Cfrtjryk

; ;	; Murowana Goślina;
	; Murowana Goślina;
	; ; Ratusz;
; ;	; ;
; Herb;	; Flaga;
; Państwo;	; Polska;
; Województwo;	; wielkopolskie;
; Powiat;	; poznański;
; Gmina;	; Murowana Goślina;
Data założenia;	XIV wiek;
; Prawa miejskie;	przed 1389;
; Burmistrz;	Dariusz Urbański;
; Powierzchnia;	7,15 km²;
Wysokość;	75 m n.p.m.;
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość;	; ; 10 435; 1210,6 os./km²;
; Strefa numeracyjna;	(+48) 61;
; Kod pocztowy;	62-095;
; Tablice rejestracyjne;	POZ, PZ;
	; ; Położenie na mapie gminy Murowana Goślina; ; ; ; Murowana Goślina; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie Polski; ; ; ; Murowana Goślina; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie województwa wielkopolskiego; ; ; ; Murowana Goślina; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie powiatu poznańskiego; ; ; ; Murowana Goślina; ; ; ;
	; 52°34′27,02″N 17°00′32,14″E/52,574172 17,008928;
; TERC (TERYT);	3021114;
; SIMC;	0971152;
	; Urząd miejskiul. Poznańska 18; 62-095 Murowana Goślina;
; ;	; Multimedia w Wikimedia Commons;
; ;	; Wiadomości w Wikinews;
; ;	; Hasło w Wikisłowniku;
	; Strona internetowa;

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Murowana Goślina (niem. Murowana Goslin) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Murowana Goślina.

Miasto prywatne Goślina Kościelna, własność wojewody płockiego Piotra Potulickiego, około 1580 roku leżało w powiecie poznańskim województwa poznańskiego^[3]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 10 296 mieszkańców^[4].

Spis treści

1 Położenie

2 Historia
- 2.1 Pochodzenie nazwy miasta
- 2.2 Nadanie praw miejskich
- 2.3 XIX wiek
- 2.4 XX wiek
- 2.5 Powstanie osiedla "Zielone Wzgórza"
- 2.6 Historia najnowsza

3 Zabytki i atrakcje

4 Sport i wydarzenia sportowe
- 4.1 Siatkówka
- 4.2 Piłka nożna
- 4.3 Sporty walki

5 Komunikacja

6 Współpraca międzynarodowa

7 Urodzeni w Murowanej Goślinie

8 Demografia

9 Zobacz też

10 Przypisy

11 Linki zewnętrzne

Położenie |

Murowana Goślina położona jest na zboczach doliny rzeczki Trojanki, którą dawniej nazywano Goślinką, Wełnianką lub Czarną Wełną, niedaleko jej ujścia do Warty. Temu usytuowaniu zawdzięcza swój wydłużony, wrzecionowaty kształt z tradycyjnym rynkiem.

Historia |

Zasiedlenie Ziemi Goślińskiej należy zaliczyć do najstarszych w Wielkopolsce. Pod koniec XIX wieku znaleziono tu motykę z poroża renifera, pochodzącą z końca okresu paleolitu (8 tys. lat p.n.e.) – najstarsze znalezisko archeologiczne w Wielkopolsce. Innym wykopaliskiem jest toporek rogowy z okresu neolitu. Odkryto tutaj również ślady 20 obozowisk z tego okresu. W trójkącie miejscowości Murowana Goślina, Długa Goślina i Goślinka znaleziono wczesnośredniowieczne skarby pochodzące z X w. i z początku XI wieku. Przez obszar gośliński przebiegał prastary szlak komunikacyjny ze stołecznego Gniezna na Pomorze Zachodnie poprzez bród na Warcie pod Radzimiem.

Pochodzenie nazwy miasta |

Murowana Goślina była początkowo osadą zlokalizowaną na wzgórzu i nazywała się Górką, a później Gośliną. Nazwa Goślina wywodzi się od imienia Gostl (gościa – obcego przybysza, woja, rycerza), który obdarowany został włością goślińską za zasługi dla państwa. Później miasto zwane było Gośliną Templi względnie Gośliną Kościelną.

Ród rycerski fortyfikując swą siedzibę wzniósł około 1200 r., za drewnianym częstokołem obok drewnianego kościoła wieżę mieszkalną z granitowych ciosów. Spowodowało to zmianę nazwy osiedla z Gośliny Templi (Kościelnej) na Murowaną Goślinę. W XIII w. cała dolina pomiędzy prawym brzegiem Warty a rzeką Wełnianką (dzisiejszą Trojanką) należała do Gostlów i Murowana Goślina rozwijała się wzdłuż nowego szlaku handlowego z Poznania na północ do Nakła.

