Województwo siedleckie












































Województwo siedleckie






województwo

1975–1998

Państwo

 Polska
Data powstania
1 czerwca 1975
Data likwidacji
31 grudnia 1998
Siedziba wojewody i sejmiku

Siedlce
Powierzchnia
8499 km²
Populacja (1998)
• liczba ludności


661 400
• gęstość
77,8 os./km²

Tablice rejestracyjne
SE, SD, ST

Położenie na mapie Polski
POL województwo siedleckie 1975.svg

Portal Portal Polska



Dawny Urząd Wojewódzki w Siedlcach (obecnie siedlecka delegatura Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego)




Pałac Ogińskich w Siedlcach


Województwo siedleckie – województwo ze stolicą w Siedlcach, jedno z 49 województw istniejących w latach 1975–1998. Zajmowało powierzchnię 8499 km², administracyjnie dzieliło się na 13 miast i 66 gmin. Graniczyło z województwami: ostrołęckim, łomżyńskim, białostockim od północy; z bialskopodlaskim od wschodu; z lubelskim i radomskim od południa i stołecznym warszawskim z zachodu.


Ziemie dawnego województwa siedleckiego wchodzą obecnie w skład województwa mazowieckiego oraz lubelskiego.




Spis treści






  • 1 Dane statystyczne


  • 2 Demografia


  • 3 Urzędy rejonowe


  • 4 Miasta


  • 5 Gminy


  • 6 Najstarsze miejscowości


  • 7 Zabytki


    • 7.1 Zabytki miast


    • 7.2 Zabytki wsi




  • 8 Gospodarka


  • 9 Transport


    • 9.1 Transport drogowy


    • 9.2 Transport kolejowy


      • 9.2.1 Połączenia kolejowe




    • 9.3 Komunikacja autobusowa




  • 10 Środowisko


    • 10.1 Nadleśnictwa


    • 10.2 Rezerwaty


    • 10.3 Parki krajobrazowe


    • 10.4 Rzeki




  • 11 Kultura


    • 11.1 Muzea


    • 11.2 Kina


    • 11.3 Teatry




  • 12 Powiaty powstałe po likwidacji województwa


    • 12.1 Województwo mazowieckie


    • 12.2 Województwo lubelskie




  • 13 Zobacz też


  • 14 Bibliografia





Dane statystyczne |


(Stan na 1.01.1998)




  • Gęstość zaludnienia: 70 os./km²


  • Ludność: 661 700


  • Powierzchnia: 8499 km²


  • Stolica/największe miasto: Siedlce 75 613


  • Ludność miejska: 203 142


  • Ludność wiejska: 458 558


  • Powierzchnia lasów: 1870 km²


  • Użytki rolne: 5941 km²



Demografia |





















rok 1975 1980 1985 1990 1995 1998
Ludność 601 200 616 300 636 400 651 400 661 700 661 400





Ratusz w Siedlcach




Katedra w Siedlcach




Kościół pw. Narodzenia NMP w Mińsku Mazowieckim




Pałac Dernałowiczów w Mińsku Mazowieckim




Dawne Starostwo Powiatowe w Mińsku Mazowieckim (obecnie Sanepid)




Dworzec kolejowy w Łukowie




Kościół pw. Niepokalanego Serca NMP w Sokołowie Podlaskim




Kościół pw. św. Siostry Faustyny w Sokołowie Podlaskim




Pałac w Sokołowie Podlaskim




Cmentarz żołnierzy radzieckich w Garwolinie




Zabytkowa plebania w Garwolinie




Bazylika w Węgrowie




Kościół pw. św. Antoniego i św. Piotra w Węgrowie




Drewniany kościół luterański w Węgrowie




Dom Gdański w Węgrowie




Kościół pw. św. Trójcy w Kołbieli




Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Kałuszynie




Kościół pw. Zwiastowania NMP w Żelechowie




Kościół pw. św. Stanisława w Żelechowie




Pałac w Żelechowie




Zamek w Liwie




Zamek w Liwie




Kościół pw. św. Walentego i św. Trójcy w Latowiczu




Kościół w Wyszkowie koło Węgrowa




Pałac Radziwiłłów w Starejwsi




Pałac Łubieńskich w Mińsku Mazowieckim




Kościół Mariawicki w Mińsku Mazowieckim




Zabytkowa kamienica w Mińsku Mazowieckim




Kościół pw. św. Stanisława w Siedlcach




Kaplica św. Krzyża w Siedlcach




Dawny teatr w Siedlcach




Odwach w Siedlcach




Kuria biskupia w Siedlcach




Dawny budynek NBP w Siedlcach




Poczta Polska w Siedlcach




Krzna Południowa w Łukowie




Dworzec kolejowy w Mordach




Pałac w Mordach




Zabytkowy ratusz w Maciejowicach




Zabytkowy drewniany kościół pw. śś. Piotra i Pawła w Sobolewie




Kościół i klasztor poreformacki w Siennicy




Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Sadownem




Pałac w Korczewie




Zabytkowa studnia w Korczewie




Dawna oranżeria, obecnie kaplica w Korczewie




Drewniany kościół pw. św. Bartłomieja w Paprotni




Przykościelna dzwonnica w Paprotni




Dwór w Dąbrowie w gminie Przesmyki




Pałac w Janowie w gminie Mińsk Mazowieckim




Pałac w Sufczynie w gminie Kołbiel




Kościół Mariawitów w Cegłowie




Kościół pw. św. Trójcy w Borowiu




Świder w Stoczku Łukowskim




Kościół parafialny w Adamowie




Kościół parafialny w Parysowie




Zabytkowy kościół drewniany w Jeruzalu




Kościół drewniany pw. św. Anny w Zwoli Poduchownej




Kościół pw. św. Jadwigi w Mokobodach



Urzędy rejonowe |




  • Urząd Rejonowy w Garwolinie dla gmin: Borowie, Garwolin, Górzno, Kłoczew, Łaskarzew, Maciejowice, Miastków Kościelny, Osieck, Parysów, Pilawa, Sobienie-Jeziory, Sobolew, Trojanów, Wilga i Żelechów oraz miast Garwolin i Łaskarzew

