2 km od granicy miasta krzyżuje się z drogą krajową nr 19 (E371) (Barwinek – Kuźnica), która w przyszłości ma zostać przebudowana na drogę ekspresową S19,
990 (Krosno – Twierdza)
991 (Krosno – Lutcza),- linia kolejowa nr 108 (dawna Kolej Transwersalna) Czadca – Husiatyn
Transport lotniczy |
Lotnisko w Krośnie |
Jest to jedno z największych lotnisk trawiastych w Europie, które należy od 2008 roku do miasta Krosna, a jest użytkowane przez Aeroklub Podkarpacki. W grudniu 2016 roku zakończyła się budowa asfaltowej drogi startowej o długości 1100 metrów i szerokiej na 30 metrów oraz dróg kołowania. Wybudowano także pełne oświetlenie lotniska (dróg kołowania, pasa startowego i płyt postojowych), a także zaawansowaną stację meteorologiczną i dwa wskaźniki wiatru. Zamontowano również oznakowanie pionowe.
Lądowisko Krosno-Szpital |
W 2013 r. przy ul. Korczyńskiej oddano do użytku przyszpitalne lądowisko sanitarne.
Lotnisko Iwonicz |
Sportowe lotnisko znajdujące się na terenie miejscowości Pustyny i Targowiska, tuż przy wschodniej granicy Krosna. Lotnisko posiada dwa pasy startowe: trawiasty i asfaltowy. Obecnie właścicielem obiektu jest Podkarpacki Bank Spółdzielczy, natomiast użytkownikiem są Lotnicze Zakłady Produkcyjno-Naprawcze Aero-Kros Sp. z o.o.
Miasto Krosno kupiło lotnisko i planuje włączyć je w swoje granice. Na jego terenie powstać ma m.in. łącznik do drogi S19 i nowa strefa inwestycyjna[16].
Międzynarodowy Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka |
Najbliższe lotnisko obsługujące linie pasażerskie znajduje się w Jasionce koło Rzeszowa. Posiada drugi co do długości pas startowy w Polsce.
Transport zbiorowy |
MKS Krosno obsługuje 5 linii miejskich (A, B, E, G, K), 13 podmiejskich (0, 1, 2, 3, 4, 5, 7, 10, 11, 16, 18, 20, 23), szkolną KS oraz nocną N1.
Transport kolejowy |
Linia kolejowa biegnąca z Jasła do Zagórza nie jest zelektryfikowana. Obsługę połączeń pasażerskich realizuje spółka Przewozy Regionalne, która jest dofinansowywana ze środków samorządu województwa i spółka PKP Intercity.
- W Krośnie znajdują się przystanki kolejowe:
- Krosno Turaszówka
Krosno Polanka (daw. Polanka-Karol)
Krosno (Dworzec Główny)- Krosno Miasto
Ruch pociągów pasażerskich odbywa się pociągami Przewozów Regionalnych w kierunkach Zagórz – Rzeszów Główny i z powrotem[17] oraz PKP Intercity na trasie Zagórz – Rzeszów Gł. – Lublin Gł. – Warszawa Centralna – Toruń Gł. – Bydgoszcz Gł. / Piła Gł. pociągiem TLK Staszic oraz pociągiem TLK Karpaty relacji Zagórz – Stróże – Tarnów – Kraków Gł. – Częstochowa – Warszawa Centralna – Iława Gł. – Gdańsk Gł. – Gdynia Gł. Z powodu prac na trasie Boguchwała - Czudec, pomiędzy grudniem 2017 i czerwcem 2018 ruch pociągów pasażerskich przez Krosno jest zawieszony.
