Cfrtjryk

województwo warmińsko-mazurskie
— województwo —
Herb województwa warmińsko-mazurskiego Flaga województwa warmińsko-mazurskiego
Państwo	Polska
Kod ISO 3166-2	PL-WN
TERYT	28
Siedziba wojewody i sejmiku	Olsztyn
Wojewoda	Artur Chojecki
Marszałek	Gustaw Marek Brzezin
Powierzchnia	24 173,17 km²
Populacja (30 czerwca 2017) • liczba ludności	1 434 783[1]
• gęstość	59 os./km²
Urbanizacja	59,33
Tablice rejestracyjne	N
Adres Urzędu Wojewódzkiego: al. Marszałka J. Piłsudskiego 7/9 10-575 Olsztyn
Adres Urzędu Marszałkowskiego: ul. Emilii Plater 1 10-562 Olsztyn
Podział administracyjny
Liczba miast na prawach powiatu 2 Liczba powiatów 19 Liczba gmin miejskich 16 Liczba gmin miejsko-wiejskich 33 Liczba gmin wiejskich 67
Położenie na mapie Polski
Informacje w Wikipodróżach
Strona Urzędu Wojewódzkiego
Strona Urzędu Marszałkowskiego
Portal Polska

Województwo warmińsko-mazurskie – jednostka podziału administracyjnego Polski, jedno z 16 województw. Położone jest w północno-wschodniej części kraju. Siedzibą wojewody i władz samorządu województwa jest Olsztyn. Obejmuje obszar 24 173,47 km², i liczy 1,43 mln mieszkańców (30 czerwca 2017)^[1].

Historia |

Województwa z lat 1975–1998 z granicą obecnego województwa warmińsko-mazurskiego

Województwo warmińsko-mazurskie powstało w 1999 r. w wyniku reformy podziału administracyjnego kraju i objęło tereny dawnego województwa: olsztyńskiego oraz większe części województw elbląskiego i suwalskiego oraz fragmenty toruńskiego, ciechanowskiego i ostrołęckiego.

Geografia |

Mapa fizyczna

Według danych z 1 stycznia 2014 r. powierzchnia województwa wynosiła 24 173,47 km², co stanowi 7,7% powierzchni Polski^[2]. Jest czwarte pod względem powierzchni spośród województw.

Położenie administracyjne |

Województwo jest położone w północno-wschodniej Polsce i graniczy z^[3]:

• 
  Rosją (z obwodem kaliningradzkim) na długości 208,3 km na północy

oraz z województwami:

• 
  kujawsko-pomorskim na długości 125,8 km na południowym zachodzie


• 
  mazowieckim na długości 210,9 km na południu


• 
  podlaskim na długości 220,4 km na wschodzie


• 
  pomorskim na długości 191,4 km na zachodzie

Natomiast o północnego zachodu styka się z Zalewem Wiślanym. Województwo graniczy w jednym punkcie z Litwą jest to trójstyk Polski, Rosji i Litwy, a jednocześnie czwórstyk województw: województwa warmińsko-mazurskiego i podlaskiego z Rosją i Litwą.

Położenie historyczne |

Województwo obejmuje należącą do Polski południową część krainy historycznej Prusy, więc wchodzące w jej skład krainy: Warmia, Mazury, Prusy Górne, ziemia lubawska, Prusy Dolne (południowe części Natangii i Barcji), części Powiśla i Żuław Wiślanych oraz niewielki skrawki niezwiązanej historycznie z Prusami Suwalszczyzny.

Południowa i wschodnia granica województwa warmińsko-mazurskiego pokrywa się, w niemal większości miejsc, z dawnymi granicami Prus, a zatem Prus Wschodnich, Prus Książęcych i Prus Królewskich.

Topografia |

W wymiarze północ-południe województwo rozciąga się na długości 146 km, to jest 1°18′44″. W wymiarze wschód-zachód rozpiętość województwa wynosi 240 km, co w mierze kątowej daje 3°39′28″.

Współrzędne geograficzne skrajnych punktów:

• północny: 54°27′11″ szer. geogr. N – przecięcie granicy państwowej z pn. brzegiem Zalewu Wiślanego na Mierzei Wiślanej na wsch. od słupka granicznego nr 2436 (powiat braniewski),


• południowy: 53°08′27″ szer. geogr. N – pd.-wsch. narożnik działki ewidencyjnej nr 3197 (powiat działdowski),


• zachodni: 19°07′39″ dług. geogr. E – zach. narożnik działki ewidencyjnej nr 81 (powiat iławski),


• wschodni: 22°47′07″ dług. geogr. E – wsch. narożnik działki ewidencyjnej nr 44 (powiat ełcki).