  • Urząd Rejonowy w Łukowie dla gmin: Adamów, Krzywda, Łuków, Serokomla, Stanin, Stoczek Łukowski, Trzebieszów, Wojcieszków i Wola Mysłowska oraz miasta Łuków

  • Urząd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim dla gmin: Cegłów, Dębe Wielkie, Dobre, Jakubów, Kałuszyn, Kołbiel, Latowicz, Mińsk Mazowiecki, Mrozy, Poświętne, Siennica, Stanisławów i Strachówka oraz miasta Mińsk Mazowiecki

  • Urząd Rejonowy w Siedlcach dla gmin: Domanice, Korczew, Kotuń, Mokobody, Mordy, Paprotnia, Przesmyki, Siedlce, Skórzec, Suchożebry, Wiśniew, Wodynie i Zbuczyn Poduchowny oraz miasta Siedlce

  • Urząd Rejonowy w Sokołowie Podlaskim dla gmin: Bielany, Ceranów, Jabłonna Lacka, Kosów Lacki, Repki, Sabnie, Sokołów Podlaski i Sterdyń oraz miasta Sokołów Podlaski

  • Urząd Rejonowy w Węgrowie dla gmin: Grębków, Jadów, Korytnica, Liw, Łochów, Miedzna, Sadowne, Stoczek i Wierzbno oraz miasta Węgrów



Miasta |


Ludność na 31 grudnia 1998:




  • Herb Siedlce.svgSiedlce – 75 613


  • POL Mińsk Mazowiecki COA.svg Mińsk Mazowiecki – 36 042


  • POL Łuków COA.svg Łuków – 32 007


  • POL Sokołów Podlaski COA.svg Sokołów Podlaski – 19 338


  • POL Garwolin COA.svg Garwolin – 16 534


  • POL Węgrów COA.svg Węgrów – 12 885


  • POL Łochów COA 1.svg Łochów – 6154


  • POL Łaskarzew COA.svg Łaskarzew – 5012


  • POL Kałuszyn COA.svg Kałuszyn – 4895


  • POL Pilawa COA.svg Pilawa – 4221


  • POL Żelechów COA.svg Żelechów – 4141


  • POL Stoczek Łukowski COA.svg Stoczek Łukowski – 2174


  • POL Mordy COA.svg Mordy – 1747



Gminy |




  • POL Mińsk Mazowiecki COA.svg Gmina Mińsk Mazowiecki – 13 240


  • POL gmina Dębe Wielkie COA.svg Gmina Dębe Wielkie – 8706


  • POL gmina Kołbiel COA.svg Gmina Kołbiel – 7992


  • POL gmina Stanisławów COA.jpg Gmina Stanisławów – 6239


  • Coats of arms of None.svg Gmina Poświętne – 5989


  • POL Dobre COA.svg Gmina Dobre – 5962


  • POL Kałuszyn COA.svg Gmina Kałuszyn – 6182


  • POL gmina Mrozy COA.svg Gmina Mrozy – 8821


  • POL gmina Cegłów COA.jpg Gmina Cegłów – 7884


  • Coat o arms of Siennica.svg Gmina Siennica – 7009


  • POL gmina Jakubów COA.svg Gmina Jakubów – 4941


  • POL gmina Latowicz COA.gif Gmina Latowicz – 5611


  • POL gmina Borowie COA.svg Gmina Borowie – 5151


  • POL Garwolin COA.svg Gmina Garwolin – 11 744


  • POL gmina Górzno COA.svg Gmina Górzno – 6153


  • POL Łaskarzew COA.svg Gmina Łaskarzew – 5536


  • POL Maciejowice COA.svg Gmina Maciejowice – 7390


  • Coats of arms of None.svg Gmina Miastków Kościelny – 5073


  • POL gmina Parysów COA.gif Gmina Parysów – 4110


  • POL gmina Sobolew COA.svg Gmina Sobolew – 8357


  • POL gmina Wilga COA.svg Gmina Wilga – 5305


  • Coats of arms of None.svg Gmina Trojanów – 7827


  • Pilawa CoA.svg Gmina Pilawa – 6154


  • POL Żelechów COA.svg Gmina Żelechów – 8503


  • Coats of arms of None.svg Gmina Kłoczew – 7409


  • POL gmina Grębków COA.svg Gmina Grębków – 4650


  • POL gmina Korytnica COA.svg Gmina Korytnica – 6828


  • POL gmina Wierzbno COA.svg Gmina Wierzbno – 3189


  • POL gmina Liw COA.svg Gmina Liw – 7726


  • Herb Miedzna.jpg Gmina Miedzna – 4158


  • POL gmina Sadowne COA.svg Gmina Sadowne – 6318


  • POL gmina Stoczek COA.svg Gmina Stoczek – 5362


  • POL Łochów COA 1.svg Gmina Łochów – 11 292


  • Coats of arms of None.svg Gmina Domanice – 2721


  • POL gmina Korczew COA.svg Gmina Korczew – 3043


  • Coats of arms of None.svg Gmina Kotuń – 8471


  • POL gmina Mokobody COA.jpg Gmina Mokobody – 5343


  • Coats of arms of None.svg Gmina Paprotnia – 2806


  • POL gmina Siedlce COA.svg Gmina Siedlce – 16 147


  • Coats of arms of None.svg Gmina Przesmyki – 3744


  • POL gmina Wiśniew COA.svg Gmina Wiśniew – 5907


  • Coats of arms of None.svg Gmina Skórzec – 7114


  • POL gmina Wodynie COA.svg Gmina Wodynie – 4867


  • Coats of arms of None.svg Gmina Zbuczyn – 10 145


  • POL Mordy COA.svg Gmina Mordy – 4561


  • POL Sokołów Podlaski COA.svg Gmina Sokołów Podlaski – 6467


  • POL gmina Sterdyń COA.jpg Gmina Sterdyń – 4596


  • Coats of arms of None.svg Gmina Repki – 5881


  • Coats of arms of None.svg Gmina Bielany – 3919


  • POL gmina Sabnie COA.svg Gmina Sabnie – 4040


  • Coats of arms of None.svg Gmina Jabłonna Lacka – 5127


  • Coats of arms of None.svg Gmina Ceranów – 2531


  • POL gmina Kosów Lacki COA.svg Gmina Kosów Lacki – 4632


  • POL Adamów COA.svg Gmina Adamów – 5815


  • Coats of arms of None.svg Gmina Krzywda – 10 437


  • POL gmina Łuków COA.svg Gmina Łuków – 17 023


  • POL gmina Stanin COA.png Gmina Stanin – 9807


  • POL gmina Stoczek Łukowski COA.svg Gmina Stoczek Łukowski – 8682


  • POL gmina Trzebieszów COA.svg Gmina Trzebieszów – 7559


  • POL gmina Wojcieszków COA.svg Gmina Wojcieszków – 7072


  • POL Serokomla COA.svg Gmina Serokomla – 4161


  • Coats of arms of None.svg Gmina Wola Mysłowska – 5325


  • Coats of arms of None.svg Gmina Strachówka – 3119


  • POL gmina Jadów COA.svg Gmina Jadów – 7776


  • Coats of arms of None.svg Gmina Sobienie-Jeziory – 6270


  • POL gmina Osieck COA.svg Gmina Osieck – 3462



Najstarsze miejscowości |


POL Łuków COA.svgŁuków


  • 1403

POL Łaskarzew COA.svgŁaskarzew


  • 1418 (utracone w 1870), 1969 (przywrócone)

POL gmina Liw COA.svgLiw


  • przed 1421 (utracone w 1866, nigdy nie przywrócone)

Coats of arms of None.svgZbuczyn


  • XV w. (utracone w 1730, nigdy nie przywrócone)

POL Mińsk Mazowiecki COA.svgMińsk Mazowiecki


  • 1421

POL Garwolin COA.svgGarwolin


  • 1423

POL gmina Latowicz COA.gifLatowicz


  • 1423 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Sokołów Podlaski COA.svgSokołów Podlaski


  • 1424

POL gmina Stanin COA.pngTuchowicz


  • 1430 (utracone w XVIII w., nigdy nie przywrócone)

POL Węgrów COA.svgWęgrów


  • 1441

POL gmina Mokobody COA.jpgMokobody


  • 1446 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Żelechów COA.svgŻelechów


  • 1447

POL Mordy COA.svgMordy


  • 1488 (utracone w 1869), 1919 (przywrócone)

POL gmina Korczew COA.svgDrohiczyn Ruski


  • 1498 (utracone w 1813 z powodu wyludnienia miasta, nigdy nie przywrócone)

POL Maciejowice COA.svgMaciejowice


  • 1507 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Mrozy COA.svgKuflew


  • 1521 (utracone w XIX w.)

POL gmina Stanisławów COA.jpgStanisławów


  • 1523 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

Coat o arms of Siennica.svgSiennica


  • 1526 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

Coats of arms of None.svgZwola Poduchowna


  • 1526 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Parysów COA.gifKozłów


  • 1526 (utracone w 1576, nigdy nie przywrócone)

POL Dobre COA.svgDobre


  • 1530 (utracone w 1852, nigdy nie przywrócone)

Herb Miedzna.jpgMiedzna


  • 1531 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Kołbiel COA.svgKołbiel


  • 1532 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Mrozy COA.svgJeruzal


  • 1533 (utracone w 1820, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Wilga COA.svgWilga


  • 1534 (utracone w XVII w.)

POL gmina Parysów COA.gifParysów


  • 1538 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Adamów COA.svgAdamów


  • 1539 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Serokomla COA.svgSerokomla


  • XVI w. (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Stoczek Łukowski COA.svgStoczek Łukowski


  • 1546 (utracone w 1869) 1919 (przywrócone)

Herb Siedlce.svgSiedlce


  • 1547

POL gmina Wodynie COA.pngSeroczyn


  • 1548 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Borowie COA.svgBorowie


  • 1548 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Mińsk Mazowiecki COA.svgSendomierz


  • 1549 (utracone w 1695, wchłonięte przez Mińsk Mazowiecki)

Coats of arms of None.svgOleksin


  • 1557 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Wodynie COA.pngWodynie


  • 1575 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Cegłów COA.jpgCegłów


  • 1621 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Kałuszyn COA.svgKałuszyn


  • 1718 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL gmina Kosów Lacki COA.svgKosów Lacki


  • 1723 (utracone w 1869), 2000 (przywrócone)

POL gmina Sterdyń COA.jpgSterdyń


  • 1737 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Łochów COA 1.svgKamionna


  • 1766 (utracone w XVIII w., nigdy nie przywrócone)

POL gmina Jadów COA.svgJadów


  • 1823 (utracone w 1869, nigdy nie przywrócone)

POL Łochów COA 1.svg Łochów


  • 1969

Pilawa CoA.svgPilawa


  • 1984


Zabytki |



Zabytki miast |


Herb Siedlce.svgSiedlce




  • Zespół pałacowo-ogrodowy


    • Pałac Ogińskich z I połowy XVIII w.