Nadanie praw miejskich |

Data nadania praw miejskich nie jest znana. Pierwsza wzmianka pochodzi jednak z 1355 r. W szeregu publikacji określa się, że musiało to nastąpić przed 1389 r., za panowania Władysława Jagiełły. Wtedy to bowiem i w dwa lata później występuje w źródłach historycznych wójt Andrzej z Górki, a w 1391 r. mieszczanin gośliński Staszek. Miasto przejęło wtedy funkcję grodu kaszteleńskiego (po Radzimiu).

Murowana Goślina była miastem prywatnym, w ciągu dziejów bardzo często zmieniającym swoich właścicieli. Od 1593 roku właścicielem miasta był Jan Rozdrażewski, który nadał przywileje oraz herb "Doliwa". W 1605 r. zastąpiono stary, drewniany kościółek świątynią murowaną, jednonawową, którą dobudowano do dwupiętrowej, czworokątnej wieży. Sama nawa od strony wschodniej posiadała niższą półkolistą absydę, nakrytą dachem półstożkowym. W roku 1651 – właścicielem Murowanej Gośliny został Jan Leszczyński. W rękach Leszczyńskich została Murowana Goślina do roku 1694. W latach 1724-1726 ks. Filip Woliński dobudował w miejsce absydy prezbiterium, zaprojektowane przez architekta Pompeo Ferrari. Od zachodu nawa przylegała do już istniejącej wieży wywyższonej o piętro nad chór i poddasze na dzwony. Miasto było wielokrotnie niszczone i nawiedzane przez epidemie morowego powietrza.

W XVII w., za dziedzictwa Gurowskich Murowana Goślina stała się ośrodkiem dobrobytu i zamożności mieszkańców. Gurowski zaludnił swoje dobra, sprowadzając licznych rzemieślników. W 1736 roku Melchior Gurowski założył Hamer (dzisiejszy Raduszyn), gdzie znajdował się zakład hutniczy żelaza, wyrabiano papier, olej, mielono zboże. Powstały także w pobliżu starych wsi osady na prawie holenderskim, tak zwane olendry. W 1752 roku założono nową ulicę Zamkową (dzisiejsza Kochanowskiego) i otwarto szkołę. W 1763 cech garncarski otrzymał prawa i przywileje, zawarte w dwudziestu rozdziałach.

W 1782 pozwolono osiedlić się tutaj Żydom. W 1785 roku król Stanisław August nadał miastu przywileje na jarmarki i wtedy też osiedlili się tutaj sukiennicy. W 1793 roku miasto przeszło pod panowanie pruskie. Liczyło wtedy 903 mieszkańców oraz 99 domów. Główna ulica była wybrukowana, a na Warcie znajdował się prom należący do właściciela miasta. Mieszczanie nadal trudnili się rzemiosłem i handlem, tylko niewielu zajmowało się rolnictwem.

XIX wiek |

W 1807 roku Murowana Goślina została włączona do powiatu obornickiego i weszła w skład Księstwa Warszawskiego, a w 1815 roku znalazła się w obrębie Księstwa Poznańskiego.

W 1817 roku wielki pożar zniszczył większą część miasta co było powodem przeniesienia wielu rodzin do innych miejscowości. Napłynęło wielu przybyszów z różnych stron, którzy nabywali działki "pożydowskie". Zaczęli stawiać domostwa przeważnie z niewypalanej cegły, które przetrwały do dnia dzisiejszego w starej zabudowie.

Kościół pw. św. Jakuba, (XIX w.)

W 1830 r. rozpoczęto rozbudowę kościoła parafialnego św. Jakuba. Rozebrano wieżę i przedłużono nawę o całą jej pierwotną długość. Ciosy kamienne z rozebranej wieży wykorzystano na fundamenty i ścianę szczytową od strony zachodniej. Dobudowano również do pierwotnej nawy zakrystię. W XIX wieku pobudowano wieżyczkę na stromym dachu prezbiterium oraz wolno stojącą 3 kondygnacyjną dzwonnicę. Cały obiekt kościoła otoczono murem z 2 bramami.