Edukacja |
Przedszkola |
- Przedszkole Miejskie nr 1
- Przedszkole Miejskie nr 2
- Przedszkole Miejskie nr 3
- Przedszkole Miejskie nr 4
- Przedszkole Miejskie nr 5
- Przedszkole Miejskie nr 8
- Przedszkole Miejskie nr 10
- Przedszkole Miejskie nr 11
- Prywatne Przedszkole „Tęczowa Kraina”
- Prywatne Przedszkole Językowe „Bajkowy Świat”
- Niepubliczne Przedszkole „Stokrotka”
- Terapeutyczne Niepubliczne Przedszkole „Guziczek”
Szkoły podstawowe |
- Prywatna Szkoła Muzyczna I st. „Pro Musica”
- Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I st. im. I.J. Paderewskiego
- Zespół Szkół nr 2 w Krośnie
- Szkoła Podstawowa nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Marii Konopnickiej
- Szkoła Podstawowa nr 4 im. E.Kolanki
- Szkoła Podstawowa nr 5 im. Jana Pawła II
- Szkoła Podstawowa nr 6 im. Janusza Korczaka
- Szkoła Podstawowa nr 7 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego
- Szkoła Podstawowa nr 8 im. „Dar Górników” w Krośnie
- Szkoła Podstawowa nr 10 im. kpt. Stanisława Betleja
- Szkoła Podstawowa nr 12
- Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 14 im. Polskich Olimpijczyków
- Szkoła Podstawowa nr 15
- Społeczna Szkoła Muzyczna I st.
Gimnazja |
- Gimnazjum Dwujęzyczne przy I LO w Krośnie
- Miejski Zespół Szkół Nr 5 Gimnazjum Nr 1 i Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej
- Gimnazjum nr 2
- Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 3 im. Polskich Olimpijczyków
- Gimnazjum nr 5
- Katolickie Gimnazjum Zgromadzenia Świętego Michała Archanioła
- Zespół szkół nr 4 (połączenie Gimnazjum nr 4 i Szkoły Podstawowej nr 15)
- Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II st. im. I.J. Paderewskiego
- Społeczna Szkoła Muzyczna I st.
Szkoły ponadgimnazjalne |
- Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Jana Szczepanika („Szczepanik”)
- Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Ks. Stanisława Szpetnara („Bursa”)
- Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 im. Stanisława Staszica („Mechanik”)
- Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 im. Ignacego Łukasiewicza („Naftówka”)
- Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 („Elektryk”, "Turasz")
- Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 6 im. Jana Sasa-Zubrzyckiego („Budowlanka”)
I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Krośnie („Kopernik”)
II Liceum Ogólnokształcące im. Konstytucji 3 Maja w Krośnie („Guzikówka”, „Dwójka”)- Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. ks. Bronisława Markiewicza („Katolik”)
- Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych („Plastyk”)
- Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II st. im. I.J. Paderewskiego („Muzyczna”, "Muzyk")
- Zespół Szkół Kształcenia Ustawicznego – szkoła dzienna młodzieżowa im. Pawła z Krosna („CKU”)
- Społeczna Szkoła Muzyczna II st.
Szkoły dla dorosłych i policealne uzupełniające |
- Zespół Szkół Kształcenia Ustawicznego
- Policealne Studium Zawodowe „Wszechnica”
- Policealna Szkoła Detektywów i Pracowników Ochrony „O’chikara”
- Wieczorowa Szkoła Policealna Pracowników Służb Społecznych
- Podkarpackie Towarzystwo Edukacji Alternatywnej „Wszechnica”
Szkolnictwo wyższe |
- Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie
- Państwowe Pomaturalne Studium Kształcenia Animatorów Kultury i Bibliotekarzy w Krośnie
- Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Oddział w Krośnie
- Niepubliczna Szkoła Biznesu
- Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie Oddział w Krośnie
Kultura |
Wydarzenia kulturalne:
Young Arts Festival - wydarzenie to alternatywa dla festiwali muzyki poważnej. Charakteryzuje się on świeżym spojrzeniem na muzykę instrumentalną, niekonwencyjnymi pomysłami które przyciągają tłumy! Festiwal od 2016 roku zgromadziły znakomitych muzyków z Polski i zagranicy m.in. Leszka Możdżera, Adama Bałdycha, Krzesimira Dębskiego oraz znakomitych kameralistów Łukasza Błaszczyka czy Pietro Massę a także zaowocowała prestiżową nagrodę w kategorii Kultura i Media - Złoty Spinacz przyznawaną przez ZFPR.
