Cfrtjryk

Reżyser (fr. regisseur)– autor dzieła scenicznego lub filmowego odpowiedzialny za jego całokształt, inicjator spektaklu, filmu, widowiska muzycznego bądź estradowego. Tworzy koncepcję artystyczną sztuki (w szczególności adaptuje tekst oryginalny), inspiruje współpracowników i kieruje nimi.

Historia |

Można przypuszczać, że zawód reżysera narodził się wraz z utworzeniem się teatru antycznego w 534 roku p.n.e. Jednak jeszcze wtedy nie funkcjonowało w słownikach takie słowo, przez wieki twórcami spektaklów byli dramatopisarze. Nawet Szekspir w swoim Teatrze The Globe nie pełnił funkcji reżysera. Zawód ten został określony dopiero w drugiej połowie XIX w. podczas Wielkiej Reformy Teatru^{[potrzebny przypis]}. Jeden z postulatów przyznawał rolę tworzenia spektaklu reżyserowi, który miał za zadanie inscenizować daną sztukę. Postulat ten nie od razu wprowadzono w życie. Istniało stanowisko reżysera, jednak było ono ograniczone do przez dyrektorów teatru i dramatopisarzy, którzy choć byli współreformatorami nie chcieli oddać swoich funkcji inscenizatorowi. Z biegiem czasu reżyser stawał się coraz ważniejszą osobą w kształtowaniu się widowiska: nie tylko wcielał swoją wizję spektaklu w życie, ale również dobierał aktorów oraz współtwórców przedstawienia. Do najwybitniejszych reżyserów Wielkiej Reformy Teatralnej należeli: Konstantyn Stanisławski, Bertolt Brecht, Edward Craig oraz Andre Antoine^[1]. W XX w. zawód reżysera rozpowszechnił się w dziedzinie filmu^{[potrzebny przypis]}. Za pierwszych zasłużonych reżyserów filmowych uznaje się: Charlie Chaplina (Dyktator), Victora Fleminga (Przeminęło z wiatrem),Howarda Hawksa (Człowiek z Blizną) oraz Alfreda Hitchcocka (Okno na podwórze). Większość reżyserów tworzyło swoje filmy w amerykańskich wytwórniach filmowych, jednak nie zabrakło również wybitnych reżyserów z Europy. Byli to między innymi: Federico Fellini (La strada) i Ingmar Bergman (Siódma pieczęć). Również w Polsce nie zabrakło reżyserów docenianych na całym świecie, do najlepszych należą: Krzysztof Kieślowski (Dekalog), Roman Polański (Chinatown), Andrzej Wajda (Człowiek z marmuru) oraz Agnieszka Holland (Gorzkie żniwa).

Predyspozycje |

Reżyser przede wszystkim musi być wszechstronnie wykształcony. Powinien posiadać dużą wiedzę zarówno merytoryczną jak i praktyczną, być dobrym obserwatorem życia codziennego, prowadzącym, koordynatorem i organizatorem oraz artystą wrażliwym na świat. Reżyser ma dar opowiadania nie słowem lecz obrazem. Ma zdolność do wychwycenia szczegółów pozornie mało ważnych w życiu codziennym lub całkowicie pomijanych i tworzenia z nich opowieści. Reżyser powinien być obdarzony silną osobowością, bowiem zawód ten jest wymagający i pochłania wiele czasu. Często trzeba podejmować szybkie i niełatwe decyzje, pracować pod presją czasu oraz producentów. Istotne w tym zawodzie są również zdolności psychologiczne nie tylko w twórczości, ale również w pracy z dużą grupą osób: reżyser musi panować nad aktorami, z którymi współpraca często bywa bardzo trudna^[2].

Lista zawodów |

• reżyser filmowy


• drugi reżyser


• reżyser teatralny


• reżyser światła


• reżyser telewizyjny


• reżyser dźwięku


• reżyser radiowy


• reżyser dubbingu

Zobacz też |

• producent filmowy


• metoda kreacji zbiorowej

Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów na temat reżysera

 Zobacz też kategorię: Reżyserzy.

Przypisy |