Komisariat Straży Celnej „Lipusz”




.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}




































Komisariat Straży Celnej „Lipusz”

Historia

Państwo

 II Rzeczpospolita
Sformowanie

1921
Rozformowanie

1928
Tradycje
Kontynuacja

Komisariat Straży Granicznej „Lipusz”
Organizacja
Dyslokacja

Lipusz

Formacja

Straż Celna
Podległość

Inspektorat Straży Celnej „Kościerzyna”



Rozmieszczenie placówek 3 batalionu celnego w 1921 roku




Rozmieszczenie placówek Straży Celnej komisariatu „Lipusz”.


Komisariat Straży Celnej „Lipusz” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1921–1928.




Spis treści






  • 1 Geneza


  • 2 Formowanie i zmiany organizacyjne


  • 3 Służba graniczna


  • 4 Funkcjonariusze komisariatu


  • 5 Struktura organizacyjna


  • 6 Przypisy


  • 7 Bibliografia





Geneza |


Już w 1918 roku powstające państwo polskie zaczęło tworzyć wyspecjalizowane formacje przeznaczone do ochrony granic Rzeczypospolitej. W kwietniu 1920 roku w Lipuszu stacjonował 3 szwadron 4 pułku Strzelców Granicznych[1]. W kolejnych latach inne formacje ochraniały granice w tym rejonie. W 1921 roku w Parchowie rozlokował się sztab 4 kompanii 3 batalionu celnego. 4 kompania celna wystawiła między innymi placówki na terenie przyszłego komisariatu SC „Lipusz”[2].



Formowanie i zmiany organizacyjne |


Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[3]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[4]. W 1921 roku w Parchowie stacjonował sztab 4 kompanii 3 batalionu celnego. 4 kompania celna wystawiła między innymi placówki na terenie przyszłego komisariatu SC „Lipusz”[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[5]. Komisariat Straży Celnej „Lipusz”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Koscierzyna”[6].


W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[7]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku w jej miejsce powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[8].
Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 roku w sprawach organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Lipusz”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[9].



 Osobny artykuł: komisariat Straży Granicznej „Lipusz”.


Służba graniczna |


Sąsiednie komisariaty


  • komisariat Straży Celnej „Chośnica” ⇔ komisariat Straży Celnej „Przymuszewo” − 1926


Funkcjonariusze komisariatu |


Obsada personalna w 1926[10]:



  • kierownik komisariatu – komisarz Stanisław Roloff

  • pomocnik kierownika komisariatu – starszy przodownik Wincenty Radziej (1973)



Struktura organizacyjna |


Organizacja komisariatu w 1926 roku[6]:



  • komenda – Lipusz

  • placówka Straży Celnej „Skwierawy”

  • placówka Straży Celnej „Tuszkowy”

  • placówka Straży Celnej „Nakło”

  • placówka Straży Celnej „Glinowo”

  • placówka Straży Celnej „Gołczewo”

  • placówka Straży Celnej „Parchowo”

  • placówka Straży Celnej „Jamno”



Przypisy |




  1. Przeformowanie oddziałów StG ↓, s. 5-6.


  2. ab OdeB batalionów celnych ↓, s. 3bc.


  3. Dominiczak 1975 ↓, s. 126.


  4. Piekarz 2017 ↓, s. 28.


  5. Dominiczak 1997 ↓, s. 250.


  6. ab Kozłowski 2012 ↓, s. 29.


  7. Kula 1994 ↓, s. 40.


  8. Goryński 2012 ↓, s. 226.


  9. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 19.


  10. Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 214.



Bibliografia |



  • Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.

  • Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)


  • Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927. , 1927. Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej. 


  • Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757. 

  • Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.


  • Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 

  • Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2017-06-28].

  • Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.





Popular posts from this blog

Morgemoulin

Scott Moir

Souastre