Ukształtowanie powierzchni ma charakter wybitnie nizinny.
Najwyższym punktem jest wierzchołek Dylewskiej Góry – 312 m n.p.m.
Najniższym punktem jest depresja w Raczkach Elbląskich – 1,8 m p.p.m.

Stosunki wodne |

Jezioro Śniardwy z Wyspą Pajęczą oraz Czarcim Ostrowem

Znaczna część województwa znajduje się na Pojezierzu Mazurskim. W jego skład wchodzą pojezierza: Olsztyńskie, Mrągowskie, Ełckie, Kraina Wielkich Jezior Mazurskich i Równina Mazurska. Województwo warmińsko-mazurskie nazywane jest „Krainą Tysiąca Jezior”. W rzeczywistości znajduje się w nim ponad 3000 jezior, w tym 2000 o powierzchni przekraczającej 1 ha. Największe z nich to: Śniardwy (109,7 km²) i Mamry (102,3 km²). Najdłuższe jezioro to Jeziorak (27 km długości, 32 km²) na Pojezierzu Iławskim. Najgłębsze jeziora to Wuksniki (67–68 m), Babięty Wielkie (65 m) i Piłakno (57 m). Większość zbiorników wodnych w regionie połączona jest systemem kanałów zbudowanych głównie w XIX w. Przykład stanowi Kanał Elbląski łączący jezioro Druzno z jeziorem Szeląg. Jego długość wynosi 83,3 km. Województwo leży w dorzeczu Wisły i rzek pobrzeża Bałtyku. Główne rzeki to Pasłęka. Łyna i Drwęca. Województwo leży nad Zalewem Wiślanym (na północnym zachodzie).

Lasy |

Według danych z 31 grudnia 2012 w woj. warmińsko-mazurskim lasy obejmowały powierzchnię 745,9 tys. ha, co stanowiło 30,9% jego powierzchni^[4]. Największym kompleksem leśnym jest Puszcza Piska zajmująca prawie 1000 km². Inne duże zespoły leśne to: Puszcza Borecka, Puszcza Nidzicka i część Rominckiej oraz lasy: Łańskie i Taborskie. Dominuje drzewostan iglasty, przeważnie sosna.

Podział administracyjny |

 Osobny artykuł: Podział administracyjny województwa warmińsko-mazurskiego.

Województwa warmińsko-mazurskie podzielone jest na 19 powiatów i 2 miasta na prawach powiatu (Elbląg i Olsztyn). W skład powiatów wchodzi 116 gmin: 16 miejskich, 33 miejsko-wiejskich i 67 wiejskich.

• 
  Powiaty:
  
  
  
  • 
    Powiat bartoszycki
    
  
  
  • 
    Powiat braniewski
    
  
  
  • 
    Powiat działdowski
    
  
  
  • 
    Powiat elbląski
    
  
  
  • 
    Powiat ełcki
    
  
  
  • 
    Powiat giżycki
    
  
  
  • 
    Powiat gołdapski
    
  
  
  • 
    Powiat iławski
    
  
  
  • 
    Powiat kętrzyński
    
  
  
  • 
    Powiat lidzbarski
    
  
  
  • 
    Powiat mrągowski
    
  
  
  • 
    Powiat nidzicki
    
  
  
  • 
    Powiat nowomiejski
    
  
  
  • 
    Powiat olecki
    
  
  
  • 
    Powiat olsztyński
    
  
  
  • 
    Powiat ostródzki
    
  
  
  • 
    Powiat piski
    
  
  
  • 
    Powiat szczycieński
    
  
  
  • 
    Powiat węgorzewski
    
  
  
  
  


• 
  Miasta na prawach powiatu:
  
  
  
  • 
    Elbląg
    
  
  
  • 
    Olsztyn
    
  
  
  
  

Nazewnictwo miejscowości i regionów |

W latach 1945–1950 Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych ponownie nazwała niektóre miejscowości i obiekty fizjograficzne (rzeki, jeziora) na terenie przyznanej Polsce południowej części byłych Prus Wschodnich. Istniejące wcześniej w polskim piśmiennictwie lub lokalnej mowie nazwy, przemianowano na nowe, wcześniej nieużywane, związane m.in. z zasłużonymi dla regionu postaciami^[5][6]:

• Ządzbork – Mrągowo
  


• Lec lub Łuczany – Giżycko
  


• Rastembork – Kętrzyn
  


• Węgobork – Węgorzewo
  


• Dryfort – Srokowo
  


• Nibork – Nidzica
  


• Rudczane – Ruciane
  


• Jańsbork – Pisz
  


• Wartembork – Barczewo
  


• Zybork – Jeziorany
  


• Melzak – Pieniężno
  


• Braunsberga – Braniewo
  


• Pruski Holąd – Pasłęk
  


• Zełwałd – Zalewo
  


• Margrabowa – Olecko
  


• Barsztyn – Bartoszyce
  


• Barty – Barciany
  


• Lecbark – Lidzbark Warmiński
  


• Ostród – Ostróda
  

Potocznie (lecz niewłaściwie ze względów etnograficznych, kulturowych, historycznych i geograficznych) wyróżnia się „Mazury właściwe” i „Mazury Zachodnie” (właściwa nazwa: Prusy Górne; czasami stosowana jest nazwa niemiecka: Oberland), które rozdziela Warmia. „Mazury właściwe” (dawna Galindia i Ziemia Sasinów) utożsamiane są z Krainą Wielkich Jezior Mazurskich, a „Mazury Zachodnie” (Prusy Górne) z Pojezierzem Iławskim^[7]. Jest to jednak podział błędny, gdyż Mazury obejmują teren, który przed 1945 rokiem zamieszkiwała ludność polska wyznania ewangelickiego. Do Mazur zaliczamy więc: Giżycko, Mrągowo, Olecko, Ełk, Pisz, Ryn, Szczytno, Białą Piską, Ruciane, Nidzica, Mikołajki, Wielbark, Działdowo Pasym, Morąg, Orzysz i Olsztynek. Do Mazur nie zalicza się: Iławy, Susza, Ostródy, Pasłęka, Bartoszyc, Kętrzyna (Barcja), Węgorzewa, Gołdapi (część Litwy Mniejszej) oraz Górowa Iławeckiego (część Natangii)^{[potrzebny przypis]}.

Demografia |

Dane z 30 czerwca 2017 r.^[1]:

Według danych z 30 czerwca 2017 r. województwo miało 1 434 783 mieszkańców, co stanowiło 3,76% ludności Polski^[1]. Średnia gęstość zaludnienia jest jedną z najniższych w kraju i wynosi 60 osób na km² (śr. gęstość zaludnienia w Polsce – 123 os./km²), a na obszarach wiejskich wynosi około 25 osób na km².

Województwo jest jednym z bardziej zróżnicowanych etnicznie regionem współczesnej Polski. Wśród mniejszości narodowych i etnicznych wyróżnić można: Ukraińców (11 881 osób, według spisu z 2002 r.), Niemców (4 311 osób, według spisu z 2002 r.), Mazurów (ok. 15 000), Warmiaków (ok. 4 000), Białorusinów (5 000 – 3 000), Romów (1 000), Litwinów (300 – 400), Tatarów, Rosjan i in.^{[potrzebny przypis]}

• Piramida wieku mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego w 2014 roku^[1].

Miasta |

Największymi miastami województwa są Olsztyn, Elbląg i Ełk. Olsztyn jest głównym ośrodkiem przemysłu spożywczego, oponiarskiego i drzewnego oraz turystyki. Podkreślone zostały siedziby powiatów a wytłuszczone miasta na prawach powiatu. Liczba ludności według danych z dnia 30 grudnia 2017^[1]. Wszystkie miasta województwa przynależą do krainy historycznej Prusy, lecz w ich obrębie wyodrębnia się kilka mniejszych krain. Przy niektórych miastach podano więcej niż jedną taką krainę historyczną, gdyż w niektórych przypadkach nie ma ściśle określonych granic lub (ze względu na rozbieżne kryteria) różne krainy obejmują te same tereny.

Olsztyn

Elbląg

Ełk

Ostróda

Iława

Giżycko

Kętrzyn

Bartoszyce

Szczytno

Wartości w tabeli dot. liczby ludności oraz powierzchnia nie są aktualne.

