Karolina Północna
Karolina Północna State of North Carolina | |||||
| |||||
12. stan od 21 listopada 1789 | |||||
| |||||
Dewiza: Esse quam videri | |||||
Państwo | Stany Zjednoczone | ||||
Stolica | Raleigh | ||||
Kod ISO 3166-2 | US-NC | ||||
Gubernator | Roy Cooper (D) | ||||
Powierzchnia | 139 391[1] km² | ||||
Populacja (2017) • liczba ludności | 10 273 419[2] | ||||
• gęstość | 63,80 os./km² | ||||
Strefa czasowa | UTC-05:00 UTC-04:00 | ||||
Języki urzędowe | angielski | ||||
Położenie na mapie USA | |||||
Strona internetowa | |||||
Portal Stany Zjednoczone |
Karolina Północna (ang. North Carolina)(wymowa:/ˌnɔrθ kærəˈlaɪnə/ ) – stan w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, graniczący od północy z Wirginią od południa z Georgią i Karoliną Południową, a od zachodu z Tennessee. Granicę wschodnią stanowi Ocean Atlantycki.
Spis treści
1 Historia
2 Geografia
3 Polityka
4 Gospodarka
4.1 Przemysł i bogactwa naturalne
5 Uczelnie
6 Dodatkowe informacje
7 Religia
8 Zobacz też
9 Przypisy
Historia |
4 lipca 1584 na wybrzeżu dzisiejszej Karoliny Północnej wylądowała angielska ekspedycja pod wodzą Philipa Amadasa i Arthura Barlowa z zadaniem założenia kolonii. W 1585 założono pierwszą kolonię na wyspie Roanoke która jednak nie przetrwała (tzw. Zaginiona Kolonia). Pierwsi stali angielscy osadnicy przybyli z sąsiedniej Wirginii na początku XVII w. Od 1663 do 1712 istniała kolonia pod nazwą Province of Carolina, ustanowiona na podstawie przywilejów wydanych przez króla Anglii Karola II Stuarta i nazwana na cześć jego ojca Karola I Stuarta. Około 1712 roku kolonia ta formalnie podzieliła się na Karolinę Północną i Karolinę Południową (faktycznie te dwie części rozwijały się samodzielnie od początku europejskiego osadnictwa). 21 listopada 1789 kolonia ratyfikowała konstytucję Stanów Zjednoczonych. Podczas wojny secesyjnej Karolina Północna była jednym ze stanów Konfederacji. 17 grudnia 1903 na mierzei pomiędzy miejscowościami Kitty Hawk a Kill Devil Hills miał miejsce pierwszy lot samolotu konstrukcji braci Wright[3].
Geografia |
Stan rozciąga się od Atlantyku na wschodzie do Appalachów na zachodzie. Główne rzeki to Roanoke, Pee Dee, i Black. Stan ma klimat podzwrotnikowy, na wybrzeżu zwrotnikowy morski, średnia temperatura wynosi 19 stopni. 5 największych miast to Charlotte, Raleigh, Greensboro, Winston-Salem i Durham. Stan podzielony jest na 100 hrabstw.
Polityka |
Senatorzy reprezentujący stan to Richard Burr (R) i Kay Hagan (D).
Z wyjątkiem 1976 roku, w wyborach prezydenckich od 1968 do 2004 w stanie wygrywał kandydat Partii Republikańskiej. W 2008 w stanie nieznacznie wygrał Barack Obama.
Gospodarka |
Produkt krajowy brutto Karoliny Północnej w 2015 roku osiągnął wartość 442,5 mld USD[4], co uplasowało stan na 10. miejscu w Stanach Zjednoczonych[4]. Roczny wzrost PKB w 2016 roku wyniósł 1,6% co sprawiło że był nieznacznie powyżej średniej krajowej (średnia dla wszystkich stanów w 2016 roku wyniosła 1,5%)[5]. W przeliczeniu na głowę mieszkańca w 2016 roku wyniósł on 44 327 co uplasowało stan na 32. miejscu spośród amerykańskich stanów (średnia krajowa w 2016 wyniosła 50 577USD)[6].
Przemysł i bogactwa naturalne |
- główne uprawy: tytoń, bataty, kukurydza, soja, orzeszki ziemne
- hodowla: trzoda chlewna, kurczęta.
- wydobywczy (fosforyty)
- chemiczny, tekstylny, przetwórczy
Uczelnie |
System uniwersytetów stanowych (ang. University of North Carolina) składa się z 17 uczelni. Wśród nich największą renomą cieszy się Uniwersytet Karoliny Północnej w Chapel Hill, najstarszy uniwersytet stanowy w Stanach Zjednoczonych. Ponadto znanym stanowym uniwersytetem jest North Carolina State University. Najbardziej znaną uczelnią prywatną jest Duke University w Durham.
Dodatkowe informacje |
Liczba parków stanowych: 30
Dewiza: Esse Quam Videri (Prawda ważniejsza niż pozory)
Przydomek: The Tar Heel State
Znaczenie przydomku: Stan wysmołowanej pięty. Według tradycji przekazywanej od czasów wojny domowej żołnierze Karoliny Północnej wygrażali innym oddziałom, które chciały umknąć z pola bitwy, że wysmołują im pięty, żeby wytrwali do następnej bitwy.
Symbole: sosna, kardynały, dereń
Ciekawostki:
- Parki narodowe i atrakcje turystyczne: Park Narodowy Great Smoky Mountains, Blue Ridge Parkway.
- Karolina Północna była jednym z dwóch pierwszych stanów (obok Pensylwanii), w których konstytucji pojawił zapis o utworzeniu uniwersytetu stanowego (1776).
Religia |
ewangelikalizm – 41%
protestantyzm – 34%- bez religii – 12%
katolicyzm – 9%
buddyzm – 1%- pozostali – 3%[7]
Największymi grupami religijnymi w 2010 roku, były[8]:
Południowa Konwencja Baptystów: 1 513 059
Zjednoczony Kościół Metodystyczny: 659 064
Protestantyzm bezdenominacyjny: 565 051
Kościół katolicki: 428 860
Kościół Prezbiteriański USA: 185 669
Metodystyczno-Episkopalny Afrykański Kościół Syjonu: 109 087
Kościół Boży (Cleveland): 89 359
Kościół Episkopalny: 83 234
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich: 76 782
Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce: 69 163
Zielonoświątkowy Kościół Świętości: 57 414
Zbory Boże: 56 086
Zobacz też |
- Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki
Przypisy |
↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].
↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: North Carolina, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).
↑ http://www.wdl.org/en/item/11372/.
↑ ab Lam Cao and Robert P. Tate: Gross Domestic Product by State, Annual Statistics for (ang.). U.S. Bureau of Economic Analysis. [dostęp 201-10-29].
↑ Gross Domestic Product by State: Fourth Quarter and Annual 2016 (ang.). U.S. Bureau of Economic Analysis. [dostęp 201-10-29].
↑ Per capita Real Gross Domestic Product (GDP) of the United States in 2016, by state (ang.). The Statistics Portal. [dostęp 201-10-29].
↑ Religious Affi liation by State in the U.S. str. 100.
↑ thearda.com.
|
|
|
Kontrola autorytatywna (stan USA):
ISNI: 0000 0004 0412 9987, 0000 0001 2185 7837
VIAF: 127824921
LCCN: n79007042
GND: 4042551-4
SELIBR: 155370
BnF: 12002278d
SUDOC: 02812619X
- WorldCat