Cfrtjryk

; ;	; Komisariat SG „Kalety”; Komisariat SG „Lubecko”;
	; Komisariat SG „Kalety”; Komisariat SG „Lubecko”;
	Historia;
; Państwo;	; II Rzeczpospolita;
Sformowanie;	; 1928;
Rozformowanie;	; 1939;
	Tradycje;
Rodowód;	; Komisariat Straży Celnej „Kalety”; Komisariat Straży Celnej „Lubliniec”;
	Organizacja;
Dyslokacja;	; Lubecko; Kalety;
	;
Formacja;	; Straż Graniczna;
Podległość;	; Inspektorat Graniczny nr 14; Obwód SG „Częstochowa”;

.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}

Komisariat Straży Granicznej „Kalety” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.

Spis treści

1 Geneza

2 Formowanie i zmiany organizacyjne

3 Służba graniczna

4 Kierownicy/komendanci komisariatu

5 Struktura organizacyjna

6 Uwagi

7 Przypisy

8 Bibliografia

Geneza |

Objęcie granicy na Śląsku przez Straż Celną nastąpiło 16 czerwca 1922 roku. W Kaletach utworzony został komisariat straży celnej^[2].

Z dniem 8 marca 1928 placówka Piaseczna przekazana została do komisariatu „Tarnowskie Góry”, a 31 marca zlikwidowano placówkę „Krywałd“. Na bazie obsady tej ostatniej, z dniem 1 kwietnia utworzono placówkę II linii „Koszęcin”. Już 25 czerwca komisariat przekazał do komisariatu Lubliniec placówkę „Brusiek”^[2]. W tym samym dniu zlikwidowano też placówkę „Koszęcin”, a następnym dniu przekazano placówki „Mikołeska”, „Boruszowice”, „Kalety” i oddział konny do komisariatu „Tarnowskie Góry”. Z tym też dniem zlikwidowano też komisariat „Kalety”^[3]

Osobny artykuł: komisariat Straży Celnej „Kalety”.

Formowanie i zmiany organizacyjne |

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną^[4].
Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Lubecko” do Inspektoratu Granicznego nr 14 „Lubliniec” i określił jego strukturę organizacyjną^[5]. Komisariat został zlikwidowany z dniem 30 września 1929. Swoje placówki I linii „Glinica” i „Pawonków” przekazał do komisariatu „Lubliniec”, a placówkę „Pawełki” do komisariatu „Herby”.
W rozkazie nr 10 z 5 listopada 1929 roku w sprawie reorganizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski komisariatowi Straży Granicznej „Kalety”, określił numer i strukturę komisariatu^[6]^[1].
Polecenie odtworzenia komisariatu Straży Granicznej „Kalety” otrzymał dotychczasowy komendant komisariatu „Lubecko” aspirant Romuald Jakimowicz^[3].
Z dniem 30 listopada 1929 został utworzony ponownie komisariat „Kalety”.

Rozkazem nr 12 z 14 lipca 1939 roku w sprawie reorganizacji placówek II linii i posterunków wywiadowczych oraz obsady personalnej, komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma zniósł posterunek SG „Kamienica Ślaska” i „Woźniki”^[7].

Służba graniczna |

Sąsiednie komisariaty:

komisariat Straży Granicznej „Herby” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Lubliniec” − 1928

komisariat Straży Granicznej „Lubliniec” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Tarnowskie Góry” − listopad 1929

Kierownicy/komendanci komisariatu |

stopień	imię i nazwisko	okres pełnienia służby	kolejne stanowisko
podkomisarz	Romuald Jakimowicz^[a]	3 IX 1928 – 17 XII 1929	II oficer komisariatu „Tarnowskie Góry” ^[8]
podkomisarz	Aleksander Dzierżek	4 XII 1929 – 7 XI 1933^[9]	kierownik komisariatu „Lipiny”
aspirant	Stanisław Gojawiczyński^[b]	15 XI 1933 – 15 VI 1934	przeniesiony w stan nieczynny^[12]
komisarz	Edward Makowski^[13]	8 VII 1934^[14] –
komisarz	Kazimierz Dziemidowicz	był XI 1937^[15]