Lp.	Miasto	Ludność	Powierzchnia (km²)	Kraina historyczna w obrębie Prus
1.	Olsztyn	172.970	87,89	Warmia
2.	Elbląg	121.046	80,00	Pogezania/Powiśle
3.	Ełk	61.237	21,07	Mazury
4.	Ostróda	33.216	14,15	Mazury Zachodnie/Prusy Górne
5.	Iława	33.128	21,88	Powiśle/Prusy Górne
6.	Giżycko	29.572	13,80	Mazury
7.	Kętrzyn	27.453	10,34	Mazury/Barcja
8.	Bartoszyce	23.932	11,00	Barcja
9.	Szczytno	23.698	10,26	Mazury
10.	Mrągowo	21.914	14,80	Mazury
11.	Działdowo	21.358	13,35	Mazury/ziemia lubawska
12.	Pisz	19.437	10,04	Mazury
13.	Braniewo	17.091	12,36	Warmia
14.	Olecko	16.489	11,42	Mazury
15.	Lidzbark Warmiński	16.003	14,34	Warmia
16.	Morąg	14.009	10,70	Prusy Górne
17.	Nidzica	14.003	6,86	Mazury
18.	Gołdap	13.752	17,20	Mazury/Litwa Mniejsza
19.	Pasłęk	12.278	11,39	Prusy Górne
20.	Węgorzewo	11.473	10,87	Mazury/Litwa Mniejsza
21.	Nowe Miasto Lubawskie	11.070	11,61	ziemia lubawska/Ziemia chełmińska
22.	Biskupiec	10.567	4,86	Warmia
23.	Dobre Miasto	10.397	5,00	Warmia
24.	Lubawa	10.270	16,84	Ziemia lubawska
25.	Orneta	8.897	9,63	Warmia
26.	Lidzbark	7.960	5,70	Ziemia lubawska
27.	Olsztynek	7.653	7,69	Mazury
28.	Barczewo	7.397	4,58	Warmia
29.	Orzysz	5.666	8,16	Mazury
30.	Susz	5.587	6,67	Pomezania/Powiśle
31.	Reszel	4.620	3,81	Warmia
32.	Ruciane-Nida	4.582	17,07	Mazury
33.	Korsze	4.343	4,03	Prusy Dolne/Barcja/Mazury
34.	Górowo Iławeckie	4.044	3,32	Prusy Dolne/Natangia
35.	Biała Piska	4.043	3,24	Mazury
36.	Mikołajki	3.849	8,85	Mazury
37.	Jeziorany	3.257	3,41	Warmia
38.	Ryn	2.879	4,09	Mazury
39.	Pieniężno	2.837	3,83	Warmia
40.	Tolkmicko	2.700	2,28	Pogezania/Powiśle
41.	Miłakowo	2.590	8,68	Prusy Górne
42.	Pasym	2.548	15,18	Mazury
43.	Miłomłyn	2.463	12,40	Prusy Górne
44.	Bisztynek	2.401	2,16	Warmia
45.	Frombork	2.385	7,59	Warmia
46.	Zalewo	2.166	8,22	Prusy Górne
47.	Kisielice	2.130	3,37	Powiśle
48.	Sępopol	1.989	4,63	Prusy Dolne/Barcja
49.	Młynary	1.796	2,76	Prusy Górne

 Zobacz też: Miasta w Polsce (statystyki).

Religia |

 Osobny artykuł: Religia w województwie warmińsko-mazurskim.

Administracja i polityka |

Siedziba Urzędu Marszałkowskiego

Samorząd wojewódzki |

Organem stanowiącym i kontrolnym jest Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego, składający się z 30 radnych. Siedzibą sejmiku województwa jest Olsztyn.

Sejmik wybiera organ wykonawczy województwa, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego tworzą następujące osoby: Gustaw Marek Brzezin (marszałek), Miron Sycz (wicemarszałek), Wioletta Śląska-Zyśk (wicemarszałek), Sylwia Jaskulska oraz Marcin Kuchciński.

Administracja rządowa |

Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie

Organem administracji rządowej jest Wojewoda Warmińsko-Mazurski, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Olsztyn^[8] przy alei Marszałka J. Piłsudskiego 7/9, gdzie znajduje się Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie. W ramach urzędu działają także 2 delegatury: w Elblągu i Ełku^[9]. Obecnie wojewodą jest Artur Chojecki, a wicewojewodą Jan Maścianica.

Ochrona przyrody |

 Zobacz więcej w artykule Rezerwaty przyrody w Polsce, w sekcji województwo warmińsko-mazurskie.

 Zobacz więcej w artykule Obszary chronionego krajobrazu w Polsce, w sekcji województwo warmiński-mazurskie.

Łącznie obszary chronione zajmują obszar 1126155,3 ha co stanowi 46,6% województwa^[10].

W regionie znajduje się 8 parków krajobrazowych^[11]:

Według stanu na 2012 r. w województwie było 110 rezerwatów przyrody^[12].

W granicach województwa wyznaczonych jest 71 obszarów chronionego krajobrazu, gdzie ochroną objęto 956 286 ha^[13].

W 2010 r. na obszarze województwa znajdowało się 2576 pomników przyrody. Wśród nich najliczniejszą grupę stanowiły pojedyncze drzewa (2155), grupy drzew (210), głazy narzutowe (108), aleje przydrożne (66) i 37 innych obiektów^[14].

W 2010 r. na obszarze województwa wyznaczono 14^[a]obszarów specjalnej ochrony ptaków oraz 41^[b]obszary mające znaczenie dla Wspólnoty. Większość obszarów Natura 2000 znajduje się na terenach już chronionych jako parki krajobrazowe i obszary chronionego krajobrazu.

W 2010 r. na terenie regionu znajdowało się 297 użytków ekologicznych, zajmujących powierzchnię 4855 ha, 18 zespołów przyrodniczo-krajobrazowych o powierzchni 21388 ha oraz jedno stanowisko dokumentacyjne Losy chroniące wyrobisko kredy jeziornej o pow. 2 ha^[14].

