Dinamo Moskwa (piłka nożna)
| |||
 | |||
| Pełna nazwa | футбольный клуб «Динамо-Москва» | ||
| Przydomek | Dinamowcy Biało-Niebiescy | ||
| Barwy | biało-niebieskie | ||
| Data założenia | 18 kwietnia 1923 | ||
| Liga | Priemjer-Liga | ||
| Stadion | VTB Arena (od sez. 2018/19?) | ||
| Trener |  Dmitrij Chochłow | ||
| |||
Strona internetowa | |||
Dinamo Moskwa (ros. Дина́мо Москва́, [dʲɪˈnamə mɐˈskva]; UEFA FC Dinamo Moskva[1]; w polskojęzycznych mediach często Dynamo) – rosyjski klub piłkarski z siedzibą w Moskwie. W czasach Związku Radzieckiego podlegał Ministerstwu Spraw Wewnętrznych.
Jest to jeden z najstarszych klubów w Rosji[2]. Należy także do najbardziej utytułowanych zespołów piłkarskich tego kraju.
Spis treści
1 Historia
1.1 Początki
1.2 Pierwsze sukcesy
1.3 Lata sławy
1.4 Lata 70. i 80. XX wieku
1.5 Lata 90.
1.6 2000–2010
1.7 Czasy najnowsze
2 Barwy i symbole
2.1 Stroje
3 Sukcesy
3.1 Międzynarodowe
3.2 Krajowe
4 Stadion
5 Zawodnicy
6 Trenerzy
7 Przypisy
8 Linki zewnętrzne
Historia |
Początki |
Klub został oficjalnie założony 18 kwietnia 1923. Drużynę piłkarską sformował Fiodor Czułkow, oficer GPU, grający już wcześniej w piłkę w drużynie KFS[3]. Swój pierwszy mecz Dinamowcy rozegrali w czerwcu, przegrywając na wyjeździe z drużyną Krasnaja Priesnia (klubem-poprzednikiem moskiewskiego Spartaka). Spotkanie to zakończyło się wynikiem 2–3, a pierwszą w historii bramkę dla Dinama zdobył Wasilij Żytariew[3][4].
Skład na mecz z Priesnią |
Początkowo Towarzystwo nie było w stanie nawet wyposażyć piłkarzy w koszulki i buty, dlatego grali oni w strojach KFS: białych koszulkach z czarnym kołnierzem[5].
Co ciekawe, w tym meczu sędziował Konstantin Kwasznin - ówczesny piłkarz Presnii, a późniejszy trener Dinama.
Pierwsze sukcesy |
Jeszcze zanim powstała ogólnokrajowa liga, Biało-Niebiescy odnosili lokalne sukcesy, takie jak mistrzostwo Moskwy (pierwsze w 1926) i Puchar Towarzystwa Sportowego Dinamo (1929). Swój pierwszy międzynarodowy mecz Dinamo rozegrało 6 września 1926 wygrywając 7–1 z drużyną robotników Łotwy[6].
W tym czasie tworzyły się także symbole klubu. W 1926 roku pojawił się klubowy emblemat, autorstwa jednego z zawodników, Aleksandra Borisowa. W 1928 zbudowany został Centralny Stadion Dinamo na którym moskiewski klub rozgrywał swoje „domowe” mecze przez następne 80 lat.
Lata sławy |
Wiosną 1936 roku po raz pierwszy odbyły się Mistrzostwa ZSRR. Biało-Niebiescy wygrali wszystkie 6 meczów i z kompletem punktów wyprzedzili m.in. Dynamo Kijów. Jesienią wyprzedził ich tylko lokalny rywal - Spartak. Rok później Dinamowcy wrócili na ligowy szczyt, a do tego zdobyli puchar kraju wygrywając w finale z Dinamem Tbilisi 5–2.
Puchar ZSRR Finał 16 lipca 1937 | Dinamo Moskwa | 5–2 | Dinamo Tbilisi | Centralny Stadion Dinamo, Moskwa | | |
|---|---|---|---|---|---|---|
Smirnow  21' Siemiczastny 22', 35', 72' Iljin 75' | 19' W. Berdzeniszwili 60' M. Berdzeniszwili | Widzów: ~ 47 000 Sędzia: W. Striepichiejew | ||||
Po kolejne mistrzostwo Dinamo sięgnęło w 1940. Do wybuchu Wielkiej Wojny Ojczyźnianej (II wojny światowej) klub zgromadził więc 3 tytuły mistrzowskie i jeden puchar.