Grupy, zespoły, stowarzyszenia i kluby:
- „A-PSIK” (Amatorsko-Profesjonalna Scena Improwizacji Krośnieńskiej) – stały skład
- Chór mieszany „Echo” (zróżnicowana wiekowo grupa) – część składu stała, część zmienna
- Grupa baletowa bez nazwy (2 grupy: starsza i młodsza) – zmienny skład zależnie od wieku
- Grupa muzyczna Decapitated
- Grupa teatralno-taneczno-wokalna „Kleks” (4 grupy dziecięce) – zmienne składy zależnie od wieku
- Kabaret SSOK (uczniowie ZSP 1) – zmienny skład zależnie od nowego roku szkolnego, często przy współpracy byłych członków kabaretu
- Kapela ludowa „Białobrzeżanie” (dorośli) – stały skład + nowi członkowie
- Klub aktywizujący „Klub Seniora” (seniorzy) – stały skład + nowi członkowie
- Klub dyskusyjny „Elizjum” (młodzież i dorośli) – częściowo zmienny zależnie od wieku, częściowo stały skład
- Klub fotograficzny „Fotoklub” (młodzież i dorośli) – stały skład + nowi członkowie
- Klub literacko-promotorski „Klub Literacki RCKP” (zróżnicowana wiekowo grupa) – stały skład + nowi członkowie
- Orkiestra dęta „Miejska Górnicza Orkiestra Dęta” (zróżnicowana wiekowo grupa) – stały skład + nowi członkowie
- Pracownia artystyczna „Otwarta Pracownia” (zróżnicowana wiekowo grupa) – stały skład + nowi członkowie
- Pracownia artystyczna „Pracownia Grafiki Tradycyjnej” (zróżnicowana wiekowo grupa) – stały skład + nowi członkowie
- Studio piosenki „SWING” (uczniowie gimnazjalni i licealni) – zmienny skład zależnie od wieku
- Studio ruchowo-baletowe „Studio Ruchu” (dzieci i młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
- Teatr akrobatyczno-widowiskowy „Teatr na bruku” (zróżnicowana wiekowo grupa) – zmienny skład każdego lata
- Teatr dramatyczno-widowiskowy „S.T.R.A.C.H.” (licealiści i studenci) – stały skład (z wyjątkami)
- Teatr dramatyczno-wokalny „The Great Insomnia” – od marca 2012 nieaktywny (uczniowie licealni) – stały zamknięty skład
- Teatr dramatyczny „itd...” (3 grupy: starsza, średnia, młodsza) – zmienne składy zależnie od wieku
- Teatr dramatyczny „Marysia” (uczniowie I LO) – zmienny skład zależnie od nowego roku szkolnego
- Teatr dramatyczny „Teatr z fleszem” (uczniów klas IV, V, VI szkół podstawowych) – zmienny skład zależny od wieku
- Zespół muzyczny Decapitated
- Zespół muzyczny „Euro Band Blues” (promocja młodych talentów) – zmienny skład
- Zespół muzyczny „Gruba Berta” (młodzież i dorośli) – stały skład + nowi członkowie
- Zespół muzyczny „Intia” (młodzież i dorośli) – stały skład
- Zespół muzyczny „Leaders Lie” (młodzież i dorośli) – stały skład
- Zespół śpiewaczy ludowych „Kamratki” (dorośli) – stały skład + nowi członkowie
- Zespół taneczny „Crazy Dance” (młodzież – wyłącznie dziewczęta) – zmienny skład zależnie od wieku
- Zespół taneczny „Tęcza” (dzieci i młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
- Zespół Taneczny Kleks (dzieci i młodzież)
- Zespół tańca współczesnego „Strecz” (młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
- Zespół teatralno-taneczny „Radosna Rodzinna Akademia Teatralna” (dzieci i młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
- Zespół wokalno-instrumentalny „Stowarzyszenie Kultury Dzieci i Młodzieży Dysonans” (dzieci i młodzież) – zmienny skład zależnie od wieku
Media |
W Krośnie działają portale internetowe m.in. Krosnocity.pl, Krosno24.pl, Krosno112.pl, Terazkrosno.pl, Neon.info.pl. Swoją siedzibę mają tutaj Nowe Podkarpacie, Radio Fara, Trendy Radio, RMF Maxxx Krosno czy TV Obiektyw. Swoim zasięgiem miasto obejmują gazety, takie jak Nowiny, jak również Super Nowości. Swoją redakcję posiadają tutaj publiczni nadawcy TVP3 Rzeszów oraz Radio Rzeszów.
