Biathlon
| ||
Charakterystyka | ||
Rodzaj sportu | sport zimowy | |
Popularność | ||
Dyscyplina olimpijska | od 1960 |
Biathlon, biatlon, dwubój zimowy, bieg patrolowy (łac. bi – dwu, gr. áthlon – zawody, nagroda) – zimowa dyscyplina sportu, łącząca biegi narciarskie ze strzelectwem. Polega na biegu na określonym dystansie (zwykle od 7,5 do 20 km), w czasie którego zawodnicy 2 lub 4 razy zajmują stanowiska na strzelnicy, przyjmując postawę stojącą lub leżącą, oddając za każdym razem po 5 strzałów. Rozgrywany jest również biathlon letni.
Biathlon jest popularną dyscypliną w Niemczech, Rosji, Włoszech, Francji i części Skandynawii.
Spis treści
1 Historia
2 Mistrzowie
3 Zasady
3.1 Bieg narciarski
3.2 Strzelanie
4 Konkurencje
4.1 Bieg indywidualny
4.2 Bieg sprinterski
4.3 Bieg pościgowy
4.4 Bieg ze startu wspólnego
4.5 Bieg sztafetowy
4.6 Bieg sztafetowy mieszany
4.7 Pojedyncza sztafeta mieszana
5 Polskie kluby biathlonowe
6 Znane centra biathlonowe
7 Gry komputerowe o tematyce biathlonowej
8 Zobacz też
9 Przypisy
10 Linki zewnętrzne
Historia |
Początki biathlonu można wiązać z ćwiczeniami norweskich żołnierzy. Pierwsze zawody w biathlonie zostały rozegrane w 1767, kiedy współzawodniczyły ze sobą kompanie norweskich pograniczników. Stopniowo sport ten stawał się coraz bardziej popularny w całej Skandynawii.
Biathlon został zademonstrowany po raz pierwszy podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 1924. Odbywały się wtedy pod nazwą „bieg patrolowy”. Pojawił się też jako dyscyplina pokazowa podczas kolejnych Igrzysk w 1928, 1936 i 1948. Nie został uznany za dyscyplinę olimpijską z racji niewielkiej liczby państw, które wystawiały swoich biathlonistów.
W 1958 odbyły się pierwsze mistrzostwa świata w biathlonie, a dwa lata później biathlon pojawił się też na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich.
Ciałem zarządzającym biathlonem jest Międzynarodowa Unia Biathlonu (International Biathlon Union, IBU), która oficjalnie powstała w 1998, kiedy to wydzieliła się z powstałej w 1948 Międzynarodowej Unii Pięcioboju Nowoczesnego i Biathlonu (Union Internationale de Pentathlon Moderne et Biathlon, UIPMB).
Modyfikacją biathlonu jest biathlon czołgowy.
Mistrzowie |
- medaliści igrzysk olimpijskich w biathlonie
- medaliści mistrzostw świata w biathlonie
- medaliści pucharu świata w biathlonie
Zasady |
Bieg narciarski |
W biegu narciarskim w biathlonie dozwolone są wszystkie techniki narciarskie. Zawodnicy wyposażeni są jedynie w narty, których długość nie może być większa niż wzrost zawodnika pomniejszony o 4 cm, oraz kijki.
Strzelanie |
Karabinek o minimalnej masie 3,5 kg wraz z amunicją musi znajdować się podczas całego biegu na plecach zawodnika. Używane są karabinki kalibru 5,6 mm. Muszą być ładowane ręcznie przez zawodników, nie można używać broni samoczynnej lub samopowtarzalnej.
Cele na strzelnicy znajdują się w odległości 50 m. Przy każdym strzelaniu zawodnik musi trafić w 5 krążków o średnicy 45 mm w pozycji leżącej lub 115 mm w pozycji stojącej. Tarcza strzelnicza wyposażona jest w specjalny mechanizm, który automatycznie zasłania trafiony cel białym krążkiem. Dzięki temu biatloniści są na bieżąco informowani co do skuteczności na strzelnicy.
Konkurencje |
Bieg indywidualny |
Indywidualny bieg (IN = individual) na 20 km mężczyzn i 15 km kobiet jest najstarszą biatlonową konkurencją. Zawodnicy oddają po 4 rundy strzałów, po dwa razy w każdej pozycji. Za każdy nietrafiony cel dodawana jest minuta kary. Podobnie jak w biegu sprinterskim zawodnicy startują w odstępach czasowych.