Główne obszary leśne w województwie:

• Puszcza Borecka


• Puszcza Napiwodzko-Ramucka


• Puszcza Nidzicka


• Puszcza Piska


• Lasy Iławskie


• Puszcza Romincka

Kultura |

Zamek Biskupów Warmińskich, obecnie oddział Muzeum Warmii i Mazur

Instytucje kultury samorządu województwa |

• Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie


• Centrum Spotkań Europejskich Światowid w Elblągu


• Centrum Polsko-Francuskie Côtes d’Armor Warmia i Mazury w Olsztynie


• Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku


• Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie


• Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku


• Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie


• Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku


• Teatr im. Aleksandra Sewruka w Elblągu


• Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie


• Warmińsko-Mazurska Filharmonia im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie


• Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny w Olsztynie

Media |

• Gazeta Olsztyńska


• Kurier Olsztyński


• Telewizja Polska Olsztyn


• Polskie Radio Olsztyn


• 
  Planeta Olsztyn (byłe Radio WaMa)


• Radio 5


• Radio UWM FM

Nauka i oświata |

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

Uczelnie publiczne |

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie


• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Elblągu


• 
  Uniwersytet Gdański, zamiejscowy ośrodek dydaktyczny w Elblągu (Wydział Nauk Społecznych)


• 
  Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie – szkoła podlega MSWiA
  

Uczelnie niepubliczne |

• Elbląska Uczelnia Humanistyczno-Ekonomiczna


• Mazurska Szkoła Wyższa w Ełku


• Olsztyńska Szkoła Wyższa im. Józefa Rusieckiego


• Olsztyńska Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania im. Tadeusza Kotarbińskiego


• 
  Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych „Regent College” w Elblągu
  


• 
  Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego w Warszawie – Ośrodek zamiejscowy w Elblągu
  


• 
  Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku, filia w Iławie
  


• 
  Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie
  


• 
  Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie – Wydział Nauk Humanistyczno-Społecznych w Olsztynie.


• 
  Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku filia w Ełku
  


• 
  Wszechnica Mazurska w Olecku
  


• 
  Prywatna Wyższa Szkoła Zawodowa w Giżycku
  

Seminaria duchowne |

• 
  Wyższe Seminarium Duchowne Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie
  


• 
  Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
  


• 
  Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Ełckiej w Ełku^[15]
  

Placówki naukowe |

Instytuty naukowe:

• 
  Instytut Mazurski w Olsztynie
  


• 
  Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie i Giżycku
  


• 
  Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie

Stacje badawcze:

• 
  Obserwatorium astronomiczne w Olsztynie


• Stacja Hydrobiologiczna w Mikołajkach
  


• Stacja Badawcza Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN w Popielnie
  


• Stacji Obserwacji Sztucznych Satelitów – Obserwatorium satelitarne w Lamkówku
  


• Stacja Limnologiczna UMK w Iławie

Bezpieczeństwo publiczne |

W województwie warmińsko-mazurskim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się w Olsztynie i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999^[16].

Gospodarka |

Fabryka opon Michelin w Olsztynie

W 2012 r. produkt krajowy brutto woj. warmińsko-mazurskiego wynosił 43,7 mld zł, co stanowiło 2,7% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 30,1 tys. zł (71,7% średniej krajowej), co plasowało warmińsko-mazurskie na 13. miejscu względem innych województw^[17].

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. warmińsko-mazurskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3052,28 zł, co lokowało je na ostatnim miejscu względem wszystkich województw^[18].

W końcu marca 2012 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 114,5 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 21,1% do aktywnych zawodowo^[19].

Według danych z 2011 r. 11,2% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj. warmińsko-mazurskiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdowało się poniżej minimum egzystencji)^[20].

W 2010 r. produkcja sprzedana przemysłu w woj. warmińsko-mazurskim wynosiła 22,2 mld zł, co stanowiło 2,3% produkcji przemysłu Polski. Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w warmińsko-mazurskim wynosiła 4,5 mld zł, co stanowiło 2,8% tej sprzedaży Polski^[21].