Po trzyletniej przerwie w krajowych rozgrywkach, Dinamo pozostało w gronie najsilniejszych radzieckich klubów. W odnowionym składzie zdobyło Mistrzostwo ZSRR w 1945, rozgramiając większość rywali, a jedynym zespołem jaki zdołał ich wtedy pokonać w bezpośrednim meczu był CSKA Moskwa. W listopadzie tegoż roku, jako pierwsza w historii radziecka drużyna klubowa, Dinamowcy wybrali się na zachód, do Wielkiej Brytanii, gdzie zremisowali z Chelsea 3–3 i Rangers F.C. 2–2, zaś wygrali z Cardiff City 10–1 oraz z Arsenalem 4–3.
| 21 listopada 1945 14:15 | Arsenal  | 3–4 |  Dinamo Moskwa | Londyn | | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mortensen 12', 35' Ruce 38' | 1', 63' Bobrow 41' Bieskow 48' S. Sołowjow | Widzów: 55 000 Sędzia:  N. Łatyszew | ||||
W latach 1954—1960 Dinamowcy rokrocznie stawali na ligowym podium, w tym pięciokrotnie zajmując pierwsze miejsce. W 1963 roku Lew Jaszyn, jako pierwszy i jedyny bramkarz, został nagrodzony Złotą Piłką.
Lata 70. i 80. XX wieku |
Po okresie dominacji schedę po moskiewskim Dinamie w lidze przejął Spartak a potem również Dynamo Kijów. W 1972 roku miało miejsce jeszcze jedno ważne osiągnięcie Dinama z Moskwy, które dotarło do finału Pucharu Zdobywców Pucharów przegrywając w nim 2–3 ze szkockim Rangers F.C.
W 1973 i 1975 roku klub zajmował trzecie miejsce w lidze. Wiosną 1976 roku Dinamowcy Moskwy zdobyli swój ostatni, 11-ty, tytuł mistrza ZSRR. Rok później sięgnęli po puchar.
W następnej dekadzie wyniki były „w kratkę”, np. w 1984 Dinamowcy ukończyli ligę na odległym miejscu 16, a zdobyli krajowy puchar.
Dinamo Moskwa było jednym z dwóch klubów, które brały udział we wszystkich 54 sezonach Mistrzostw ZSRR.
Lata 90. |
Po rozpadzie ZSRR (1991) w każdym z krajów rozgrywki zaczęły się odbywać osobno. W pierwszym sezonie ligi rosyjskiej (1992) Dinamowcy zajęli trzecie miejsce, a rok później powtórzyli to osiągnięcie. Sezon 1994 Dinamo zakończyło na drugim miejscu, a rok później zdobyło Puchar Rosji wygrywając w finale po serii karnych z Rotorem Wołgograd.
Dinamowcy występowali w Pucharze Zdobywców Pucharów (1996) i Pucharze Intertoto (1997), jednak nie odnieśli tam znaczących sukcesów. Niemniej półfinał tych drugich rozgrywek to najdalsza runda do jakiej zdołał dobrnąć klub w czasach poradzieckich.
W sezonie 1997 Dinamo ponownie stanęło na ligowym podium, wyprzedzone jedynie przez Spartak i wołgogradzki Rotor. W finale rozgrywek pucharowych Dinamowcy przegrali wówczas 0–2 z Lokomotiwem.
2000–2010 |
Zenit – Dinamo, 2006 r.
Na początku XXI wieku klub pozyskiwał wielu sponsorów, co umożliwiło rozwój i kupno wielu nowych zawodników. Wyniki jednak nie przychodziły. Klub optymistycznie wchodzący w nowe tysiąclecie jako piąta drużyna Rosji, potem dołował[styl do poprawy], szczególnie w latach 2004 i 2006, kiedy to zajmował odległe dwucyfrowe miejsca. W 2007 roku sytuacja się poprawiła, a Dinamowcy ukończyli sezon jako szósta drużyna kraju, dochodząc też do ćwierćfinału rozgrywek pucharowych. Z początkiem 2008 r. nowym sponsorem klubu został Alszir Usmanow, właściciel holdingu Metalloinvest oraz kilku innych dużych podmiotów gospodarczych. Spowodowało to, że przed sezonem 2008 drużyna z Moskwy stawiana była[przez kogo?] jako kandydat do podium, a w przyszłości pewnie i do mistrzostwa. Biało-Niebiescy zakończyli ten sezon na trzecim miejscu, co dało im możliwość gry w eliminacjach Ligi Mistrzów UEFA. Dinamowcy wygrali 1–0 z Celtic F.C. w Glasgow po bramce Aleksandra Kokorina, jednak porażka 0–2 w rewanżu oznaczała awans szkotów do następnej rundy. Sezon 2009 Biało-Niebiescy zakończyli na przeciętnym 8. miejscu w Priemjer-Lidze.
