Stolica Apostolska
| |||
| |||
Język urzędowy | łacina | ||
Stolica | Watykan | ||
Ustrój polityczny | teokracja w unii personalnej i funkcjonalnej z Państwem watykańskim | ||
Typ państwa | monarchia absolutna i elekcyjna | ||
Głowa państwa | Papież (biskup Rzymu) Franciszek | ||
Status terytorium | podmiot prawa międzynarodowego | ||
Szef rządu | sekretarz stanu kard. Pietro Parolin[1] | ||
Religia dominująca | katolicyzm | ||
Strefa czasowa | UTC +1 – zima UTC +2 – lato[2] |
Stolica Apostolska, Stolica Święta[3] (łac. Sancta Sedes, wł. Santa Sede) – władza zwierzchnia papieża w Kościele katolickim wraz z jej instancjami wykonawczymi, stanowiąca suwerenny podmiot prawa międzynarodowego mieszcząca się w państwie Watykan, który jest z nią połączony unią personalną i funkcjonalną i nad którą sprawuje on wyłączne zwierzchnictwo oraz suwerenną władzę i jurysdykcję[4].
Nazwa Stolica Apostolska ma związek z tradycją zarówno Kościoła Wschodniego jak i Zachodniego, odnoszącą się do zasiadania na stolicy biskupiej w tym mieście św. Piotra Apostoła i władzy jaką z tego tytułu posiadają jego następcy[5].
Spis treści
1 Posiadłości eksterytorialne
2 Ustrój polityczny
3 Stosunki międzynarodowe
3.1 Członkostwo w organizacjach międzynarodowych
3.2 Konkordaty
4 Budżet
5 Zobacz też
6 Przypisy
7 Linki zewnętrzne
Posiadłości eksterytorialne |
Na mocy Traktatów Laterańskich[6]eksterytorialne są:
- w Rzymie (poza obszarem Watykanu):
Bazylika św. Jana na Lateranie (Basilica di San Giovanni in Laterano)
Bazylika Matki Bożej Większej (Basilica di Santa Maria Maggiore)
Bazylika św. Pawła za Murami (Basilica di San Paolo fuori le Mura)- Pałac Laterański
Pałac św. Kaliksta (Palazzo San Callisto)
Papieski Uniwersytet Urbaniana na Janiculum- Pałac Kancelarii (Palazzo della Cancelleria)
- Palazzo di Propaganda Fide
- Pałac św. Oficjum (przylega bezpośrednio do Watykanu, lecz formalnie znajduje się po włoskiej stronie granicy)
- Pałac Kongregacji Kościołów Wschodnich (Palazzo Convertendi in Piazza Scossacavalli)
- poza Rzymem:
- Pałac Papieski, Villa Barberini i Villa Cybo – w Castel Gandolfo
- Santa Maria di Galeria – teren na którym stoją anteny Radia Watykańskiego
- Pałac Papieski, Villa Barberini i Villa Cybo – w Castel Gandolfo
- poza Rzymem bez statusu eksterytorialnego:
- Bazylika św. Franciszka w Asyżu
- Bazylika św. Antoniego w Padwie
- Sanktuarium Świętego Domku w Loreto
Ustrój polityczny |
Stosunki międzynarodowe |
Traktowanie Stolicy Apostolskiej i Watykanu jako odmiennych podmiotów, jakkolwiek uzasadnione z punktu widzenia ustrojowego, nie występuje jednak wyraźnie na gruncie prawa międzynarodowego. W stosunkach międzynarodowych nazwy te bywają stosowane zamiennie, a zaciągnięcie zobowiązania pod jedną z nich jest rozumiane jako wiążące dla obu. I tak np. w Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej podmiot ten występował początkowo pod nazwą Państwa Watykańskiego, a następnie (bez odrębnego przystąpienia) pod nazwą Stolicy Apostolskiej[7].
Członkostwo w organizacjach międzynarodowych |
Stolica Apostolska jest członkiem następujących organizacji międzynarodowych i porozumień:
- Organizacja ds. Zakazu Broni Chemicznej
- Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej
- Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji
Międzynarodowy Instytut Unifikacji Prawa Prywatnego (od 1945)- Światowa Organizacja Własności Intelektualnej
- Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju
Traktat o całkowitym zakazie prób z bronią jądrową.