W 1833 roku powstał pierwszy zarys gminy. Ziemia goślińska została podzielona na wójtostwo Murowana Goślina i Długa Goślina. Część północna oraz kilka wiosek, np. Uchorowo i Szymankowo weszły w skład wójtostwa Pacholewo. Dobra goslińskie zmieniały swoich właścicieli. W 1841 roku dobra te nabył Hans Karol von Winterfeld. Został wtedy wzniesiony pałac dla Winterfeldów w parku miejskim, który w drugim półroczu XIX wieku przebudowano. Pałac ten znajduje się w parku przy ulicy Poznańskiej. Park pochodzi z XIX wieku, rosną w nim okazałe drzewa, między innymi 700-letni cis o pięciu pniach.

W 1842 roku Murowana Goślina posiadała 196 domów i 1554 mieszkańców.

W okresie Wiosny Ludów (1848 r.) na ziemi goslińskiej działał złożony z chłopów i mieszczan oddział powstańców, który paraliżował komunikację z Wielkopolską północną.

10 lipca 1859 roku urodził się w Murowanej Goślinie wielki hellenista Bonawentura Graszyński, nagrodzony wysokim, greckim odznaczeniem państwowym - Złotym Krzyżem Kawalerskim Orderu Zbawiciela^[5].

W drugiej połowie XIX w. mimo klęsk żywiołowych, życie gospodarcze rozwijało się. Widoczny był rozwój rzemiosła, usług, handlu oraz rolnictwa ponieważ sprzyjało temu położenie geograficzne miasta, zlokalizowanego na szlaku komunikacyjnym z Poznania na północ. Wzrastała świadomość społeczna i patriotyzm ludności polskiej. Powstały liczne instytucje i stowarzyszenia, w których Polacy zrzeszają się i działają. Były to: Polska Kasa Pożyczkowa, (Bank ludowy; powstał w 1873 r.), Ochotnicza Straż Pożarna (1888 r.), Rzemiosło zrzeszone w cechach, których działalność później uwieńczona została założeniem Towarzystwa Przemysłowców (1904 r.), a w odniesieniu do rolnictwa – założeniem Kółka Rolniczego (1905 r.). W latach 1895-1897 według księgi adresowej handlu i przemysłu polskiego w Murowanej Goślinie działało 50 rzemieślników. Istniały kółka śpiewacze oraz amatorskie zespoły teatralne i muzyczne. Istniała już wówczas Biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych.

XX wiek |

W 1901 roku oddano do użytku kolej żelazną, przez co miasto uzyskało bezpośrednie połączenie do Poznania i do Wągrowca. Na przełomie lat 1902-1903 założono instalację gazową, a w roku 1935 rozpoczęto elektryfikację.

Siedziba klubu "Concordia"

Rozwój miasta przerwany został z chwilą wybuchu pierwszej wojny światowej, a później powstania wielkopolskiego. Wielu mieszkańców brało udział w walkach na wszystkich frontach. Zubożała i wyniszczona Murowana Goślina z trudem odbudowała się w okresie niepodległego dwudziestolecia Polski. Stanowiła wówczas zaplecze usługowe dla okolicznego rolnictwa. Działało ówcześnie wiele różnych organizacji i stowarzyszeń świeckich i kościelnych – przykładowo w 1921 roku powstaje Klub Sportowy "Concordia", a w 1926 – Chór Kościelny.

We wrześniu 1939 r. zawiązała się "Obrona Cywilna" składająca się z 40 uzbrojonych ochotników, która zmusiła do wycofania się niemieckiego patrolu i ostrzelała niemieckich saperów naprawiających most na Warcie. Już w pierwszych miesiącach wojny rozstrzelano 14 gośliniaków, a 85 wywieziono do obozów koncentracyjnych, z których 54 już nie powróciło. Na frontach zginęło 45 żołnierzy, a liczne rodziny polskie przeniesiono. Cztery osoby zginęły w Katyniu.

Wyzwolenie Murowanej Gośliny spod okupacji miało miejsce 21 stycznia 1945 roku, a już 23 stycznia zorganizowana została Milicja Obywatelska. Rozpoczęto organizowanie na nowo życia społecznego i gospodarczego. W ciągu następnych 40 lat liczba ludności miasta podwoiła się i wynosiła 4540 osób. Spowodowało to powstanie nowych osiedli domków jednorodzinnych, osiedla pracowników Leśnego Zakładu Doświadczalnego, a także budownictwa spółdzielczego.