    • Oficyna pałacowa

    • Pawilon ogrodowy

    • Park miejski Aleksandria



  • Ratusz miejski „Jacek”


  • Kaplica pw. św. Krzyża z II połowy XVIII w.

  • Kościół katedralny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP

  • Budynek Gimnazjum


  • Klasycystyczny budynek teatru (obecnie Urząd stanu cywilnego)

  • Barokowo-klasycystyczny kościół pw. św. Stanisława BM

  • Późnobarokowa plebania z II połowy XVIII w.

  • Odwach

  • Klasycystyczny budynek Poczty Polskiej

  • Zabytkowa kamienica przy ul. Floriańskiej 5

  • Kościół garnizonowy Najświętszego Serca Pana Jezusa

  • Siedziba Kurii Biskupiej

  • Budynek Narodowego Banku Polskiego

  • Kolumna toskańska

  • Obelisk zwieńczony popiersiem Tadeusza Kościuszki

  • Pomnik Niepodległości, poświęcony pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego

  • Lapidarium


POL Mińsk Mazowiecki COA.svgMińsk Mazowiecki



  • Zespół pałacowo-parkowy
    • Pałac Dernałowiczów


  • Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku Mazowieckim (rzymskokatolicka)


  • klasycystyczny budynek dawnego starostwa z XIX wieku, na Placu Kilińskiego,

  • budynek szkoły z XIX wieku na ul. Warszawskiej – obecnie siedziba ZNP,

  • empirowy zajazd pocztowy z XIX wieku na ul. Warszawskiej, nadal pełniący swoją pierwotną funkcję,

  • ruiny dworku M.E. Andriollego na ul. Warszawskiej,

  • zabudowa mieszkalna po przeciwnej stronie stacji kolejowej (ul. Sosnkowskiego):

    • dom K. Rudzkiego z 1880 roku – budynek prywatny,

    • willa dr/ Jana Huberta z początku XX wieku – budynek ten obecnie przechodzi kapitalny remont (rozebrano go do gołych murów), w przyszłości będzie jedną z dwóch siedzib Muzeum Ziemi Mińskiej,




  • kościół Starokatolicki Mariawitów Narodzenia NMP na ul. Romualda Traugutta, którego konsekracja miała miejsce 8 września 1911 roku,

  • dom i oficyna z 1922 na ul. Pięknej, będące siedzibą Wojskowej Komendy Uzupełnień,

  • przedwojenny cmentarz żydowski na ul. 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, podobnie jak inne kirkuty dewastowany.


POL Łuków COA.svgŁuków



  • zespół klasztorny bernardynów przy ul. ks. kard. S. Wyszyńskiego 41-43, powstały w połowie XVIII wieku. W skład zespołu wchodzą: kościół pw. Podwyższenia Krzyża św., dzwonnica, zabudowania klasztorne (obecnie należące w większości do I Liceum Ogólnokształcącego im. T. Kościuszki) i cmentarz kościelny.

  • zespół klasztorny pijarów przy pl. G. Narutowicza 2 i ul. J. Piłsudskiego 14, powstały w XVIII i XIX wieku. W skład zespołu wchodzą: kościół pw. Przemienienia Pańskiego (obecnie parafialny), kolegium i zabudowania klasztorne (do 1996 r. Liceum Medyczne, obecnie Powiatowy Urząd Pracy); do rejestru wpisano też ogrodzenie z bramą i cmentarz kościelny.

  • Konwikt Szaniawskich przy ul. J. Piłsudskiego 19, powstały w latach 1728–1733. Obecnie w budynku mieści się Muzeum Regionalne.

  • budynek przy ul. Piłsudskiego 28 (róg Al. T. Kościuszki) z 1924 roku.


  • dworzec kolejowy z końca XIX wieku.

  • budynek dawnej Kasy Skarbowej przy pl. Narutowicza 3, z połowy XIX wieku.


POL Sokołów Podlaski COA.svgSokołów Podlaski



  • kaplica wykonana z drewna św. Rocha – 1802 rok

  • pałac murowany z 1857 roku

  • klasycystyczna dzwonnica z XIX w.

  • dawna synagoga z 2 poł. XIX w. przebudowana po 1945 roku

  • pomnik księdza generała Stanisława Brzóski z 1925 roku

  • kościół Salezjanów św. Jana Bosco z lat 1935–1939

  • Synagoga w Sokołowie Podlaskim


POL Garwolin COA.svgGarwolin




  • Neobarokowy kościół wybudowany na przełomie XIX i XX wieku. Znajdują się w nim obrazy: Przemienienia pańskiego z 1894, św. Stanisława Kostki, św. Józefa (XIX w.), św. Jana Chrzciciela (XVIII w.), Świętych Barbary, Rocha i Rozalii (1 połowa XIX w.), a także kielichy z 1762, 1760 i z pierwszej połowy XIX w.

  • Parterowa organistówka o konstrukcji zrębowej, oszalowana, pięcioosiowa, zbudowana na planie prostokąta o dwutraktowym układzie wnętrz, z początku XIX w.


  • Klasycystyczna kaplica cmentarna z 1839 roku.

  • Drewniane domy pochodzące z pierwszej połowy XIX wieku, o konstrukcji zrębowej, dwutraktowym układzie wnętrz i dwuspadowych dachach.