Bieg sprinterski |
Bieg sprinterski (SP = sprint) w biathlonie rozgrywany jest na dystansie 10 km dla mężczyzn lub 7,5 km dla kobiet. Zawodnicy pojawiają się dwa razy na strzelnicy, gdzie oddają po 5 strzałów, raz w pozycji leżącej, raz w pozycji stojącej. Za każdy błąd muszą pokonać dodatkowe 150 m rundy karnej. Zawodnicy wypuszczani są do biegu w odstępach czasowych, zazwyczaj co 30 sekund.
Gdy zawodnik nie trafi do celu i nie przejedzie za to rundy karnej zostają mu doliczone 2 minuty kary. Jest jedną z najczęściej rozgrywanych konkurencji biathlonowych.
Bieg pościgowy |
W biegu pościgowym (PU = pursuit) biathloniści startują zgodnie z różnicami czasowymi uzyskanymi we wcześniejszym wyścigu, najczęściej sprintu. Tym samym, zawodnik, który pierwszy przekroczy linię mety jest zwycięzcą tego biegu. Bieg pościgowy rozgrywany jest na dystansie 12,5 km dla mężczyzn i 10 km dla kobiet, każdy zawodnik wykonuje 4 strzelania (2 leżąc, 2 stojąc), a każdy błąd karany jest dodatkową rundą o długości 150 m.
Bieg ze startu wspólnego |
W biegu ze startu wspólnego (MS = mass start) wszyscy zawodnicy startują w tym samym czasie, co ogranicza liczbę zawodników, by uniknąć tłoku na strzelnicy. Bieg ten rozgrywany jest na dystansie 15 km dla mężczyzn i 12,5 km dla kobiet, każdy zawodnik wykonuje 4 strzelania (2 leżąc, 2 stojąc), za każdy błąd zawodnik musi pokonać karną rundę o długości 150 m. Podczas zawodów Pucharu Świata w biegu masowym startuje pierwsza trzydziestka klasyfikacji generalnej.
Bieg sztafetowy |
W sztafecie (RL = relay) startuje po czterech zawodników, z których każdy pokonuje 7,5 km (dla mężczyzn) i 6 km (dla kobiet) i oddaje dwie serie strzałów na strzelnicy, po jednej w każdej pozycji. Na każde pięć celów na strzelnicy zawodnik może wykorzystać aż 8 nabojów, z tym, że 3 ostatnie może doładować pojedynczo na strzelnicy. Dopiero jeżeli mimo użycia wszystkich nabojów pozostały nietrafione krążki, zawodnik musi wykonać karną rundę o długości 150 m za każdy błąd. Wszyscy zawodnicy z pierwszej zmiany startują w tym samym czasie. By dokonać ważnej zmiany zawodnik jednej zmiany musi dotknąć zawodnika kolejnej zmiany.
Bieg sztafetowy mieszany |
W biegu sztafetowym mieszanym startuje po czterech zawodników (dwóch mężczyzn i dwie kobiety). Pierwsza zmiana (kobiety) startują tak jak w biegu ze startu wspólnego. Drugą zmianę również wykonują kobiety. Każda przebiega po 6 km. Następnie biegną mężczyźni, przebiegają po 7,5 km. Najpierw oddają strzał na leżąco, a potem na stojąco. System strzelania (kary) u kobiet i mężczyzn taki jak w sztafetach.
Pojedyncza sztafeta mieszana |
Analogicznie do sztafety mieszanej w konkurencji startują przedstawiciele obu płci. Jednakże w pojedynczej sztafecie mieszanej startuje po jednym zawodniku oraz zawodniczce. Łącznie kobieta przebiega 6 km zaś mężczyzna 7,5 km. Najpierw kobieta wykonuję dwie rundy po 1,5 km. Po każdej z nich odbywa się strzelanie, najpierw w pozycji leżącej później stojąc. Po drugim pobycie na strzelnicy i ewentualnym przebiegnięciu karnej/nych rund odbywa się zmiana i na trasę wyrusza mężczyzna, który ma do przebiegnięcia taki sam dystans jak kobieta. Po drugim strzelaniu mężczyzny odbywa się zmiana i ta sama kobieta, która biegła na początku, ponownie wyrusza na trasę. Podobnie jak przy pierwszej zmianie po dwóch pobytach na strzelnicy odbywa się zmiana i startuje ponownie mężczyzna, biegnący już wcześniej. Jednakże w przypadku drugiego startu, mężczyzna po drugim strzelaniu przebiega jeszcze jedną rundę biegową o długości 1,5 km[1].