Transport |

Transport drogowy |

Drogi międzynarodowe |

• 
  trasa europejska E77 – w województwie na odcinku drogi krajowej nr 7
  


• 
  trasa europejska E28 – w województwie na odcinku dróg krajowych nr 7 22 54
  

Drogi ekspresowe |

Planowane drogi ekspresowe
w województwie warmińsko-mazurskim

droga ekspresowa nr S5

droga ekspresowa nr S7

droga ekspresowa nr S16 – droga nie objęta planami GDDKiA

droga ekspresowa nr S22 (jezdnia północna)

droga ekspresowa nr S51

droga ekspresowa nr S61

• 
  S5 – Ostróda – Grudziądz – ... – Wrocław
  


• 
  S7 – Gdynia – Elbląg- Olsztynek – Warszawa – ... – Rabka (Zabornia)


• 
  S16 – Olsztyn – Mrągowo – Ełk - Knyszyn
  


• 
  S22 – Elbląg – przejście granicz. Grzechotki
  


• 
  S51 – Olsztyn – Olsztynek
  


• 
  S61 – Ostrów Mazowiecka – Łomża – Ełk – przejście granicz. Budzisko
  

Drogi krajowe |

• 
  nr 7 – (Żukowo – Gdańsk) – Elbląg – Pasłęk – Miłomłyn – Ostróda – Olsztynek Nidzica – Warszawa – ... – Rabka-Zdrój – przejście granicz. Chyżne
  


• 
  nr 15 – (Trzebnica – Gniezno – Inowrocław – Toruń) – Nowe Miasto Lubawskie – Lubawa – Ostróda
  


• 
  nr 16 – (Dolna Grupa – Grudziądz – Łasin) – Kisielice – Iława – Ostróda – Olsztyn – Barczewo – Biskupiec – Mrągowo – Nikutowo – Mikołajki Orzysz – Ełk – (Augustów – przejście granicz. Ogrodniki )


• 
  nr 22 – przejście granicz. Grzechotki – Braniewo – Chruściel – Elbląg – (Malbork – ... – Gorzów Wielkopolski – Tudnica – przejście granicz. Kostrzyn nad Odrą )


• 
  nr 51 – Olsztynek – Gryźliny – Stawiguda – Olsztyn – Dywity – Dobre Miasto – Lidzbark Warmiński – Plęsy – Bartoszyce – przejście granicz. Bezledy
  


• 
  nr 53 – Olsztyn – Klewki – Pasym – Szczytno – Rozogi – Dąbrowy – (Myszyniec – Wydmusy – Kadzidło – Dylewo – Ostrołęka)


• 
  nr 54 – Chruściel- Braniewo – przejście granicz. Gronowo
  


• 
  nr 57 – Bartoszyce – Bisztynek – Biskupiec – Dźwierzuty – Szczytno – Wielbark – (Chorzele – Przasnysz – Maków Mazowiecki)


• 
  nr 58 – Olsztynek – Zgniłocha – Jedwabno – Szczytno – Babięta – Stare Kiełbonki – Zgon – Ruciane-Nida – Pisz – Biała Piska – (Szczuczyn)


• 
  nr 59 – Giżycko – Ryn – Mrągowo – Nikutowo – Piecki – Nawiady – Stare Kiełbonki – Spychowo – Rozogi
  


• 
  nr 63 – Granica państwa – Rudziszki – Węgorzewo – Giżycko – Orzysz – Pisz – (Kolno – Łomża – ... – przejście granicz. Sławatycze )


• 
  nr 65 – przejście granicz. Gołdap – Olecko – Ełk – Grajewo – Mońki – Białystok – przejście granicz. Bobrowniki
  

Drogi wojewódzkie |

Łączna długość dróg wojewódzkich w województwie warmińsko-mazurskim wynosi 1870,250 km.^{[potrzebny przypis]}

• 
  nr 503 – Elbląg – Tolkmicko – Pogrodzie
  


• 
  nr 504 – Elbląg – Pogrodzie – Braniewo
  


• 
  nr 505 – Frombork – Młynary – Pasłęk
  


• 
  nr 506 – Chruściel – Stare Siedlisko – Nowica
  


• 
  nr 507 – Braniewo – Pieniężno – Orneta – Dobre Miasto
  


• 
  nr 508 – Jedwabno – Wielbark
  


• 
  nr 509 – Elbląg – Młynary – Drwęczno
  


• 
  nr 510 – Pieniężno – Lelkowo – Granica państwa
  


• 
  nr 511 – Olsztyn – Lidzbark Warmiński – Górowo Iławeckie – przejście granicz. Bezledy
  


• 
  nr 512 – Szczurkowo – Bartoszyce – Górowo Iławeckie – Pieniężno
  


• 
  nr 513 – Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Kiwity – Wozławki
  


• 
  nr 515 – (Malbork – Dzierzgoń) – Susz
  


• 
  nr 519 – (Stary Dzierzgoń) – Zalewo – Małdyty – Morąg
  


• 
  nr 520 – (Prabuty) – Kamieniec
  


• 
  nr 521 – (Kwidzyn – Prabuty) – Susz – Iława
  


• 
  nr 522 – (Górki – Prabuty – Trumieje) – Sobiewola
  


• 
  nr 526 – Pasłęk – Śliwica – (Lepno – Myślice – Przezmark)