POL Węgrów COA.svgWęgrów



  • Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Węgrowie

  • Kościół św. Antoniego i św. Piotra w Węgrowie

  • Kościół Świętej Trójcy w Węgrowie

  • Kościół ewangelicki w Węgrowie (drewniany)

  • neoromańska kaplica cmentarna

  • zabudowania klasztorne

    • klasztor reformatów

    • kolegium bartolomitów



  • budynki

    • Dom Gdański

    • Dom Lipki

    • Pastorówka

    • Dom Rabina

    • Stara Plebania

    • drewniana zabudowa miasta

    • browar

    • manufaktura

    • Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza




POL Łochów COA 1.svgŁochów



  • pałac neorenesansowy z 1830

  • budynek poczty konnej

  • parowozownia

  • przepompownia

  • fabryka w Łochowie Fabrycznym


POL Łaskarzew COA.svgŁaskarzew



  • Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1884

  • Kaplica cmentarna św. Onufrego z 1847


POL Kałuszyn COA.svgKałuszyn



  • klasycystyczny ratusz i poczta z pierwszej połowy XIX w.,

  • neogotycki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z końca XIX wieku zbudowany według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego


POL Żelechów COA.svgŻelechów



  • Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Żelechowie

  • Kościół św. Stanisława w Żelechowie

  • Pałac w Żelechowie

  • Rynek w Żelechowie

  • Ratusz z sukiennicami w Żelechowie

  • Cmentarz katolicki w Żelechowie

  • dworek przy alei Wojska Polskiego 8, wybudowany w pierwszej połowie XIX wieku

  • zespół folwarczny przy ulicy Piłsudskiego w pobliżu pałacu, pochodzący z końca XIX wieku


POL Mordy COA.svgMordy



  • zespół pałacowo-parkowy z 1 połowy XIX wieku

  • barokowy kościół z 1738 r.



Zabytki wsi |


POL gmina Stanisławów COA.jpgStanisławów



  • Zespół Kościoła Parafialnego pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela i Świętego Stanisława Biskupa:

    • Kościół murowany z około 1530 r., restaurowany w 1620 r., przebudowany w 1826 r., odbudowany w latach 1958–1962 po zniszczeniach z 1944 r.

    • Dzwonnica drewniana z XVIII wieku.

    • Plebania murowana z około 1881 r.



  • Zajazd murowany w Stanisławowie zbudowany w latach 1813–1916, zniszczony w 1944 r., odbudowany w latach 1958–1962.

  • Dwór drewniany z I połowy XIX wieku wraz z parkiem, obiekt znacznie przebudowany.

  • Układ urbanistyczny miejscowości, elementy zabudowy Rynku.


POL Dobre COA.svgDobre



  • neogotycki kościół parafialny św. Mikołaja. Wybudowany w latach 1873–1878 według projektu Bolesława Podczaszyńskiego na wzór kościoła św. Anny w Wilnie.

  • brama kościelna z XIX w.

  • dzwonnica z XIX w.

  • plebania z XIX w.

  • szkoła z pierwszej połowy XX w.

  • drewniane budynki mieszkalne z XIX i XX w.

  • kamienice wokół rynku z XIX i XX w.

  • cmentarz parafialny z XIX w.

  • budynek Gminnej Biblioteki Publicznej, dawniej Urząd Gminy z XX w.


POL gmina Mrozy COA.svgMrozy



  • zespół dworca kolejowego PKP, w tym dworzec murowany z 1888 r. i wieża ciśnień murowana z końca XIX w.

  • jedno- i dwukondygnacyjne domy letniskowe, powstające w czasach rozkwitu tej miejscowości, głównie w dwudziestoleciu międzywojennym.

  • młyn wodny, murowano-drewniany., z pocz. XX w.

  • młyn wodny, murowany, z pocz. XX, w Mrozach (tzw. „Nożownia”, na początku XX w. mieściła się tam sławna fabryka noży „Gerlach”).

  • pozostałości młyna wodnego Dębkowizna, drewniany, z końca XIX w.


Coat o arms of Siennica.svgSiennica



  • klasztor i kościół po reformacki

  • figura matki Boskiej Niepokalanej z pierwszej połowy XIX wieku

  • stary cmentarz grzebalny

  • gmach seminarium nauczycielskiego


POL gmina Cegłów COA.jpgCegłów



  • Kościół pw. św. Jana i św. Andrzeja

  • Mariawicki kościół pw. św. Jana Chrzciciela

  • Pomnik Niepodległości


POL gmina Latowicz COA.svgLatowicz


  • Neogotycki kościół pw. św. Walentego i św. Trójcy według projektu architekta Józefa Piusa Dziekońskiego; wybudowany w latach 1899–1911, otoczony murem z początków XX wieku.

POL gmina Borowie COA.svgBorowie



  • zespół pałacowo-dworski z początku XIX w., obecnie siedziba urzędu gminy,

  • klasycystyczny kościół pw. św. Trójcy z 1831 r.


  • barokowa dzwonnica-brama z 1715 roku.


POL gmina Górzno COA.svgGórzno



  • barokowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1787 r. przebudowany w latach 1919–1920.

  • zespół dworski w skład którego wchodzą dwór i oficyna oraz unikatowy osiemnastowieczny spichlerz


POL Maciejowice COA.svgMaciejowice



  • brukowany rynek w Maciejowicach z ratuszem z halami targowymi, mieszczący muzeum oraz dawny szpital z 1796 r. w pierzei zachodniej rynku

  • kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP 1772-1780 fundacji Ignacego Potockiego, w miejscu drewnianego przeniesionego z Kochowa w 1681 r., przebudowany w latach 1880–1881 według projektu Leonarda Marconiego

  • grobowiec Zamoyskich z 1908 na tyłach kościoła według projektu Ksawerego Makowskiego

  • pomnik Tadeuszowi Kościuszce przy szkole z dwoma armatami odsłonięty w 1984 projektu Stanisława Strzyżewskiego

  • pomnik Tadeuszowi Kościuszce na rynku odsłonięty w 1976 r. projektu Mieczysława Weltera