Bieg Indywidualny | Sprint | Bieg Pościgowy | Bieg Masowy | Sztafeta | Sztafeta mieszana | |
---|---|---|---|---|---|---|
Mężczyźni | 20 km | 10 km | 12,5 km | 15 km | 4 x 7,5 km | 2 x 7,5 km + 2 x 6 km |
Kobiety | 15 km | 7,5 km | 10 km | 12,5 km | 4 x 6 km | |
Juniorzy | 15 km | 10 km | 12,5 km | 12,5 km | 4 x 7,5 km | – |
Juniorki | 12,5 km | 7,5 km | 10 km | 10 km | 3 x 6 km | – |
Juniorzy młodsi | 12,5 km | 7,5 km | 10 km | 10 km | 3 x 7,5 km | – |
Juniorki młodsze | 10 km | 6 km | 7,5 km | 7,5 km | 3 x 6 km | – |
Start | co 30 sekund | co 30 sekund | wg kolejności sprintu | wspólny | wspólny | wspólny |
Strzelanie | leżące, stojące, leżące, stojące | leżące, stojące | leżące, leżące, stojące, stojące | leżące, leżące, stojące, stojące | każdy zawodnik leżące-stojące | każdy zawodnik leżące-stojące |
Kary za niecelne strzelanie | karna minuta | karna runda (150 m) | karna runda (150 m) | karna runda (150 m) | doładowania (3) lub karna runda | doładowania (3) lub karna runda |
PŚ-Premiera | 1978/79 | 1978/79 | 1996/97 | 1998/99 | 1978/79 | 2004/05 |
MŚ-Premiera | 1958 | 1974 | 1997 | 1999 | 1966 | 2005 oraz 2007 |
Premiera Olimpijska | 1960 | 1980 | 2002 | 2006 | 1968 | 2014 |
Polskie kluby biathlonowe |
Polskie kluby biathlonowe zrzeszone są w Polskim Związku Biathlonu z siedzibą w Katowicach.
Niektóre polskie kluby biathlonowe:
- AZS AWF Wrocław
- AZS AWF Katowice
- BKS WP Kościelisko
- BLKS Żywiec
- IKN „Górnik” Iwonicz Zdrój
- MKS „Karkonosze” Sporty Zimowe Jelenia Góra
- MKS Duszniki Zdrój
- UKN „Melafir” Czarny Bór
- UKS „G-8” Bielany Warszawa
- UKS „Kamieńczyk” Szklarska Poręba
- UKS STATIMA BIATHLON TEAM
- UKS „Krokus” Ciche
- UKS „Krokus” Piechowice
- UKS „Lider” Katowice
- UKS Mieroszów
- UKS „Muflon” Duszniki Zdrój
- UKS „Sołtysianie” Stare Bystre
- UKS „Strzał” Wodzisław Śląski
- UKS Szczytnik
- PKO „Harpagan” Gdańsk
- PTG „Sokół” Rymanów
- SKI TEAM Wodzisław Śląski
- ZKS Kasina Wielka
Znane centra biathlonowe |
Antholz-Anterselva
Bansko
Beitostølen
Canmore
Cesana San Sicario
Changchun
Chanty-Mansyjsk
Duszniki-Zdrój
Erzurum
Fort Kent
Geilo
Gurnigel
Harbin
Haute Maurienne
Hochfilzen
Kontiolahti
Kościelisko-Kiry
Lahti
Lake Placid
Le Grand-Bornand
Lillehammer
Martello
Nové Město na Moravě
Nowosybirsk
Oberhof
Obertillach
Oslo/Holmenkollen
Östersund
Osrblie
Otepää
Pjongczang
Pokljuka
Presque Isle
Râşnov
Ridnaun
Raubicze
Rosenau
Ruhpolding
Szklarska Poręba-Jakuszyce
Tiumień
Wisła
Val Cartier
Gry komputerowe o tematyce biathlonowej |
- Biathlon 2003
- Biathlon 2004
- Biathlon 2005
- Biathlon 2006: Go for Gold
- Biathlon Champion 2007
- RTL Biathlon 2007
- RTL Biathlon 2008
- RTL Biathlon 2009
Zobacz też |
- Puchar Świata w biathlonie
- Mistrzostwa świata w biathlonie
- Mistrzostwa Europy w biathlonie
Przypisy |
↑ http://www.biathlon.com.pl/aktualnosci/czytaj/id/732/name/wazne-zmiany-w-przepisach-ibu
Linki zewnętrzne |
- Oficjalna strona IBU
- Strona Polskiego Związku Biathlonu
- Polski serwis biathlonowy
Kontrola autorytatywna (sport olimpijski):
GND: 4145226-4
NDL: 00871195