• 
  nr 527 – (Dzierzgoń) – Rychliki – Pasłęk – Morąg – Łukta – Olsztyn
  


• 
  nr 528 – Orneta – Miłakowo – Morąg
  


• 
  nr 530 – Ostróda – Łukta – Dobre Miasto
  


• 
  nr 531 – Łukta – Podlejki
  


• 
  nr 536 – Iława – Sampława
  


• 
  nr 537 – Lubawa – Frygnowo – Pawłowo
  


• 
  nr 538 – (Radzyń Chełmiński – Łasin) – Nowe Miasto Lubawskie – Uzdowo – Rozdroże
  


• 
  nr 541 – Lubawa – Lidzbark – (Żuromin – Dobrzyń)


• 
  nr 542 – Rychnowo – Działdowo
  


• 
  nr 544 – (Brodnica) – Lidzbark – Działdowo – (Mława – Przasnysz – Ostrołęka)


• 
  nr 545 – Działdowo – Nidzica – Jedwabno
  


• 
  nr 590 – Barciany – Korsze – Reszel – Biskupiec
  


• 
  nr 591 – Mrągowo – Kętrzyn – Barciany – Michałkowo – przejście granicz.
  


• 
  nr 592 – Bartoszyce – Kraskowo – Kętrzyn – Giżycko
  


• 
  nr 593 – Miłakowo – Dobre Miasto – Jeziorany – Lutry – Reszel
  


• 
  nr 594 – Bisztynek – Robawy – Kętrzyn
  


• 
  nr 595 – Jeziorany – Barczewo
  


• 
  nr 596 – Mnichowo – Bęsia – Biskupiec
  


• 
  nr 598 – Olsztyn – Butryny – Zgniłocha
  


• 
  nr 600 – Mrągowo – Kałęczyn - Szczytno
  


• 
  nr 601 – Babięta – Nawiady
  


• 
  nr 604 – Nidzica – Wielbark
  


• 
  nr 609 – Mikołajki – Ukta
  


• 
  nr 610 – Piecki – Ruciane-Nida
  


• 
  nr 642 – Sterławki Wielkie – Ryn – Woźnice
  


• 
  nr 643 – Wilkasy – Olszewo
  


• 
  nr 650 – Barciany – Węgorzewo – Banie Mazurskie – Gołdap
  


• 
  nr 651 – Gołdap – Żytkiejmy – (Szypliszki – Sejny)


• 
  nr 652 – Kowale Oleckie – (Suwałki)


• 
  nr 653 – Sedranki – (Bakałarzewo – Suwałki – Poćkuny)


• 
  nr 655 – Kąp – Wydminy – Olecko – (Raczki – Suwałki -Tartak)


• 
  nr 656 – Staświny – Zelki – Ełk
  


• 
  nr 661 – Cimochy – Kalinowo
  


• 
  nr 667 – Nowa Wieś Ełcka – Drygały – Biała Piska
  

Drogowe przejścia graniczne |

• 
  Rosja: Gronowo-Mamonowo
  


• Rosja: Grzechotki-Mamonowo
  


• Rosja: Bezledy-Bagrationowsk
  


• Rosja: Gołdap-Gusiew
  

Transport kolejowy |

EN62 Elf na dworcu w Olsztynie

Tabor kolejowy |

Województwo warmińsko-mazurskie jest właścicielem 13 pojazdów zakupionych przez Urząd Marszałkowski.

Kolejowe przejścia graniczne |

• Braniewo-Mamonowo


• Głomno-Bagrationowsk


• Skandawa

Transport wodny |

Statki w porcie morskim na rzece Elbląg

Na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego znajdują się 4 porty morskie: port Elbląg, port Frombork, port Nowa Pasłęka, port Tolkmicko oraz 1 przystań morska w Suchaczu.

W województwie utworzono 2 morskie przejścia graniczne: Elbląg i Frombork.

Transport lotniczy |

Port lotniczy Olsztyn-Mazury

• 
  port lotniczy Olsztyn-Mazury (EPSY/SZY) – międzynarodowy port lotniczy koło Szczytna
  


• 
  lotnisko Elbląg (EPEL/ZBG) – sportowe lotnisko w Elblągu
  


• 
  lotnisko Olsztyn-Dajtki (EPOD/QYO) – sportowe lotnisko z nowo wybudowanym, oświetlonym asfaltobetonowym 800 m pasem w Olsztynie
  


• 
  lotnisko Gryźliny (lotnisko Łańsk) – wielofunkcyjne lotnisko powojskowe/rządowe z trawiastym pasem 860 × 60 m koło Olsztynka
  


• 
  lotnisko Olecko – lotnisko rekreacyjne


• 
  lotnisko Kętrzyn-Wilamowo – sportowe lotnisko (poniemieckie wojskowe) koło Kętrzyna
  