Struktura organizacyjna |

Organizacja komisariatu w kwietniu 1928^[5]:

komenda − Lubecko

placówka Straży Granicznej I linii „Pawełki”

placówka Straży Granicznej I linii „Glinica”

placówka Straży Granicznej I linii „Pawonków”

placówka Straży Granicznej II linii „Lubecko”

Organizacja komisariatu w listopadzie 1929^[6]:

4/14 komenda − Kalety

placówka Straży Granicznej I linii „Brusiek”

placówka Straży Granicznej I linii „Mikołeska”

placówka Straży Granicznej I linii „Boruszowice”

placówka Straży Granicznej II linii „Kalety”

Uwagi |

↑ kierownik komisariatu „Lubecko”

↑ Stanisław Gojawiczyński urodził się 2 kwietnia 1897 roku. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 29 listopada 1930 roku w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Wieluń. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas w grupie oficerów „pełniących służbę w Straży Granicznej”^[10].Stanisław Gojawiczyński poległ 21 września 1939 roku w Chodorowie. Od 1920 roku był mężem Poli Gojawiczyńskiej. Ich córka Wanda była żoną pułkownika Stanisława Nadzina^[11].

Przypisy |

↑ ^a^b Gulczyński 2011 ↓, wstęp.

↑ ^a^b Kronika komisariatu „Kalety” ↓, s. 1.

↑ ^a^b Kronika komisariatu „Kalety” ↓, s. 2.

↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.

↑ ^a^b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 25.

↑ ^a^b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 58.

↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 174.

↑ Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 9 i 13.

↑ Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 9 i 31.

↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 62, 898.

↑ Straty ↓.

↑ Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 31 i 33.

↑ Kronika komisariatu „Kalety” ↓, s. 4.

↑ Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 34.

↑ Wykazy imienne Śl. IO ↓, s. 334.

Bibliografia |

Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].

Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.

Zbigniew Gulczyński. Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Śląski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”. , 2011. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej.

Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Kalety” z lat 1928—1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.

Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2018-01-05].

[8] rownik komisariatu „Lubecko”

[13] Stanisław Gojawiczyński urodził się 2 kwietnia 1897 roku. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 29 listopada 1930 roku w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Wieluń. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas w grupie oficerów „pełniących służbę w Straży Granicznej”^[10].Stanisław Gojawiczyński poległ 21 września 1939 roku w Chodorowie. Od 1920 roku był mężem Poli Gojawiczyńskiej. Ich córka Wanda była żoną pułkownika Stanisława Nadzina^[11].

[CITEREFGulczyński2011wstęp-1] Gulczyński 2011 ↓, wstęp.

[CITEREFKronika_komisariatu_„Kalety”1-2] Kronika komisariatu „Kalety” ↓, s. 1.

[CITEREFKronika_komisariatu_„Kalety”2-3] Kronika komisariatu „Kalety” ↓, s. 2.

[CITEREFGoryński2012226-4] Goryński 2012 ↓, s. 226.

[CITEREFJabłonowskiPolak199925-5] Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 25.

[CITEREFJabłonowskiPolak199958-6] Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 58.

[CITEREFJabłonowskiPolak1999174-7] Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 174.

[CITEREFHistoria_IG_„Częstochowa”9_i_13-9] Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 9 i 13.

[CITEREFHistoria_IG_„Częstochowa”9_i_31-10] Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 9 i 31.

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw193462,_898-11] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 62, 898.

[CITEREFStraty-12] Straty ↓.

[CITEREFHistoria_IG_„Częstochowa”31_i_33-14] Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 31 i 33.

[CITEREFKronika_komisariatu_„Kalety”4-15] Kronika komisariatu „Kalety” ↓, s. 4.

[CITEREFHistoria_IG_„Częstochowa”34-16] Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 34.

[CITEREFWykazy_imienne_Śl._IO334-17] Wykazy imienne Śl. IO ↓, s. 334.