  • pomnik z kosami na sztorc przy drodze do Podzamcza projektu Macieja Krysiaka

  • zespół pałacowy w Podzamczu w miejscu zamku z XVI w. z ciekawymi stajniami w parku pałacowym


POL gmina Parysów COA.gifParysów




  • kościół parafialny z początku XX wieku


  • cmentarz parafialny z przełomu VIII/XIX wieku


  • kaplica cmentarna z 1868 roku


  • wiatrak koźlak z końca XIX wieku


  • młyn przy ul. Książęcej 3

  • młyn przy ul. Franciszkańskiej


  • grób gen. Michała Pełczyńskiego zm. 1833

  • grób Leopolda Eysmonta zm. 1852

  • grób rodziny Frelków z XIX w


POL gmina Korytnica COA.svgKorytnica



  • neoklasycystyczny kościół parafialny św. Wawrzyńca Męczennika zbudowany w latach 1876–1880 według projektu Bolesława Pawła Podczaszyńskiego i Bronisława Brodzic-Żochowskiego. We wnętrzu epitafia, w tym jedno autorstwa Konstantego Laszczki.

  • murowany dwór Łuniewskich z końca XIX wieku, przed nim figura wotywna fundacji Holder-Eggerów z początku XX wieku.

  • organistówka z początku XX wieku.

  • dawny dom parafialny i ochronka tzw. Watykan z początku XX wieku.

  • figura na grobie Karola Karolka Łuniewskiego z końca XIX wieku

  • figura Anioła Śmierci na grobie Aleksandry Olusi Holder-Eggerowej z początku XX wieku.


POL gmina Liw COA.svgLiw




  • wczesnośredniowieczne grodzisko z XI w. w miejscowości Grodzisk

  • ruiny gotyckiego zamku obronnego książąt mazowieckich wzniesionego przed 1429 r. Później gruntownie przebudowanego w XVI i XVII w., zniszczonego podczas potopu i wojny północnej. Zachowała się jedynie wieża bramna, część murów okalających i fundamenty Domu Dużego.

  • dwór kancelarii starostwa z 1782 r. wzniesiony na miejscu zamkowego Domu Mniejszego. Obecnie siedziba muzeum.

  • kościół parafialny św. Leonarda wzniesiony w stylu neogotyckim w latach 1905–1907 według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego

  • kilka drewnianych domów i gospodarczych zabudowań wiejskich z XIX i pocz. XX w.


Coats of arms of None.svgCeranów



  • Pałac z 1877 zbudowany według projektu Bolesława Podczaszyńskiego

  • Kościół neogotycki z 1875 według projektu Bolesława Podczaszyńskiego i Zygmunta Kiślańskiego

  • Plebania z 1927 roku, murowana, wybudowana staraniem ks. Jana Kłopotka na miejscu poprzedniej zbudowanej z bali drewnianych


Herb Miedzna.jpgMiedzna



  • Kościół parafialny w Miedznie pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny wzniesiony w latach 1887–1889 w stylu neogotyckim,

  • zajazd z 2 połowy XVIII wieku, przebudowany w XIX i XX wieku,

  • ruiny dworu obronnego otoczonego fosą z przełomu XVI/XVII wieku, w miejscu starszego grodziska.

  • Kaplica Objawienia w Miedznie – późnobarokowa, zbudowana na początku XIX w.


POL gmina Sterdyń COA.jpgSterdyń



  • kościół parafialny pod wezwaniem św. Anny wzniesiony w latach 1779–1783 w stylu późnego baroku

  • zespół pałacowo-parkowy

    • rezydencja barokowa (XVI – XVII w.) rozbudowana i przekształcona w początkach XIX wiek

    • zabytkowa kapliczka z końca XVIII wieku z rzeźbą św. Floriana.




Coats of arms of None.svgJabłonna Lacka



  • Kościół parafialny zbudowany w latach 1824–1834 według projektu Andrzeja Gołońskiego

  • Barokowa kapliczka przydrożna z drugiej połowy XVIII wieku z nowszą figurką św. Jana Nepomucena


POL gmina Liw COA.svgStarawieś




  • pałac fundacji Bogusława Radziwiłła wzniesiony w latach 1655–1661 w stylu palazzo in forteca, gruntownie przebudowany w 1843 w stylu neogotyku angielskiego dla księcia Sergiusza Golicyna,

  • neogotycki kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, wybudowany w latach 1866–1871, według projektu Bolesława Podczaszyńskiego,

  • neogotyckie zabudowania pałacowe z połowy XIX wieku: oficyna, kordegarda, brama.

  • park dworski z pozostałościami obwarowań ziemnych

  • drewniana organistówka z poł. XIX wieku.

  • szpital (xenodochium) dla ubogich z XIX wieku.


Coats of arms of None.svgKorczew



  • zespół pałacowo-parkowy wzniesiony w stylu barokowym w latach 1734–1736, potem przebudowany na neogotyk

  • letni pałacyk Syberia z końca XIX w.

  • park pałacowy zaprojektowany w I połowie XIX w.

  • dawna oranżeria z 1840 projektu F. Jaszczołda, w latach 20. XX w. przekształcona w kaplicę, potem przemurowana

  • biała, drewniana studzienka w stylu gotyckim

  • przy bramie wjazdowej stróżówka zwana basztą lub kordegardą

  • pionowy głaz przy alei grabowej, menhir – według tradycji z czasu kultu Boga Słońce, niegdyś w pobliżu wzniesiona była sztuczna ruina

  • ogrodzenie neogotyckie i neobarokowe z I połowy XIX i XX w.

  • drewniana karczma z przełomu XVIII i XIX w.