• 
  lotnisko Lidzbark – lotnisko powojskowe miało 46 ha, okolice Lidzbarka
  


• 
  lotnisko Muszaki – nieczynne wojskowe lotnisko z 500 m asfaltowym pasem koło Nidzicy
  


• 
  lotnisko Orneta – lotnisko powojskowe z 2000 m betonowym pasem koło Ornety
  


• 
  lotnisko Rostki – dawna wojskowa baza lotnicza z zarośniętym trawą 2000 m pasem koło Orzysza
  


• 
  lotnisko Wielbark – nieczynny drogowy, wojskowy odcinek lotniskowy koło Nidzicy
  


• 
  lotnisko Grajwo – lotnisko rekreacyjne koło Giżycka
  

Zobacz też |

Portal: Województwo warmińsko-mazurskie

Zobacz portal z wiadomościami w serwisie Wikinews na temat Warmińsko-mazurskie

• 
  Warmia, Mazury, Prusy Górne, Barcja, Natangia, Powiśle, Żuławy Wiślane, Suwalszczyzna, Galindia, Ziemia Sasinów
  


• Pojezierze Mazurskie


• Pojezierze Iławskie


• Garb Lubawski

Uwagi |

Przypisy |

Linki zewnętrzne |

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Wiadomości w Wikinews

Informacje w Wikipodróżach

• 
  Serwis informacyjny Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie
  
  • Biuletyn Informacji Publicznej Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie
  
  


• 
  Serwis informacyjny Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie
  
  • Biuletyn Informacji Publicznej Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie
  
  


• Województwo warmińsko-mazurskie w liczbach

p • d • e Miasta województwa warmińsko-mazurskiego Miasta powiatowe Bartoszyce • Braniewo • Działdowo • Elbląg • Ełk • Giżycko • Gołdap • Iława • Kętrzyn • Lidzbark Warmiński • Mrągowo • Nidzica • Nowe Miasto Lubawskie • Olecko • Olsztyn • Ostróda • Pisz • Szczytno • Węgorzewo Miasta gminne Barczewo • Biała Piska • Biskupiec • Bisztynek • Dobre Miasto • Frombork • Górowo Iławeckie • Jeziorany • Kisielice • Korsze • Lidzbark • Lubawa • Mikołajki • Miłakowo • Miłomłyn • Młynary • Morąg • Olsztynek • Orneta • Orzysz • Pasłęk • Pasym • Pieniężno • Reszel • Ruciane-Nida • Ryn • Sępopol • Susz • Tolkmicko • Zalewo

p • d • e Województwo warmińsko-mazurskie Miasta na prawach powiatu Elbląg • Olsztyn (siedziba) Powiaty bartoszycki • braniewski • działdowski • elbląski • ełcki • giżycki • gołdapski • iławski • kętrzyński • lidzbarski • mrągowski • nidzicki • nowomiejski • olecki • olsztyński • ostródzki • piski • szczycieński • węgorzewski Inne zagadnienia Podział administracyjny • Herb • Flaga

p • d • e Podział administracyjny Polski Województwa dolnośląskie • kujawsko-pomorskie • lubelskie • lubuskie • łódzkie • małopolskie • mazowieckie • opolskie • podkarpackie • podlaskie • pomorskie • śląskie • świętokrzyskie • warmińsko-mazurskie • wielkopolskie • zachodniopomorskie Siedziby wojewodów i sejmików Białystok • Bydgoszcz • Gdańsk • Gorzów Wielkopolski • Katowice • Kielce • Kraków • Lublin • Łódź • Olsztyn • Opole • Poznań • Rzeszów • Szczecin • Toruń • Warszawa • Wrocław • Zielona Góra Podziały administracyjne województw dolnośląskie • kujawsko-pomorskie • lubelskie • lubuskie • łódzkie • małopolskie • mazowieckie • opolskie • podkarpackie • podlaskie • pomorskie • śląskie • świętokrzyskie • warmińsko-mazurskie • wielkopolskie • zachodniopomorskie Herby województw dolnośląskie • kujawsko-pomorskie • lubelskie • lubuskie • łódzkie • małopolskie • mazowieckie • opolskie • podkarpackie • podlaskie • pomorskie • śląskie • świętokrzyskie • warmińsko-mazurskie • wielkopolskie • zachodniopomorskie Flagi województw dolnośląskie • kujawsko-pomorskie • lubelskie • lubuskie • łódzkie • małopolskie • mazowieckie • opolskie • podkarpackie • podlaskie • pomorskie • śląskie • świętokrzyskie • warmińsko-mazurskie • wielkopolskie • zachodniopomorskie Województwa proponowane staropolskie • środkowopolskie • środkowopomorskie • Warszawa Inne jednostki podziału powiaty • gminy