Od 2010 roku sponsorem Dinama jest drugi co do wielkości bank w Rosji - Bank VTB.
Czasy najnowsze |
Dinamo Moskwa przed meczem z RSC Anderlecht, 2015 r.
Sezon 2011-12 był pierwszym w historii rosyjskiej piłki sezonem rozgrywanym w tzw. systemie jesień-wiosna. Dinamowcy ukończyli go na czwartym miejscu, a w Pucharze Rosji dotarli do finału, gdzie minimalnie lepszy okazał się Rubin Kazań.
Sezon 2012/13, mimo słabego początku, Dinamo skończyło na siódmej pozycji, a mogło nawet wyżej gdyby nie porażka z „outsiderem” ligi Ałaniją Władykaukaz (0–1) w przedostatniej kolejce. W następnym sezonie Biało-Niebiescy zajęli 4. miejsce, pokonując po drodze późniejszych mistrzów CSKA Moskwa (2–0 na wyjeździe i 4–2 u siebie) i wicemistrzów Zenit Petersburg (4–2 na wyjeździe).
Po wygranych kwalifikacjach, w sezonie 2014/15, Dinamo zadebiutowało w rozgrywkach Ligi Europy UEFA, gdzie odniosło szereg zwycięstw stając się trzecią drużyną w historii tych rozgrywek, która wygrała wszystkie mecze fazy grupowej[potrzebny przypis]. Biało-Niebiescy odpadli dopiero w 1/8 finału, przegrywając z SSC Napoli. Do tego powtórzyli czwarte miejsce w krajowej lidze, które dawało możliwość występowania w LE. Decyzją UEFA klub jednak nie został dopuszczony do rozgrywek europejskich następnego sezonu, z powodu problemów finansowych (tzw. finansowe fair-play)[7].
Z klubu odeszła część podstawowych zawodników np. Mathieu Valbuena, a niedoświadczeni młodzi gracze nie zdołali utrzymać drużyny na poziomie z poprzedniego roku. Po serii ligowych porażek wiosną 2016 roku Dinamowcy zaczęli się osuwać w dół tabeli. 21 maja 2016 po przegranej z Zenitem Petersburg (0–3) Dinamo Moskwa po raz pierwszy w historii spadło z najwyższej ligi[8].
W Pierwszej Dywizji Dinamo spędziło jeden sezon, zapewniając sobie powrót do Priemjer-Ligi już 7 kolejek przed końcem rozgrywek[9][10].
| ||||||||||||||||
| Poziom | Rozgrywki | Razy | M | Z | R | P | B+ | B– | Pkt | Sezon(y) | Awanse | Spadki | Naj. | |||
I | Priemjer-Liga | 25 | 772 | 317 | 222 | 233 | 1082 | 895 | 1173 | 1992–2016, 2017– | 1 | 2 | ||||
II | Pierwyj diwizion | 1 | 38 | 26 | 9 | 3 | 64 | 25 | 87 | 2016/17 | 1 | 1 | ||||
III | Wtoroj diwizion | – | ||||||||||||||
Barwy i symbole |
Tradycyjnymi barwami Dinama są kolory biały i niebieski. Barwy zostały zatwierdzone przez Towarzystwo Sportowe Dinamo w 1926, symbolizując słowa swojego zwierzchnika Feliksa Dzierżyńskiego o czystych i jasnych myślach pracowników swej organizacji[potrzebny przypis].
Autorem pierwszego klubowego klubowego emblematu był Aleksandr Borisow.
1926 r.
1939 r.
1992 r.
