Perkozek zwyczajny
| ||
Tachybaptus ruficollis[1] | ||
| (Pallas, 1764) | ||
 | ||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Infragromada | ptaki neognatyczne | |
Rząd | perkozowe | |
Rodzina | perkozy | |
Rodzaj | Tachybaptus | |
Gatunek | perkozek zwyczajny | |
Synonimy | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
 najmniejszej troski | ||
Zasięg występowania | ||
 gnieździ się zimuje występuje całorocznie | ||
Perkozek zwyczajny[4], perkozek (Tachybaptus ruficollis) – gatunek niewielkiego wędrownego ptaka wodnego z rodziny perkozów, zamieszkującego Europę poza jej północno-wschodnim skrajem oraz południową i środkową Afrykę i południową Azję. Ptaki z populacji środkowoeuropejskiej zimują w Europie Zachodniej i basenie Morza Śródziemnego. Przeloty: marzec i listopad.
Cechy gatunku- Ubarwienie godowe wiosną – przód brązowy ze srebrzystobiałym połyskiem, policzki i gardło kasztanowe, kąt dzioba żółty. Ubarwienie spoczynkowe jesienią i zimą – wierzch brązowy, boki i spód brudnobiałe, biaława pierś, jasnożółta szyja. To płochliwy ptak, dlatego nie widuje się go raczej na wodach otwartych. Jako jedyny perkoz gniazduje dwa razy w roku i jest zarazem najmniejszym przedstawicielem rzędu. Zwykle jego obecność zdradza tylko głos – krótkie "bi, bi, bi" (w czasie gniazdowania zmieniające modulacje podnosząc się i opadając) lub pojedyncze "nit". W czasie toków słychać zarówno samca jak i samicę. Prawdopodobnie oboje wiążą się na stałe. Samiec w czasie zalotów stroszy pióra, bije dziobem po wodzie, rozpryskuje ją i nurkuje. Staje się bardzo wojowniczy, odganiając ze swojego terytorium intruzów.
- Wymiary średnie
- długość ciała ok. 25–27 cm
rozpiętość skrzydeł 40 cm
masa ok. 120–300 g
Biotop- Małe, śródlądowe, gęsto zarośnięte zbiorniki wodne.
Gniazdo- W płytkiej wodzie między trzcinami budowane przez oboje rodziców z roślin wodnych. Za każdym razem, gdy wracają do gniazda nurkują i przynoszą trochę roślin.
Jaja- Wyprowadza dwa lęgi w roku, składając w marcu i czerwcu zazwyczaj 5 do 6 jaj, które wraz z gniciem roślin budujących gniazdo stają się brunatne. Rodzice wysiadują je na przemian.
Wysiadywanie i młode- Jaja są wysiadywane przez okres 20 do 21 dni. Zagniazdowniki, pisklęta osiągają samodzielność po około 45 dniach. Po wykluciu gniazdo nie traci znaczenia. Małe ptaki korzystają z niego dla wypoczynku i rozgrzania się, choć w tym celu wchodzą też na grzbiety rodziców. Upierzenie piskląt jest podobne do szaty spoczynkowej, pokryte czarnym puchem z rudymi podłużnymi pasami na grzbiecie, a na głowie mała srebrzysta plamka koło ucha. W razie niebezpieczeństwa ojciec i matka nurkując gwałtownie rozpryskują gejzery wody.
Pożywienie- Drobne zwierzęta wodne, owady i ich larwy.
Ochrona- Objęty ochroną gatunkową ścisłą.
Występowanie w Polsce- Spotykany w całym kraju, częściej na nizinach[5].
Przypisy |
↑ Tachybaptus ruficollis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ P.S. Pallas: Adumbratiunculae avium variorum praecedenti Elencho insertarum, sed quae in Systemate Naturae Illustr. Linnaei nondum extant. W: A. Vroeg: Catalogue raisonné, d’une collection superieurement belle d’Oiseaux, tunt exotiques qu’Euro-peens, de Quadrupedes et d’Insectes. Empailles, & arranges avec beattcoup d’art en situations & attitudes extremement nature lies, & garantis de la corruption d’une faqon parti-culiere. Le tout rassemblé & arrangé, pendant une longue suite d’annees, avec beaucoup de peines & a grand fraix, par A. Vroeg. Collection qu’on offre aux amateurs entiére & à un prix raisonnable, jusqu’au 22 Septembre de cette année; après l’Echeance duquel terme, elle sera vendue aux plus off rands, le 6 Octobre 1764 a la Haye, dans la Maison de Mr. Coster, au coin du Veenestraat sur le petit Marché aux Herbes, par Pierre van Os, Libraire demeurant sur la Place à la Haye. la Haye: Pierre van Os, 1764, s. 6. (fr.)
↑ BirdLife International 2016, Tachybaptus ruficollis [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018 [online], wersja 2018-1 [dostęp 2018-09-16] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Podicipedidae Bonaparte, 1831 - perkozy - Grebes (wersja: 2016-07-24). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-09-16].
↑ Łukasz Przybyłowicz, Renata Krzyściak-Kosińska, Marek Kosiński: Atlas zwierząt. Bielsko-Biała: Pascal sp. z o.o., 2007, s. 136. ISBN 978-83-7304-86-9.
Bibliografia |
- Karel, Stastny: Ptaki wodne. Warszawa: Delta, 1993. ISBN 83-85817-10-7.
Zobacz też |
- ptaki Polski
Pisklę perkozka
Tachybaptus ruficollis