Powstanie osiedla "Zielone Wzgórza" |

Typowe bloki z "wielkiej płyty" na Zielonych Wzgórzach; jedno z najstarszych podwórek osiedla

Osiedle – miasteczko powstało dla pracowników odległej o 2 km filii Zakładów Przemysłu Metalowego H. Cegielski Poznań w Bolechowie. Na potrzeby realizacji miasteczka utworzono Spółdzielnię Mieszkaniową "Zielone Wzgórza". Pejzaż osiedla przypomina architekturę XIX wieku. Wokół stylizowanego na barok ratusza rozciąga się rynek z różnorodnymi domami, zaułkami, ogródkami, placykami, wieżyczkami.

Idea i projekt miasteczka powstały w zespole autorskim: prof. arch. Jerzy Buszkiewicz, prof. arch. Tomasz Durniewicz, Stanisław Sipiński, Eugeniusz Skrzypczak, z zespołem współpracował również prof. Augustyn Bańka, zajmujący się psychologią architektury. Projekt został zrealizowany z osobistym zaangażowaniem dyrektora fabryki inż. Jerzego Lenartowskiego.

Filia zakładu H. Cegielskiego po odłączeniu się od placówki macierzystej otrzymała nazwę Fabryki Wyrobów Tłoczonych "Pressta" w Bolechowie. Powstanie osiedla dla pracowników tejże fabryki stało się priorytetem. Docelowo zakładano zbudowanie zabudowy mieszkalnej dla około 6000 mieszkańców, a także zabudowę pełnej infrastruktury gospodarczej, społeczno-komunalnej i technicznej z indywidualnymi rozwiązaniami urbanistycznymi i architektonicznymi.

Nowe osiedle zaczęło powstawać na uboczu Murowanej Gośliny. Miejsce pod zabudowę zostało wybrane na stoku doliny jeziora Raduszyn, na południowym skraju miasta; wśród pól, zagajników i na pofałdowanym terenie. Na osiedlu budowano początkowo bloki wielorodzinne, stosując do tego technologię wielkopłytową. Pierwsze budynki powstały przy ulicy Kasztanowej (obecnie Lenartowskiego - na cześć zmarłego dyrektora Pressty, szczególnie zaangażowanego w budowę osiedla). Pierwsze mieszkanie przekazano do użytku w 1986 roku.

Gm nr 1 (w starej części miasta)

Już w roku 1984 rozpoczęto budowę szkoły podstawowej na osiedlu, jednakże do użytku oddano go dopiero w październiku 1988 roku. Do tego czasu dzieci pierwszych zamieszkałych na osiedlu rodzin musiały uczęszczać do Szkoły Podstawowej nr 1 w Murowanej Goślinie, czyli w starej części miasta. Początkowo budynek szkoły był projektowany dla 760 uczniów, jednak już w kilka lat później liczba uczniów i nauczycieli podwoiła się. W 1992 roku patronem szkoły został Henryk Sienkiewicz, na pamiątkę tego wydarzenia w każdą rocznicę ulicami osiedla maszeruje pochód dzieci poprzebieranych w postaci z książek sławnego autora. Po reformie szkolnictwa Szkołę Podstawową podzielono na podstawówkę i Gimnazjum nr 2, które od 2001 roku nosi imię Jana Kochanowskiego.

Budowę kościoła na osiedlu "Zielone Wzgórza" rozpoczęto dopiero w 1990. Budowę nadzorował ksiądz Roman Kostecki. Początkowo nabożeństwa odprawiane były na ołtarzu polowym. Powstały kościół 15 marca 1993 roku przekształcono na parafię pod wezwaniem Najwyższego Arcykapłana Jezusa Chrystusa. W lipcu 1990 roku powstała również na terenie osiedla filia biblioteki publicznej z Murowanej Gośliny.

Kościół parafialny Najwyższego Arcykapłana Jezusa Chrystusa, ukończony w 1993 r.

Osiedle, pomyślane jako zaplecze mieszkaniowe dla zakładów "Pressty", w dużej mierze uzależnione było od środków finansowych, pozostających w dyspozycji fabryki. Gdy zaczęła odczuwać ona trudności ekonomiczne, zahamowaniu uległo budownictwo mieszkaniowe. Pojawiły się też problemy przy budowie infrastruktury osiedla. Nie doszło między innymi do budowy ośrodka kultury "z prawdziwego zdarzenia" – z salą widowiskową, biblioteką, kręgielnią, krytą pływalnią i kortami tenisowymi. Między innymi z tego względu spółdzielnia oddzieliła się do zakładów "Pressty" i w 1992 roku powstała Spółdzielnia mieszkaniowa "Zielone Wzgórza".