Religia |
Parafie rzymskokatolickie
Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej – Parafia Farna- Parafia pw. Ducha Świętego
- Parafia pw. Miłosierdzia Bożego
- Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
- Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski
- Parafia pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny
- Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
- Parafia pw. św. Piotra Apostoła i św. Jana z Dukli
- Parafia pw. św. Wojciecha i Matki Bożej Częstochowskiej
Rzymskokatolickie zgromadzenia zakonne
Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych – Ojcowie Franciszkanie
Zakon Braci Mniejszych Kapucynów – Ojcowie Kapucyni, Kapelanat Generalny Wojskowego i Szpitalnego Zakonu św. Łazarza z Jerozolimy z siedzibą w Krośnie
Zgromadzenie św. Michała Archanioła – Księża Michalici
Zgromadzenie Sióstr św. Feliksa z Kantalicjo – Siostry Felicjanki
Zgromadzenie Sióstr św. Józefa – Siostry Józefitki
Zgromadzenie Sióstr Misjonarek św. Piotra Klawera – Siostry Klawerianki
Kościoły protestanckie
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego – zbór w Krośnie
Kościół Zielonoświątkowy – zbór „Dobra Nowina”
Buddyzm
- Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu
Restoracjonizm |
Świecki Ruch Misyjny „Epifania” – zbór w Krośnie
Świadkowie Jehowy – Sala Królestwa, trzy zbory[18]
Sport i rekreacja |
Obiekty sportowe |
Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
- Klub sportowy „Budo” – karate, boks, judo, mma
- tor speedrowerowy
- przy ulicy Bursaki
- Hala Sportowo-Widowiskowa
- zespół basenów otwartych
- otwarte lodowisko w zimie
- korty tenisowe
- stadion lekkoatletyczny i do piłki nożnej
- Fitness park
Klub EUROGYM - Strefa Sportu i Relaksu[19]
- przy ulicy Legionów
- mała Hala Widowiskowo-Sportowa
- stadion z torem żużlowym i boiskiem piłkarskim
- korty tenisowe
- boisko do piłki nożnej
- przy ulicy Rzeszowskiej
- basen kryty (długość 25 m)
- boisko do piłki nożnej (90 × 48) + bieżnia z tartanu
- boisko do gry w piłkę nożną i koszykówkę typu "Orlik"
- przy ulicy Wojska Polskiego
- międzyszkolny basen kryty (długość 25 m)
- przy ulicy Okrzei
- Park rowerowy[20]
- Park Linoskoczek[21]
- Park rowerowy[20]
Czarnorzeki
- wyciąg narciarski
W Krośnie znajdują się również mniejsze, najczęściej przyszkolne i osiedlowe boiska sportowe.
Kluby sportowe |
- Chorągiew Ziemi Krośnieńskiej „Milites”
Karpaty Krosno – piłka nożna mężczyzn- KKS Karpaty Krosno – siatkówka mężczyzn
- Klub Pływacki Masters Krosno
- Klub Pływacki Swim2Win Krosno
- Klub Tańca Towarzyskiego „Gracja”
- Krośnieński Klub Biegacza
- Krośnieński Klub Karate „Tsunami"
KKK MOSiR Krosno - koszykówka- Krośnieński Klub Kyokushin Karate
- Krośnieński Klub Tenisa Stołowego
- Krośnieńskie Stowarzyszenie Modelarzy Lotniczych[27]
- Krośnieńskie Towarzystwo Tenisowe – tenis ziemny
KSM Krosno – żużel- LOK – Elektryk Krosno – strzelectwo sportowe
- Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „Mechanik”
- MLKS Orlew Krosno – piłka nożna
- OKS Markiewicza Krosno – piłka nożna
- OZS Guzikówka Krosno – piłka nożna
