Komisariat Straży Celnej „Tworki”




.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}




































Komisariat Straży Celnej „Tworki”

Historia

Państwo

 II Rzeczpospolita
Sformowanie

1921
Rozformowanie

1928
Tradycje
Kontynuacja

komisariat Straży Granicznej „Rajgród”
Organizacja
Dyslokacja

Tworki

Formacja

Straż Celna
Podległość

Inspektorat SC „Grajewo”



Szkic 2 batalionu celnego w 1921




Rozmieszczenie placówek SC komisariatu "Tworki" w 1926 roku


Komisariat Straży Celnej „Tworki” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1921–1928.




Spis treści






  • 1 Formowanie i zmiany organizacyjne


  • 2 Służba graniczna


  • 3 Funkcjonariusze komisariatu


  • 4 Struktura organizacyjna


  • 5 Kierownicy komisariatu


  • 6 Uwagi


  • 7 Przypisy


  • 8 Bibliografia





Formowanie i zmiany organizacyjne |


Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[3]. Komisariat Straży Celnej „Tworki”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Grajewo”[4].


1 czerwca 1921 roku w Tworkach, Rydzewie i Przestrzelach stacjonowały jeszcze placówki 1 kompanii celnej 2 batalionu celnego[5]. Na przełomie roku 1921/1922 ochronę granicy państwowej w tym rejonie od pododdziałów 2 batalionu celnego przejęła Straż Celna[5].


W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[6]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku w jej miejsce powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[7].
Rozkazem nr 1 z 12 marca 1928 roku w sprawach organizacji Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego Naczelny Inspektor Straży Celnej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Rajgród”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[8].



 Osobny artykuł: komisariat Straży Granicznej „Rajgród”.


Służba graniczna |


Sąsiednie komisariaty


  • komisariat Straży Celnej „Rutki” ⇔ komisariat Straży Celnej „Bogusze” − 1926


Funkcjonariusze komisariatu |


Obsada personalna w 1926[9]:


  • kierownik komisariatu – starszy komisarz Feliks Blum


Struktura organizacyjna |


Organizacja komisariatu w 1926 roku[4]:



  • komenda – Tworki

  • placówka Straży Celnej „Rydzewo”

  • placówka Straży Celnej „Karwowo”

  • placówka Straży Celnej „Przestrzele”

  • placówka Straży Celnej „Tworki”


  • placówka Straży Celnej „Okoniówek”[a]

  • placówka Straży Celnej „Rajgród”


  • placówka Straży Celnej „Doliszew”[b]


Organizacja komisariatu w VII 1927 roku[10]:



  • komenda – Tworki

  • placówka Straży Celnej „Rydzewo”

  • placówka Straży Celnej „Karwowo”

  • placówka Straży Celnej „Przestrzele”

  • placówka Straży Celnej „Tworki”

  • placówka Straży Celnej „Okoniówek”[c]

  • placówka Straży Celnej „Rajgród”

  • placówka Straży Celnej „Podliszewo”



Kierownicy komisariatu |


  • nadkomisarz Feliks Blum (był w VII 1927)[10][11]:


Uwagi |




  1. Według map WIG (operacyjnej z 1932 i taktycznej z 1929) jak również obecnych chodzi o nazwę "Okuniówek".


  2. Według map WIG (operacyjnej z 1932 i taktycznej z 1929) jak również obecnych chodzi o miejscowość "Podliszewo".


  3. Według map WIG (operacyjnej z 1932 i taktycznej z 1929) jak również obecnych chodzi o nazwę "Okuniówek".



Przypisy |




  1. Dominiczak 1975 ↓, s. 130.


  2. Piekarz 2017 ↓, s. 28.


  3. Dominiczak 1997 ↓, s. 250.


  4. ab Kozłowski 2012 ↓, s. 26.


  5. ab OdeB batalionów celnych ↓, s. 2bc.


  6. Kula 1994 ↓, s. 40.


  7. Goryński 2012 ↓, s. 226.


  8. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 13.


  9. Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 272.


  10. ab Wykaz strażników ISC „Grajewo” ↓.


  11. Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 170.



Bibliografia |



  • Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.

  • Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)


  • Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927. , 1927. Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej. 


  • Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757. 

  • Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.


  • Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 

  • Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.

  • Maciej Krzysztof Tchórzewski: Łomżyńskie formacje graniczne. Zarys dziejów. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2012. ISBN 978-83-934271-3-0.

  • Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].

  • Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.

  • Wykaz imienny strażników Inspektoratu Straży Celnej „Grajewo” w latach 1927–1928 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.





Popular posts from this blog

Morgemoulin

Scott Moir

Souastre