Posiada status stałego obserwatora przy:
Organizacja Narodów Zjednoczonych (od 1967)[8]
- Rada Europy
Światowa Organizacja Handlu (od 16 lipca 1997)- UNESCO
- Unia Łacińska
Światowa Organizacja Turystyki (od 1979)- Międzynarodowa Organizacja Pracy
- Światowa Organizacja Zdrowia
Światowy Program Żywnościowy.
Konkordaty |
Niektóre państwa posiadające umowy międzynarodowe (konkordaty) zawarte między Kościołem a państwem:
Francja (1801),
Bawaria (1817),
Prusy (1821),
Hiszpania (1851, ponownie 1953),
Austria (1855),
Polska (1925, obowiązywał do 12 września 1945; ponownie podpisany 28 lipca 1993, ratyfikowany 23 lutego 1998),
Rumunia (1927),
Czechosłowacja (1928),
Włochy (1929, ponownie 1984),
Niemcy (1933, zawarty z III Rzeszą),
Litwa (1934).
Budżet |
Budżet w 2007 zamknął się deficytem w wys. 9 067 960 €, przy wpływach 236 737 207 € i wydatkach 245 805 167 €.
Wpływy w 2007:
- konferencje episkopatów i innych instytucji: 86 143 257 € w 2007, w porównaniu z 86 022 372 € w 2006
- operacje finansowe: 1 400 000 € w 2007, w porównaniu z 13 700 000 € w 2006
- zarządzanie nieruchomościami: 36 300 000€ w 2007, w porównaniu z 32 300 000 € w 2006
Wydatki w 2007:
- Kuria Rzymska: 125 400 000 € w 2007 w porównaniu z 126 200 000 € w 2006
- Media: Radio Watykańskie, drukarnia wydawnicza L’Osservatore Romano oraz ośrodek telewizyjny: bilans ujemny w wys. 14 600 000 €[9]
Zobacz też |
- Papież
- Franciszek (papież)
- Państwo Kościelne
- Sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej
Przypisy |
↑ Nowy szef rządu Watykanu. Papież ma nowego najbliższego współpracownika (pol.). Polskie Radio, 31 sierpnia 2013. [dostęp 2014-05-07].
↑ Krystian Chariza: Atlas geograficzny dla szkół ponadgimnazjalnych. Warszawa: Nowa era, 2012. ISBN 978-83-267-0775-9.
↑ „Stolica Święta” – starsza, dawniejsza nazwa oparta na łacińskiej Sancta Sedes lub włoskiej Santa Sede http://www.episkopat.pl/?a=watykan Konferencja Episkopatu Polski
↑ Jacek Barcik, Tomasz Srogosz: Prawo międzynarodowe publiczne. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2007, s. 152 i n. ISBN 978-83-7483-785-9.
↑ Paweł VI: Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen Gentium”. W: Sobór Watykański II: konstytucje, dekrety, deklaracje: tekst łacińsko-polski, nowe tłumaczenie. Wyd. 2. Poznań: Pallottinum, 2008, s. 181-182. ISBN 978-83-7014-595-8.
↑ zgodnie z Traktatami Laterańskimi są to posiadłości Stolicy Apostolskiej, nie Państwa Watykańskiego
↑ Lech Antonowicz: Podręcznik prawa międzynarodowego. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis, 2003, s. 95 i n. ISBN 83-7334-233-8.
↑ Elżbieta Wilemska: Stolica Apostolska. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski, 2013, s. 976. ISBN 978-83-7306-614-4 (t. XVIII). Zob. stronę oficjalną obserwatora Stolicy Apostolskiej w ONZ: The Permanent Observer Mission of the Holy See to the United Nations (ang.). [dostęp 2015-07-09].
↑ Serwis Radia Watykańskiego, 09/07/2008
Linki zewnętrzne |
Oficjalny portal internetowy Stolicy Apostolskiej (fr. • ang. • port. • hiszp. • wł. • niem. • arab.)
- Oficjalny kanał YouTube
|
Kontrola autorytatywna (podmiot prawa międzynarodowego):
ISNI: 0000 0000 9136 7334, 0000 0001 1395 2500
VIAF: 166641031, 133717252
GND: 2003256-0
BnF: 119813477
SUDOC: 027862372
- WorldCat