Historia najnowsza |

Bloki przyległe do Nowego Rynku (po renowacji w 2006 r.)

Około roku 2000 zaczęły powstawać kolonie domów jednorodzinnych. W związku z tym wokół głównego trzonu osiedla, składającego się z pięciokondygnacyjnych bloków, powstało kilka skupisk niskiej zabudowy o zróżnicowanej architekturze.

W latach następnych na terenie osiedla powstało wiele przebudów. Np. w 2004 roku pojawił się nowy inwestor w zakresie budownictwa mieszkaniowego, który rozpoczął działalność od przebudowy dawnego hotelu robotniczego na 94 mieszkania TBS.

W lutym 2006 r. Rada Miejska uchwaliła podział miasta na 12 Osiedli samorządowych posiadających swój Zarząd (z Przewodniczącym na czele) i środki finansowe (z budżetu gminy) do wykorzystania.

Obecnie osiedle Zielone Wzgórza zostało rozbudowane w znacznym stopniu i wciąż pojawiają się nowi inwestorzy. W 2008 roku zakończyła się budowa trzech bloków na północno-zachodnim krańcu osiedla i budowa szeregowych domków jednorodzinnych w południowo-zachodniej części. Od 2006 roku trwają również sukcesywne prace termomodernizacyjne bloków, które poza dodatkową warstwą styropianu zyskują nową żywszą elewację.

26 stycznia 2018 w Murowanej Goślinie nastąpił wybuch i pożar gazociągu na ul. Gnieźnieńskiej.

Zabytki i atrakcje |

Stary Rynek – wejście do biblioteki i Izby Regionalnej

Rzymskokatolicki kościół parafialny, goślińska fara pw. św. Jakuba, usytuowany na rynku w starej części miasta – powstał w roku 1605. Barokowe prezbiterium pochodzi z 1717 r. i jest dziełem Pompeo Ferrariego. Wewnątrz rzeźby gotyckie, obrazy z XVIII w., na ścianie zewnętrznej renesansowa płyta nagrobna z XVI w. wojewodziny Urszuli z Ostrorogów Lwowskiej, zm. w 1575 r.

Kościół rzymskokatolicki pw. św. Ducha – poewangelicka, zbudowana w latach 1784-1803 świątynia jest przykładem architektury klasycystycznej.

Pozostałości po pałacu Winterfeldów w parku miejskim – zbudowany w stylu klasycystycznym w 1841 r., przebudowany w drugiej połowie XIX w.

Izba Regionalna Ziemi Goślińskiej.

Tablica przed Goślińską Farą

Przy świątyni i dalej w kierunku Poznania prowadzi szlak pątniczo-kulturowy, Wielkopolska Droga św. Jakuba – odcinek szlaku pielgrzymkowego do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii.

Sport i wydarzenia sportowe |

Zobacz też: Hala widowiskowo-sportowa w Murowanej Goślinie.

7 września 2006 r. przez gminę Murowana Goślina przebiegała trasa czwartego etapu 63. Tour de Pologne, a na pl. Powstańców Wielkopolskich umieszczona była lotna premia.

12 września 2007 r. odbył się etap 64. Tour de Pologne przebiegający ulicami Murowanej Gośliny.

25 czerwca 2006 r. gminę Murowana Goślina przebiegała trasa Bike Maratonu, a pl. Powstańców Wielkopolskich był startem i metą wyścigu.

Gmina gościła Bike Maraton także w 2007 r.

20 kwietnia 2008 r. w Murowanej Goślinie, na Nowym Rynku, zainaugurowano Bike Maraton 2008, rajdem po Puszczy Zielonce.

19 kwietnia 2008 r. zainaugurowano w Raduszynie zawody rangi Mistrzostw Polski w CrossDuathlonie. W pierwszej edycji Raduszyńskich MP w CrossDuathlonie uczestniczyło 75 zawodników; zwyciężyli Filip Przymusiński i Joanna Wojtaszek. Obydwoje startowali w barwach klubu UAM Triathlon Poznań.

Następne zawody w tej samej randze mają się odbyć 9 Maja 2009 roku.

Siatkówka |

Rozwój siatkówki w Murowanej Goślinie zawdzięcza się w dużej mierze wieloletniej pracy trenerskiej państwa (Ewa i Andrzej) Miciul, którzy od lat trenują młodzież z podstawówki i gimnazjum nr 2. Przy Gimnazjum nr 2 działa zespół UKS Zielone Wzgórza Murowana Goślina oraz reprezentacja szkolna. W roku 2006 reprezentacja Gimnazjum nr 2 dziewcząt zdobyła wicemistrzostwo Polski.