- SHK Krosno – hokej na lodzie
- Uczniowski Klub Sportowy „Piętnastka”
- Uczniowski Klub Sportowy „Sokolik”
- UKS Koniczynka Krosno – piłka nożna
- UKS Oratorium Krosno
- UMGKS Nafta Krosno – strzelectwo sportowe
- SHK Krosno – hokej na lodzie
- Klub Pływacki Masters Krosno
- Klub Pływacki Swim2Win Krosno
Osoby związane z Krosnem |
Honorowi obywatele miasta Krosna |
Kazimierz Badeni – Namiestnik Galicji (przed 1895)[22]
Józef Wojnar – inżynier, dyrektor Instytutu Naftowego, wykładowca Akademii Górniczo-Hutniczej, 1976
Jan Paweł II, 14.06. 1996- ks. prałat Bronisław Jastrzębski, 21.03. 1997
- ks. abp Józef Michalik – przewodniczący Episkopatu, 18.03.1998
Ryszard Kaczorowski – prezydent RP na uchodźstwie, 28.05.2002- ks. prałat Tadeusz Szetela – kapelan AK, kapelan honorowy Ojca Św., 30.08.2002
- ks. kard. Stanisław Dziwisz – metropolita krakowski,10.06.2007
Związani z kolegium w Krośnie |
- ks. prof. Stanisław Mniszek – pierwszy rektor Kolegium,
- ks. prof. Krzysztof Gruszczyński (1620-1687) – rektor w latach 1679-1683,
- ks. Rafał Modlibowski (1740-1797) – wykładowca filozofii ok. 1772 r., konfederat, poeta
- o. Rafał Skrzynecki (1714-1788) – jezuita, historyk, polonista, tłumacz, rektor Kolegium w Krośnie w 1767, autor dzieł historycznych
Kazimierz Ostrowski – reformator jezuickiego szkolnictwa w Polsce (4 III 1669 – 4 VII 1732), prof. retoryki w Krośnie (1697–1698)
Jan Radomiński (1687-1756) – jezuita, spowiednik królewski Katarzyny Leszczyńskiej, filozof, uczeń i wykładowca w Kolegium w Krośnie
Kazimierz Czyżewski (1673-1746 w Krośnie) – filozof i teolog, jezuita, rektor kolegium w Toruniu- o. Kasper Niesiecki (1682-1744) – uczeń Kolegium w Krośnie, heraldyk, jezuita, leksykograf, pisarz, teolog, kaznodzieja.
Ewaryst Andrzej Kuropatnicki (1734-1788) – w celu ochrony zbiorów Kolegium, nabył je i umieścił w Tarnowcu i w Lipinkach
Współpraca międzynarodowa |
Miasta partnerskie |
Edewecht
Fjell
Gualdo Tadino
Koszyce
Marl
Sárospatak
Użhorod
Uherské Hradiště
Zalaegerszeg[23]
Byłe miasta partnerskie |
Sátoraljaújhely[24]
Miasta zaprzyjaźnione |
Bardejov
Priverno
Svidník
Tokaj[25]
Zobacz też |
- ludność Krosna
- miasta w Polsce
- RTCN Sucha Góra
- synagoga w Krośnie
- Związek Miast Polskich
Przypisy |
↑ Krosno.pl oficjalna strona Miasta Krosna, Liczba ludnośći MOF: 115617.
↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 42-43.
↑ Stan Lewicki, Historja handlu w Polsce na tle przywilejów handlowych : (prawo składu), Warszawa 1920, s. 137.
↑ Miasto Szkła ma nową stronę dla turystów: visitkrosno.pl
↑ Oficjalna strona Miasta Krosna / Dla Mieszkańców / Zdrowie i pomoc społeczna / Dom Dziecka
↑ Stare miasto
↑ Szklane Zagłębie
↑ Historia hutnictwa szkła w Krośnie liczy już ponad 90 lat! Rozpoczęła się w 1923 r.
↑ abcde http://visitkrosno.pl/pl/najblizszewydarzenia.
↑ Krosno.pl oficjalna strona Miasta Krosna, O mieście
↑ UM Krosno: Dzielnice i osiedla (pol.). [dostęp 2011-06-14].
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset (pol.). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
↑ Galeria Krosno, Galeria Portius, Full Market, VIVO!
