Cfrtjryk

Zobacz też: Dramat (ujednoznacznienie).

Inscenizacja Dziadów

Dramat (z gr. δρᾶμα drâma, czyli „działanie, akcja”)^[1][2] – jeden z trzech rodzajów literackich (obok liryki i epiki). Jest to właściwie rodzaj sztuki na granicy teatru i literatury.

Dzieło dramatyczne zaliczane jest do literatury jedynie w warstwie słownej, natomiast w swojej realizacji widowiskowej należy do wielotworzywowej sztuki teatru. W dziele dramatycznym nie występuje podmiot literacki lub jego rola jest ograniczona do minimum, świat przedstawiony jest opisywany poprzez działania i wypowiedzi w pełni usamodzielnionych postaci. Akcja w klasycznych formach dramatu jest wyraźnie zarysowana i ma ustalony tok przebiegu (od przedstawienia, poprzez rozwinięcie, perypetię, punkt kulminacyjny, a skończywszy na rozwiązaniu).

Postacie występujące w dramacie są charakteryzowane poprzez czyny i słowa, które wypowiadają (charakterystyka pośrednia), a ich wzajemne relacje ustalane są poprzez ich udział w akcji. Obok tekstu głównego (dialogi i monologi dominujące w dramacie) mogą występować didaskalia (tekst poboczny), które wprowadzają różnego rodzaju uwagi odautorskie, dotyczące głównie sposobu inscenizacji dzieła.

Jako utwór literacki dramat charakteryzuje się przede wszystkim tym, że jest tworzony w celu realizacji scenicznej, jednak występują też dramaty niesceniczne, których autorzy skupili się bardziej na rozbudowie samego tekstu. Ale i te granice są płynne: na początku uważano dramaty romantyczne za niesceniczne, podczas gdy dziś Dziady Adama Mickiewicza to jeden z najczęściej wystawianych dramatów.

Współczesny dramat zbudowany jest z aktów, które dzielą się na sceny i odsłony.

Gatunki dramatu |

• dramat satyrowy


• dramat liturgiczny


• dramat właściwy


• dramat jezuicki


• dramat mieszczański


• dramat romantyczny


• dramat muzyczny


• dramat niesceniczny


• dramat obyczajowo-psychologiczny


• dramat ekspresjonistyczny


• dramat epicki


• dramat poetycki


• dramat symboliczny


• dramat groteskowy


• dramat szekspirowski


• dramat antyczny


• dramat naturalistyczny

Dramaturdzy |

 Z tym tematem związana jest kategoria: Dramaturdzy.

Zobacz też |

• Dramat współczesny

Przypisy |

Bibliografia |

Zobacz hasło dramat w Wikisłowniku

Zobacz w Wikiźródłach kategorię Dramat

• Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., Podręczny słownik terminów literackich, Warszawa, 1996, s. 47.