W gimnazjum trenuje obecnie zespół złożony z absolwentek szkoły. Drużyna występuje w trzeciej lidze.

W I lidze kobiet występuje zespół KS Piecobiogaz Murowana Goślina.

Piłka nożna |

Miejsko-Ludowy Klub Sportowy "Concordia" (działa od 1921 r.)

Klub Sportowy Łopuchowo (działa od 1999 r.)

Uczniowski Klub Sportowy "Concord" (działa od 2000 r.)

Na terenie gminy odbywają się rozgrywki Ligi Gminnej skupiającej amatorskie zespoły z osiedli i sołectw Murowanej Gośliny (Liga Gminna). Stadion piłkarski w Murowanej Goślinie był jednym ze stadionów, na których rozgrywano Młodzieżowe Mistrzostwa Europy w piłce nożnej w 2006 r.

Sporty walki |

Od 2015 r. regularnie odbywa się tam zawodowa gala MMA pod nazwą Slugfest.

Komunikacja |

Stacja kolejowa (od strony peronu)

Autobus szynowy SA108 kursujący przez Murowaną Goślinę

Autobus linii 341 (dawniejsza 111): Przebędowo – Dworzec Śródka (Poznań)

Komunikacja między Murowaną Gośliną a Poznaniem:

komunikacja gminna: Transkom
- linia 341 (dawniejsza 111): Przebędowo – Dworzec Śródka (Poznań)
- linia 348 (dawniejsza 188): Przebędowo – Osiedle Jana III Sobieskiego (Poznań)

Polskie Koleje Państwowe SA (wszystkie kursy wykonywane przez autobus szynowy)

Przedsiębiorstwa PKS

Komunikacja wewnątrz gminy Murowana Goślina:

komunikacja gminna: Tele-Bus, Ośrodek Rekreacyjno Sportowy Rogoźno poprzednio Elkotur Warbus Sp. z o.o.
- linia 390: Murowana Goślina – Przebędowo – Białęgi – Białężyn – Uchorowo
- linia 391: Murowana Goślina - Raduszyn - Mściszewo
- linia 393: Murowana Goślina - Boduszewo - Głębocko - Łopuchówko
- linia 395: Murowana Goślina – Rakownia – Kamińsko – Pławno
- linia 399: Murowana Goślina – Przebędowo – Trojanowo – Wojnowo – Długa Goślina

Współpraca międzynarodowa |

Gminy partnerskie:

Hemmingen

Ochotnica Dolna^[6]

Urodzeni w Murowanej Goślinie |

Witold Czarnecki

Demografia |

Piramida wieku mieszkańców Murowanej Gośliny w 2014 roku^[2].

Zobacz też |

Synagoga w Murowanej Goślinie

Cmentarz żydowski w Murowanej Goślinie

Przypisy |

↑ Bank Danych Regionalnych – Strona główna (pol.). GUS. [dostęp 2015-11-7].

↑ ^a^b http://www.polskawliczbach.pl/Murowana_Goslina, w oparciu o dane GUS.

↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 251.

↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-06, s. 105. ISSN 1734-6118. [dostęp 16 lipca 2010].

↑ Michał Kozłowski, Zapomniany poeta grecki - Bonawentura Graszyński (1859-1922), „Nowy Filomata” 19 (2015), nr 1, s. 94-98 [1]

↑ Murowana Goślina - Współpraca krajowa i międzynarodowa - www.murowana-goslina.com

Linki zewnętrzne |

www.murowana-goslina.pl – internetowy serwis informacyjny

Murowana Goślina w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VI: Malczyce – Netreba. Warszawa 1885.

[pl-bdr-1] Bank Danych Regionalnych – Strona główna (pol.). GUS. [dostęp 2015-11-7].

[populacja2016-2] ttp://www.polskawliczbach.pl/Murowana_Goslina, w oparciu o dane GUS.

[3] Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 251.

[4] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-06, s. 105. ISSN 1734-6118. [dostęp 16 lipca 2010].

[5] Michał Kozłowski, Zapomniany poeta grecki - Bonawentura Graszyński (1859-1922), „Nowy Filomata” 19 (2015), nr 1, s. 94-98 [1]

[6] Murowana Goślina - Współpraca krajowa i międzynarodowa - www.murowana-goslina.com

搜尋此網誌