Gospodarka |


Pomimo słabo urodzajnych gleb miało charakter głównie rolniczy. Użytki rolne stanowiły 69,9% powierzchni. Była tu największa w kraju produkcja ziemniaka, a poza tym uprawa żyta, hodowla trzody i bydła. Lasy stanowiły 22% powierzchni. Województwo było słabo zurbanizowane, w miastach mieszkało 30,7% ludności. Przemysł spożywczy koncentrował się w miastach Sokołów Podlaski, Łuków, Siedlce, maszynowy w Siedlcach i Mińsku Mazowieckim, odzieżowy w Garwolinie i Siedlcach, obuwniczy w Łukowie. Węzły kolejowe znajdowały się w Siedlcach, Łukowie, Pilawie i Mińsku Mazowieckim.



Transport |



Transport drogowy |



  • A2E30 Obwodnica Mińska Mazowieckiego


  • S17E372 Obwodnica Garwolina


  • 2E30 Świecko – Warszawa – Mińsk Mazowiecki – Kałuszyn – Siedlce – Terespol


  • 63 Węgorzewo – Łomża – Sokołów Podlaski – Siedlce – Łuków – Sławatycze


  • 50 Ciechanów – Góra Kalwaria – Mińsk Mazowiecki – Łochów – Ostrów Mazowiecka


  • 17E372 Warszawa – Garwolin – Ryki – Hrebenne


  • 76 Wilga – Garwolin – Łuków


  • 62 Strzelno – Wyszków – Łochów – Węgrów – Sokołów Podlaski – Drohiczyn – Siemiatycze


  • 627 Ostrołęka – Sokołów Podlaski


  • 636 Radzymin – Jadów


  • 637 Warszawa – Węgrów


  • 695 Kosów Lacki – Ceranów


  • 696 Siedlce – Węgrów


  • 697 Liw – Kałuszyn


  • 698 Siedlce – Łosice – Janów Podlaski – Terespol


  • 799 Dziecinów – Ostrówek


  • 801 Warszawa – Wilga – Maciejowice – Puławy


  • 802 Mińsk Mazowiecki – Seroczyn


  • 803 Siedlce – Stoczek Łukowski


  • 805 Osieck – Pilawa – Parysów


  • 806 Łuków – Międzyrzec Podlaski


  • 807 Maciejowice – Żelechów – Łuków


  • 808 Łuków – Serokomla – Kock


  • 862 Tabor – Osieck


Transport kolejowy |



  • 2 Warszawa Centralna – Mińsk Mazowiecki – Siedlce – Łuków – Biała Podlaska – Terespol


  • 6 Warszawa Wileńska – Wołomin – Tłuszcz – Łochów – Białystok


  • 7 Warszawa Wschodnia – Otwock – Pilawa – Garwolin – Lublin


  • 12 Skierniewice – Góra Kalwaria – Pilawa – Łuków


  • 13 Krusze – Mińsk Mazowiecki – Pilawa


  • 26 Łuków – Dęblin – Radom


  • 31 Siedlce – Siemianówka


  • 34 Ostrołęka – Siedlce


Połączenia kolejowe |



  • Siedlce:

    • Czeremcha

    • Hajnówka

    • Kraków Płaszów

    • Łowicz Główny

    • Łuków

    • Mińsk Mazowiecki

    • Terespol

    • Warszawa Wschodnia

    • Warszawa Zachodnia

    • Szczecin Główny

    • Mińsk Osobowy

    • Moskwa




  • Mińsk Mazowiecki

    • Czachówek Południowy

    • Czeremcha

    • Grodzisk Mazowiecki


    • Góra Kalwaria przez Warszawę Zachodnią

    • Kraków Główny

    • Łuków

    • Łowicz Główny

    • Mińsk Osobowy

    • Moskwa

    • Mrozy

    • Radom

    • Siedlce

    • Sochaczew

    • Szczecin Główny

    • Terespol


    • Tłuszcz przez Warszawę Wschodnią

    • Warszawa Zachodnia




  • Łuków

    • Lublin Główny

    • Warszawa Wschodnia

    • Poznań Główny

    • Szczecin Główny

    • Kraków Główny

    • Radom

    • Katowice

    • Kielce

    • Biała Podlaska

    • Terespol

    • Dęblin

    • Ryki

    • Puławy

    • Mińsk Osobowy

    • Moskwa




  • Garwolin

    • Warszawa Zachodnia

    • Warszawa Wschodnia

    • Otwock

    • Dęblin

    • Ryki

    • Puławy

    • Lublin Główny




Komunikacja autobusowa |



  • PKS Siedlce


    • Siedlce:

      • Warszawa

      • Węgrów

      • Białystok

      • Lublin

      • Sokołów Podlaski

      • Łuków

      • Garwolin

      • Kałuszyn

      • Międzyrzec Podlaski

      • Stoczek Łukowski

      • Janów Podlaski

      • Łosice

      • Mińsk Mazowiecki

      • różne połączenia na terenie powiatu siedleckiego




    • Warszawa Stadion – Siedlce – Białystok




  • PKS Mińsk Mazowiecki


    • Mińsk Mazowiecki:

      • Warszawa

      • Siedlce

      • Węgrów

      • Garwolin

      • Wołomin

      • Łuków

      • Sokołów Podlaski

      • Węgorzewo

      • Białystok

      • Janów Podlaski

      • Łosice

      • Radzyń Podlaski

      • Siemiatycze

      • Włodawa

      • różne połączenia na terenie powiatu mińskiego




    • Warszawa Stadion – Stanisławów – Węgrów




  • PKS Garwolin

    • Garwolin:

      • Warszawa

      • Siedlce

      • Ryki

      • Otwock

      • Łuków

      • Mińsk Mazowiecki

      • różne połączenia na terenie powiatu garwolińskiego





  • PKS Sokołów Podlaski

    • Sokołów Podlaski:

      • Warszawa

      • Siedlce

      • Węgrów

      • Mińsk Mazowiecki

      • Łochów

      • Łuków

      • Lublin

      • Siemiatycze

      • Drohiczyn

      • Łosice

      • Brok

      • Władysławowo

      • Kołobrzeg

      • różne połączenia na terenie powiatu sokołowskiego i powiatu węgrowskiego





  • PKS Łuków

    • Łuków:

      • Warszawa

      • Lublin

      • Siedlce

      • Radzyń Podlaski

      • Lubartów

      • Garwolin

      • Żelechów

      • Mińsk Mazowiecki

      • Puławy

      • Międzyrzec Podlaski

      • Ryki

      • różne połączenia na terenie powiatu łukowskiego




  • Poza tym wielu prywatnych przewoźników, oferujących kursy m.in. do:

    • Warszawy

    • Białegostoku

    • Lublina

    • Siedlec

    • Białej Podlaskiej

    • Włodawy

    • Puław




Środowisko |



Nadleśnictwa |



  • Nadleśnictwo Siedlce

  • Nadleśnictwo Mińsk

  • Nadleśnictwo Garwolin

  • Nadleśnictwo Łuków

  • Nadleśnictwo Sokołów Podlaski

  • Nadleśnictwo Łochów

  • Nadleśnictwo Celestynów

  • Nadleśnictwo Sarnaki



Rezerwaty |



  • Rezerwat przyrody Bagno Pogorzel

  • Rezerwat przyrody Florianów

  • Rezerwat przyrody Jedlina

  • Rezerwat przyrody Przełom Witówki

  • Rezerwat przyrody Rudka Sanatoryjna

  • Rezerwat przyrody Świder

  • Rezerwat przyrody Wólczańska Góra

  • Rezerwat przyrody Biele

  • Rezerwat przyrody Bojarski Grąd

  • Rezerwat przyrody Dąbrowy Seroczyńskie

  • Rezerwat przyrody Kulak

  • Rezerwat przyrody Dębniak

  • Rezerwat przyrody Gołobórz

  • Rezerwat przyrody Kaliniak

  • Rezerwat przyrody Podjabłońskie

  • Rezerwat przyrody Przekop

  • Rezerwat przyrody Rogalec

  • Rezerwat przyrody Rogalec

  • Rezerwat przyrody Skarpa Mołożewska

  • Rezerwat przyrody Stawy Broszkowskie

  • Rezerwat przyrody Sterdyń

  • Rezerwat przyrody Szerokie Bagno

  • Rezerwat przyrody Wydma Mołożewska

  • Rezerwat przyrody Wymięklizna

  • Rezerwat przyrody Śliże

  • Rezerwat przyrody Śnieżyczki



Parki krajobrazowe |



  • Mazowiecki Park Krajobrazowy

  • Nadbużański Park Krajobrazowy



Rzeki |




Letnicy nad Liwcem



  • Wisła

  • Bug

  • Świder

  • Liwiec

  • Kostrzyń

  • Długa

  • Rządza

  • Mienia

  • Krzna Południowa

  • Srebrna

  • Muchawka



Kultura |



Muzea |


Siedlce



  • Muzeum Regionalne

  • Muzeum Diecezjalne

  • Muzeum Jana Pawła II


Mińsk Mazowiecki



  • Muzeum Ziemi Mińskiej

  • Muzeum 7 Pułku Ułanów Lubelskich


Łuków



  • Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łukowskiej

  • Muzeum Regionalne


Sokołów Podlaski


  • Skansen Ziemi Sokołowskiej

Węgrów


  • Muzeum Regionalne

Liw


  • Muzeum Zamek Liw

Sucha


  • Skansen

Sadowne


  • Muzeum Etnograficzne


Kina |


Siedlce



  • Kino Centrum


  • NoveKino Siedlce


Mińsk Mazowiecki


  • Kino Światowid

Łuków


  • Kino Oaza

Sokołów Podlaski


  • Kino Sokół

Węgrów


  • Kino WOK

Garwolin


  • Kino Wilga


Teatry |


Siedlce



  • Teatr ES

  • Teatr Aluzja


Sokołów Podlaski


  • Koło teatralne


Powiaty powstałe po likwidacji województwa |



Województwo mazowieckie |




  • POL powiat siedlecki COA.svg powiat siedlecki w całości


  • POL powiat miński COA.svg powiat miński w całości + POL Halinów COA.svg gmina i miasto Halinów oraz POL Sulejówek COA.svg miasto Sulejówek z województwa warszawskiego


  • POL powiat sokołowski COA.svg powiat sokołowski w całości


  • POL powiat garwolinski COA.svg powiat garwoliński w całości


  • POL powiat węgrowski COA.svg powiat węgrowski w całości


  • gmina Kołbiel, Sobienie-Jeziory i Osieck do nowego POL powiat otwocki COA 1.svg powiatu otwockiego


  • gmina Poświętne, Strachówka i Jadów do nowego POL powiat wołomiński COA.svg powiatu wołomińskiego



Województwo lubelskie |




  • POL powiat łukowski COA.svg powiat łukowski w całości


  • gmina Kłoczew do nowego POL powiat rycki COA.svg powiatu ryckiego



Zobacz też |



  • reforma administracyjna w Polsce (1975)

  • podział administracyjny Polski 1975-1998

  • reforma administracyjna w Polsce (1999)



Bibliografia |


  • Encyklopedia Popularna PWN, AdamA. Karwowski (red.), Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1991, s. 780, ISBN 83-01-10416-3, OCLC 749295859 .




Popular posts from this blog

Morgemoulin

Scott Moir

Souastre