↑ Takie jak: Intermarché, Biedronka, Carrefour, Lidl, eSka supermarket , FRAC, Delikatesy Centrum, Plus, Zielony Koszyk, Atos, Sezam, 5 minut, Kaufland, Stokrotka, Fresh Market, Sklepy S, Żabka.
↑ Maxpol, Merkury Market, Mrówka – KPB, Kleberg, Leroy Merlin, Majster.
↑ Pd, Ekspansja Krosna: prezydent i radni chcą nowych terenów [dostęp 2017-09-02] (pol.).
↑ Powrót pociągów na trasę z Jasła do Zagórza. Przewozy Regionalne. [dostęp 2018-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-26)].
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2015-01-02] .
↑ KROSNO: 4 urodziny Klubu Eurogym - Krosno112.pl - Krośnieński Portal Ratowniczy [dostęp 2017-05-09] (pol.).
↑ http://www.visitkrosno.pl/pl/miejsca/park_rowerowy_ksfr.
↑ http://www.visitkrosno.pl/pl/miejsca/park_linowy_linoskoczek.
↑ Szematyzm na rok 1895. Lwów: 1895, s. 3.
↑ Miasta partnerskie (pol.). Urząd Miasta Krosna. [dostęp 2012-10-12].
↑ Krosno zakończyło współpracę z miastem partnerskim. Przewodniczący nie potrafił wypowiedzieć jego nazwy, krosnocity.pl, 8 maja 2017 (pol.).
↑ Miasta zaprzyjaźnione (pol.). Urząd Miasta Krosna. [dostęp 2012-10-12].
Bibliografia |
Krosno – studia z dziejów miasta i regionu, T. I, red. Garbarcik J., Kraków 1972
Krosno – studia z dziejów miasta i regionu, T. II, red. Garbarcik J., Kraków 1973
Krosno – studia z dziejów miasta i regionu, T. III, red. Cynarski St., Kraków 1995
Sarna W. ks.: Opis powiatu krośnieńskiego pod względem geograficzno-historycznym. Józef Styfi. Przemyśl 1898. Reprint: Wyd. Roksana oraz Muzeum Okręgowe w Krośnie. Krosno 1997- Rączy E.: Ludność żydowska w Krośnie do 1919, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 9, Krosno 1995
- Rączy E.: Ludność żydowska w Krośnie 1919-1939, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 13, Krosno 1997
- Rączy E.: Ludność żydowska w Krośnie 1939-1946, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 15, Krosno 1999
- Kuropatnicki E.A. hr.: Geografia albo dokładne opisanie królestw Galicyi i Lodomeryi, Wojciech Manecki. Lwów 1858, Reprint: Wyd. Roksana oraz Muzeum Okręgowe w Krośnie. Krosno 1998
- Orłowicz M.: Ilustrowany przewodnik po Galicyi, Bukowinie, Spiszu, Orawie i Śląsku Cieszyńskim. Książnica Polska. Lwów 1919, Reprint: Ruthenus Rafał Barski. Krosno 2002
- Maczek S.: Od podwody do czołga. Wspomnienia wojenne 1918-1945, Ossolineum, Wrocław 1990
- Czajkowski J.: Z dziejów szpitala krośnieńskiego 1901-1946, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 12, Krosno 1997
- Czajkowski J.: Z dziejów szpitala krośnieńskiego 1946-1995, Biblioteka Krośnieńska, zeszyt 14, Krosno 1998
- Nieć J.: Rzeszowskie za Sasów. Szkic historyczny, Towarzystwo Regionalne Ziemi Rzeszowskiej, Rzeszów 1938
- Wojnar T., Kyc A.: Tradycja i współczesność. Monografia Krośnieńskich Hut Szkła „Krosno” SA 1923-1998, KHS „Krosno” SA. Krosno 1998
Linki zewnętrzne |
Krosno w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IV: Kęs – Kutno. Warszawa 1883.- Urząd Miasta Krosna
Gazeta Krosno- Wiadomości, informacje, wydarzenia z Krosna i powiatu krośnieńskiego.
|
|
|
|
|
Kontrola autorytatywna (miasto na prawach powiatu):
VIAF: 159462730
LCCN: n82000448
GND: 4232060-4
- WorldCat