Stroje |
       1924 |   1936 |   1937, 1945 |  1953 |     1970 | 1977 |     1984 |  2007 |
     2012 |    2013 |  2015 |   2017 |
Sukcesy |
Międzynarodowe |
| ||||||
| Rozgrywki | Osiągnięcie | Razy | Sezon(y) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
 Liga Europy (Puchar UEFA) | zdobywca | - | ||||
| finalista | - | |||||
 Puchar Zdobywców | zdobywca | - | ||||
| finalista | 1 | 1972 | ||||
Krajowe |
| ||||||
| Rozgrywki | Osiągnięcie | Razy | Sezon(y) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
Mistrzostwo | I miejsce | 11 | 1936 (w), 1937, 1940, 1945, 1949, 1954, 1955, 1957, 1959, 1963, 1976 | |||
| II miejsce | 11 | 1936 (j), 1946, 1947, 1948, 1950, 1956, 1958, 1962, 1967, 1970, 1986 | ||||
| III miejsce | 5 | 1952, 1960, 1973, 1975, 1990 | ||||
Puchar | zdobywca | 6 | 1937, 1953, 1967, 1970, 1977, 1984 | |||
| finalista | 5 | 1945, 1949, 1950, 1955, 1979 | ||||
Superpuchar | zdobywca | 1 | 1977 | |||
| finalista | 1 | 1984 | ||||
| ||||||
| Rozgrywki | Osiągnięcie | Razy | Sezon(y) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
 Mistrzostwo | I miejsce | - | ||||
| II miejsce | 1 | 1994 | ||||
| III miejsce | 4 | 1992, 1993, 1997, 2008 | ||||
 Puchar | zdobywca | 1 | 1995 | |||
| finalista | 4 | 1997, 1999, 2012 | ||||
II liga | I miejsce | 1 | 2017 | |||
| II miejsce | - | |||||
| III miejsce | - | |||||
Stadion |
Zawodnicy |
- sezon 2018/19[11]
stan na 1 września 2018
|
|
Trenerzy |
- 1936 –
Konstantin Kwasznin
- 1937 – Wiktor Dubynin
- 1938 – Michaił Towarowski
- 1939 – Wiktor Dubynin
- 1939 – Wiktor Tietierin
- 1939 – Lew Korczebokow
- 1939 – Wiktor Tietierin
- 1940-44 – Borys Arkadiew
- 1945-50 – Michaił Jakuszyn
- 1950-51 – Wiktor Dubynin
- 1951-53 – Michaił Siemiczastny
- 1953-60 – Michaił Jakuszyn
- 1961 – Wsiewołod Blinkow
- 1962-65 – Aleksandr Ponomariow
- 1965-66 – Wiaczesław Sołowjow
- 1967-72 – Konstantin Bieskow
- 1973-74 – Gawriił Kaczalin
- 1975-79 – Aleksandr Siewidow
- 1979 – Wiktor Cariow (p.o.)
- 1979 – Iwan Mozer (p.o.)
- 1980 – Jewgienij Gorianski
- 1980-83 – Wiaczesław Sołowjow
- 1984-85 – Aleksandr Siewidow
- 1985-87 – Eduard Małofiejew
- 1987-90 – Anatolij Byszowiec
- 1990-91 – Siemion Altman (p.o.)
- 1991-93 –
Walerij Gazzajew
- 1993 – Adamas Gołodiec
- 1994-95 – Konstantin Bieskow
- 1995-98 – Adamas Gołodiec
- 1998-99 – Gieorgij Jarcew
- 1999 – Aleksiej Pietruszyn
- 2000–01 – Walerij Gazzajew
- 2001–02 – Aleksandr Nowikow
- 2002–03 –
Wiktor Prokopenko
- 2003–04 –
Jaroslav Hřebík
- 2004 – Wiktor Bondarienko
- 2004–05 – Oleg Romancew
- 2005 – Andriej Kobielew
- 2005 –
Ivo Wortmann
- 2006 – Jurij Siomin
- 2006–10 – Andriej Kobielew
- 2010–11 –
Miodrag Božović
- 2011–12 – Siergiej Siłkin
- 2012–14 –
Dan Petrescu
- 2014–15 – Stanisław Czerczesow
- 2015–16 – Andriej Kobielew
- 2016 (maj) – Siergiej Czikiszew (p.o.)
- 2016–17 – Jurij Kalitwincew
- od paź. 2017 – Dmitrij Chochłow
Przypisy |
↑ FC Dinamo Moskva (ang.). uefa.com.
↑ В каком возрасте российские клубы? (ros.). soccer.ru.
↑ ab Легенды «Динамо» - Фёдор Чулков (ros.). fcdynamo.ru, 2017-02-17.
↑ Динамо (Москва) - Красная Пресня (Москва) 2:3 (ros.).
↑ ГОД 1923: „Первые робкие шаги” (ros.). fcdin.com.
↑ Динамо (Москва) - Сборная рабочих Латвии (Латвия) 7:1 (ros.).
↑ Решение УЕФА: дисквалификация в еврокубках на сезон (ros.). 2015-06-19.
↑ Динамо впервые в истории вылетело из высшего дивизиона... (ros.). TASS, 2016-05-21.
↑ Динамо вернулось в РФПЛ (ros.). fcdin.com, 2017-04-12.
↑ «Динамо» в Премьер-Лиге! (ros.). fcdynamo.ru, 2017-04-12.
↑ Динамовцы определились с игровыми номерами (ros.). fcdynamo.ru, 2018-07-25.
Linki zewnętrzne |
Oficjalna strona klubowa (ros.)
Strona nieoficjalna (ros.)
| |||||||
| ||||||||||||||||
